Tellurium Q en Chord Company: Ultra Black II & Epic Analogue

Tellurium Q en Chord Company Ultra Black II & Epic Analogue

Het beschrijven van kabels, ongeacht de soort of de plaats waar ze worden ingezet, is en blijft een lastige materie. Zoveel externe factoren zijn van invloed, te beginnen met de akoestiek van de luisterruimte, de apparatuur, de luidsprekers, de stoomvoorziening en zelfs de eigen gemoedstoestand kan van matige tot grote invloed zijn op het resultaat. Het is dan maar beter als er echt forse verschillen in presentatie van de kabels zijn, die zijn er, in tegenstelling tot wat forums u proberen te doen geloven.

Vandaag kreeg ik een spannende kabel in handen. “Spannend”, vroeg het team van Lexicom MultiMedia. “Wat is in hemelsnaam een spannende kabel?”. Daar stond ik heel even met de mond vol tanden, tot ik mijzelf realiseerde wat er spannend aan is. De transparantie, de snelheid, de betrokkenheid bij de muziek, dat maakt de weergave spannend. Wat wordt de volgende gespeelde noot, wanneer valt de klap op de drum, wanneer komt een saxofoon tot leven. Het blootleggenen van de essentie van de muziek zoals de componist het heeft bedoeld. Dat maakt muziek spannend en daar kun je kennelijk een kabel bij zoeken waarin zulke zaken samenkomen. Maak kennis met de spannende Tellurium Q Ultra Black II interlink.

Gekozen is voor twee andere interlinks ter vergelijk, de Naim Snaic Din-Din interlink en een heel fraaie, betrouwbare en veelvuldig ingezette Chord Company Epic RCA. Want je moet ergens een referentiepunt neerzetten om zaken met elkaar te vergelijken voor het vormen van een mening.

De drie

Drie interlinks op een rij, waarvan u vast en zeker een beschrijving verwacht wat er allemaal in zit, welke materialen zijn gebruikt, pluggen, afwerking en prijs. Aangezien de Tellurium Q kabels nieuw zijn binnen het assortiment van Lexicom MultiMedia duiken we eerste op de Ultra Black II van het merk. Probleem, bij het zoeken naar de gegevens van de interlink over opbouw stuiten we op de mededeling van de fabrikant dat hij daar niet op in wil gaan. Redenen: geen informatie toespelen aan de concurrent en geen verwachtingen of vooroordelen scheppen. Tenslotte zou een Tellurium Q kabel anders functioneren dan andere merken en zeggen specificaties niets over de inzet van een kabel in een systeem. Dus wat er in de Ultra Black II zit en waarom, is en blijft een raadsel. De prijs gelukkig niet, een Ultra Black II in een stereolengte van 1 meter heeft een prijs van € 525,-

Nummer twee en drie zijn de Chord Company Epic Analogue RCA en een Naim Snaic. De Naim is het meest afwijkend, een dun snoer met een beide kanten een 5-polige DIN stekker. De Snaic is los te koop voor een prijs van € 225,- in een lengte van 1,25 meter, wordt meegeleverd met bijvoorbeeld de Naim streamer die vandaag is ingezet. Op het oog is de interlink niets bijzonders, wel een voor de Naim sound kenmerkende interlink die in veel gevallen door Naim adepten wordt gekozen. De Chord Epic Analogue RCA weten we wat meer van. Zuurstofvrij koper, met een zilver laag over de samengeslagen geleiders en FEP isolatie. Hmmm…., Tellurium Q heeft gelijk, wat zegt dat eigenlijk over de performance? De prijs van een Epic RCA is € 625,- voor een stereolengte van 1 meter.

Voor de neus

Interlinks vergelijken vraagt mijns inziens om een opstelling die representatief is voor systemen bij de klant thuis, tegelijk eigenschappen bloot moet kunnen leggen en dus zo transparant mogelijk is. Als er dan iets mis gaat, dan gaat het gruwelijk mis is de gedachte achter de opstelling. Gekozen is voor een Naim Audio ND5 XS 2 streamer/DAC, werkend als Roon endpoint binnen het netwerk van Lexicom MultiMedia. Daarbij is gekozen voor een Naim Audio Supernait 3 als versterker, één van mijn lievelingen waar ik op durf te bouwen als het gaat om snelheid, transparantie, stereobeeld en frisse weergave. Luidsprekers zijn geworden PMC fact.8 Signature, een weergever die goed past in de luisterruimte en behoorlijk diep gaat in de lage tonen. Ongenadig kan spelen in de zin van het blootleggen van details waar een studiotechnicus de vingers bij aflikt. Tegelijk muziek weet te maken van de toegevoerde energie. Luidsprekerkabels tussen Naim en PMC zijn van Inakustik, type Referenz LS-204 Micro AIR XL, een recente ontdekking die mij erg goed bevalt en aansluit bij de vraag naar transparantie in een uitbundig stereobeeld. De interlinks van Tellurium Q en Chord Company zijn voorzien van RCA stekkers, in de volksmond meer bekend als de “tulp” of “cinch” stekker. Dat kan omdat Naim Audio tegenwoordig een stuk toegankelijker is met RCA verbindingen en niet meer alleen vasthoudt aan de “ouderwetse” DIN stekkers. Het woord ouderwets is niet helemaal op zijn plaats, DIN stekkers werken erg goed, hebben zelfs voordelen, zijn alleen in de loop der tijd onder Amerikaanse en Japanse invloed steeds verder in onbruik geraakt. Met de filosofie van Naim in het achterhoofd zou de Snaic interlink in het voordeel zijn: hij hoort bij Naim, wordt gratis meegeleverd en is los minder dan de helft van de prijs van de Chord Company of Tellurium Q. Voordelen waar de concurrentie tegenop moet botsen.

Muziek:

• Anette Askvik – Liberty
• Arvo Pärt – Spiegel im Spiegel
• Donna Summer – Love to love you baby
• Tord Gustavsen Trio – The ground (album)

Aftrappen met interlinks

Na de gebruikelijk genomen tijd om te wennen aan het systeem gaat het eerste deel van de competitie tussen de Snaic en de Epic. Een bekend stuk muziek van Anette Askvik komt wederom van stal en zo schalt haar “Liberty” al snel de PMC’s uit. Het wordt duidelijk dat de Epic groter en losser weet te spelen dan de Snaic, de Epic geeft ook duidelijker weer dat er een echo in de opname zit. Lage tonen gaan dieper, hebben meer energie met de Epic, waardoor de klankbalans beter wordt en de weergave wint aan compleetheid. De Snaic speelt ten opzichte van de Epic kleiner en comprimeert de muziek tot een compacter geheel. Door de kleinere afbeelding van de Snaic is er wel een mate van directheid die mij zeker aanspreekt. De Snaic weet meer van het echte Naim geluid te behouden, dat kennelijk wel te verbeteren valt als je een iets andere richting op durft te gaan. Zo raakt met een Epic het stereobeeld veel verder buiten de opstelling van de weergevers, is de diepte in het stereobeeld pas echt waarneembaar en hoor je hoe tonen langzaam verdwijnen in de diepte.

Als je eenmaal weet dat er meer ruimtelijkheid kan zijn, dan mis je dat al heel snel in de Snaic. Ook mis je de details van slagwerk zodra de Epic uit het systeem gaat. Daarom is de Epic de kabel waar ik definitief voor zou kiezen boven de Snaic.

Gaat vervolgens de Ultra Black II aan de set dan geeft die een platter stereobeeld dan de Epic. Tonen sterven minder lang uit, weer een heel andere indruk. Door goed te luisteren merk ik andere zaken op, zo is het stereobeeld ineens breder en hoger, wat je verliest in diepte komt terug in de andere richtingen. De Ultra Black II blijkt al snel heel detailrijk, levendig en verrassend transparant te zijn in dit systeem. De Ultra Black II behoudt veel van de goede eigenschappen van de Epic, behalve dan de ruimtelijkheid in de diepte, voegt toe een strakker karakter, waarbij de muziek wat dichter naar de luisteraar schuift. Een Ultra Black II heeft meer focus, Epic is ronder en zachter voor het oor. Staat er een set die erg direct, snel en ongenadig is, dan kan de Ultra Black II echt het geluid in het gehoor hameren. Dat is zeker even wennen, want daardoor ontstaat er veel kracht, impact en snelheid in de weergave. Overigens zonder het laag, midden of hoog aan te gaan zetten. De eerste indruk van de Tellurium Q is dat het een fraaie kabel is met veel goede eigenschappen

Spiegel voorhouden

Met de Ultra Black II nog in de keten ga ik luisteren naar het werk van Arvo Pärt met de titel “Spiegel im Spiegel”, in een uitvoering van cello met piano. Er is een uitstekende scheiding tussen piano en cello, het zijn twee los van elkaar staande instrumenten. De sfeer is mooi ijl, het stereobeeld kent niet heel veel diepte, is daarentegen wel breed. Krachtige tonen uit de cello en de vleugel zijn gewaarborgd. Ik kan niet anders zeggen dan dat de sfeer die zo past bij de muziek uitstekend wordt benadrukt. Omzetten naar de Snaic, die blijkt eenvoudiger, is minder overtuigend, speelt zelfs aan de vlakke kant en is lang niet zo uitgesproken in details. De passie in de muziek gaat er op achteruit. Daarmee verdwijnt een deel van de befaamde sfeer, dat eenzame gevoel, dat ijle spel. “Spiegel im Spiegel” wordt ‘gewoner’. Even terug naar Ultra Black II schakelen brengt ogenblikkelijk de schoonheid van het muziekstuk weer naar voren. Trekt bovendien wel de instrumenten uit elkaar waar de Snaic ze juist meer ineen laat vloeien.

De Epic brengt romantiek, laat de instrumenten net als de Ultra Black II los van elkaar existeren. Pakt misschien nog wat meer de juiste sfeer op en speelt ronder, is zachter van karakter. De Epic brengt de cello wat nadrukkelijker naar voren. Maakt de opname ruimte groter, althans de reproductie daarvan. Ongeacht of die echt groot is of in de opname groot gemaakt. Met de toegenomen diepte is het stereobeeld in de breedte kleiner geworden. Wel nog altijd een stuk groter dan wat een Snaic daarvan maakt. De Epic speelt heel fijntjes, ingehouden, zo teder wordt het. Breekbaar als porselein.

Love you

De Snaic en Epic laat ik dit maal als eerste battelen als ik een voorbeeld van een slechte opname erbij haal. Donna Summer met “Love to love you baby”. De beetje saaie Snaic maakt het draaibaar, zonder al te veel spektakel. Al doen de bas en het slagwerk het wel goed, de stem van Summer is onecht en alle elektronische geluiden zijn scherp. De geluiden komen fors binnen en kunnen met de hoge tonen de oren bijna pijn doen. De Epic maakt een uitvergroting van de ellende, weet gelukkig toch wat warmte aan de stem te geven, een veel groter beeld neer te zetten, de elektronische rommel te veraangenamen en de muziek de disco drive mee te geven die er behoort te zijn. Meer impact, duidelijker en dynamischer slagen op de drums in een opengetrokken stereobeeld. Woofers vertonen meer actie. Het is allemaal op het randje en daarmee best wel een keer leuk. Living on the edge of sound.

De Ultra Black maakt vervolgens het stereobeeld nog breder en lijkt nog harder te spelen. Wat niet kan want ik raak de volume knop niet aan. Het stereobeeld wel weer platter, al blijft de hoogte goed in tact. Hé, meer details in de elektronische geluiden, daar komt zelfs een melodie tevoorschijn. Tweede stemmen duiken op, en wonderlijk genoeg blijft de scherpte in de hand gehouden. De Ultra Black II doet het nog het beste van allemaal met deze slecht geproduceerde popmuziek. Met de Ultra Black II wil ik de hele track wel uitluisteren, dat deed ik met de twee andere kabels liever niet. Strak ritme, uitstekende timing in de muziek, fel en snel. Kort en droog. De muziek komt wel op je af, staat een stuk dichterbij dan het geval is met een Snaic of Epic.

Gedachten ordenen

Zou jazz dezelfde winnaar geven? Eerst luisteren naar de Ultra Black II als het Tord Gustavsen Trio muziek brengt van hun album “The ground”. Drie instrumenten: bas, drums en piano. Het begint met een heldere piano, daarnaast heel licht tikkend slagwerk, spannend slagwerk op deze manier. Helder, mooi met wat ruimte er omheen. Bas ingehouden en bescheiden het fundament vormend. Alles op één rij, er ontstaat in de luisterruimte maar weinig diepte, terwijl het stereobeeld wel weer lekker breed is gehouden. De Ultra Black II bewaart het snelle karakter van Naim heel erg goed. Ik denk dat met een NDX 2 streamer de muziek wint aan body, terwijl de positieve punten van Naim streaming blijven behouden. Het is juist de Naim snelheid die de muziek spannend en de moeite waard maakt. Een goede opname op het ECM label van deze Tord.

De Snaic interlink haalt de spanning voor een gedeelte weg uit de muziek, laat kleine details verstopt zitten, ze zijn er vaak wel, alleen vallen haast niet op. Dat lichte tikken op bekkens is ‘gewoontjes’, de bas wat nadrukkelijker aanwezig, de piano verliest snelheid en transparantie. Het is en blijft een fraaie systeem interlink, die past binnen een Naim systeem, waar niemand zich aan zal storen. Het kan beter weten we inmiddels. Muziek kabbelt door zonder de aandacht van de luisteraar continue vast te kunnen houden. Dat mag echt pittiger en daarom door naar de Epic. Wat doet die in deze situatie? De Epic blijkt wederom toch ook een prachtige interlink te zijn. Direct heeft de piano een volle en rondere klank. Bekkens klinken meer naar metaal, wat zachter dan met de Ultra Black II, dichter op de bas en de piano gezet, maar niet minder mooi. Bas is melodieus en gedefinieerd. Het stereobeeld hangt losjes in de ruimte, komt minder op je af dan met de Ultra Black II, terwijl de gehele presentatie de Snaic achter zich laat. Het is steeds het karakter van Chord dat aanspreekt, iets verder laid-back, rustiger in een groot en diep stereobeeld, minder opdringerig en toch helder. Maar de details van de Ultra Black II maken die interlink wel het meest interessant als transparantie een absoluut vereiste is in uw systeem.

Ik zou lastig kunnen kiezen en graag de kabels beoordelen in een thuissituatie. Want naast de Ultra Black II is ook de Epic is beslist een upgrade ten opzichte van de Naim Snaic. Dat Chord en Tellurium Q met RCA stekkers zijn uitgerust maken ze universeler om in te zetten, ze zijn ook aan niet Naim apparaten bruikbaar. Nog eens terug schakelen naar Ultra Black II en dat is beslist genieten. Het meer directie karakter past goed bij deze jazz muziek. Het wordt steeds lastiger om te kiezen tussen de Ultra Black II en de Epic. De Ultra Black II betrekt je het meeste van alles in de muziek, vraagt aandacht, terwijl de Epic je kan laten wegdromen in je eigen gedachten wereld. Naar de Epic valt denk ik wel wat langer te luisteren, de Ultra Black II kan met zijn ongenadige transparantie tijdens lange luistersessies een luisteraar eerder doen afhaken. Uiteraard en mede afhankelijk van de set om de kabels heen. Nogmaals, wat er vandaag aan apparatuur en overige kabels staat is een vergrootglas in het blootleggen van elke goede eigenschap, maar ook ongenadig voor tekortkomingen.

Lastige keuze

Ik laat nog wat andere stukken muziek voorbij komen. Het maakt het karakter van de drie interlinks of de conclusie niet anders. Mijn voorkeur wisselt tussen Tellurium Q Ultra Black II RCA en de Chord Company Epic Analogue RCA. Tellurium Q zou de voorkeur hebben in de jacht op details, een hoge mate van transparantie, het op een spannende manier beleven van muziek, betrokken raken bij de compositie, je intens overgeven aan luisteren. De Chord Company is meer een interlink voor luisteren op een rustige manier, wat afstandelijk, betrokken zonder te overheersen. Drankje erbij, de zon schijnt buiten, het leven is mooi. Beiden zetten de Snaic van Naim in deze opstelling op achterstand, met de kanttekening dat een Snaic interlink zorgt voor behoud van de Naim klanksignatuur. Tellurium Q en Chord Company veranderen de Naim signatuur in zekere mate, dat kun je fijn vinden of juist vervelend. Voor mij brengen de Ultra Black II en de Epic Analogue tegenover de Snaic een extra element in waar ik blij van kan worden. Dat de Naim sound niet te kort doet, alleen accenten verschuift waardoor ik intenser van mijn muziek kan genieten.

Meer informatie en prijs van de Tellurium Q Ultra Black II vindt u hier.

Meer informatie en prijs van de Chord Epic Analogue vindt u hier.