Rotel Michi voor/eindversterker: Volg deze “weg”

Rotel is een Japans bedrijf met een historie van 55 jaar en is nog steeds in handen van dezelfde familie welke het bedrijf heeft opgericht. Eind jaren ’80, begin jaren ’90 kwam Rotel op de markt met de Michi serie, een eindversterker, een phono versterker en een passieve/actieve voorversterker met een kenmerkende zilverkleur en roodkleurige zijkanten. Luxe producten zonder compromis gebouwd voor de ware liefhebber die meer wilde dan de al uitstekende kwaliteit van Rotel. Nu eind 2019 heeft Rotel het Michi concept een nieuw leven ingeblazen met een andere vormgeving maar een gelijke insteek: maak een topproduct dat de naam Michi waardig is. Dat is gelukt met de komst van de P5 voorversterker, de S5 stereo eindversterker en de M8 monoblokken. Krachtige versterkers waar de technici van Rotel hun vaardigheden mee mogen vertonen en waar minder gekeken is naar de prijs en meer naar de prestatie. Lexicom MultiMedia is één van de trotse winkels waar de Michi P5 en S5 permanent staan opgesteld om naar te kunnen luisteren.

Michi P5 voorversterker

Drie jaar is er gewerkt aan de Michi P5 om hem te maken tot een voorversterker met analoge en digitale ingangen die het hart kan vormen van uw geluidsinstallatie. Over elk aspect van de Michi P5 is nagedacht, over de voeding, over de elektrische circuits op de PCB’s, tot aan de kritische selectie van componenten, waardig om gebruikt te worden in de Michi serie. Het resultaat van de ontwikkeling is lage vervorming met behoudt van details en originele klank. Intern voeden twee AKM premium 32-bit/768kHz digitaal-naar-analoog-converters na omzetting van het digitale signaal de analoge klasse A voorversterker met muziek, waarbij in het ontwerp niet alleen op de details is gelet, maar ook op timing, ritme en accuratesse voor elke muzieksoort. Digitale signalen komen binnen via coax (LPCM tot 24-bit/192kHz), USB (tot 32/384 DSD en DoP) of via Bluetooth aptX en AAC.

Zeventien spanningsregulatoren en twee voedingstransformatoren werken samen met ESR dempende condensatoren aan een rimpelloze voedingsspanning op elk kritiek punt. Niet alleen is integratie in een domotica systeem geregeld met de RS232 bus en de Ethernetpoort, maar ook MQA decoding is geïmplementeerd en de Michi P5 heeft een MM/MC phono versterker aan boord voor uw geliefde vinyl. De MM ingang heeft een signaal nodig van 2,5mV over 47 kOhm en voor de MC ingang geldt 250uV. XLR ingangen op lijnniveau werken met 250mV over 100kOhm en voor RCA geldt 160mV over 47kOhm. XLR uitgangen geven een signaal af van 2V over 100 Ohm en met RCA komt u tot 1V over 470 Ohm. Natuurlijk zijn andere specificaties hoogwaardig zoals een intermodulatie vervorming van minder dan <0,002% (60Hz:7kHz, 4:1), een kanaalscheiding van 85dB op de lijningang en 55dB op de phono ingang. Is de totale harmonische vervorming tussen 20Hz en 20kHz nog geen 0,002% en loopt het frequentie bereik van 10Hz tot 100kHz binnen ±0,3dB, voor digitaal en phono is dat 20Hz-20kHz. De signaalruis verhouding is voor lijn 116dB, voor digitaal 100dB en voor phono 80dB. De Michi P5 heeft een toonregeling van ±10dB op 100Hz en op 10kHz. Zijn afmetingen zijn 485 × 150 × 452mm en hij weegt 22,9 Kg. Een luxe afstandsbediening is uiteraard inbegrepen.

Michi S5 stereo eindversterker

De Michi S5 levert met zijn klasse AB eindversterkers 500 Watt per kanaal in 8 Ohm tot 800 Watt in 4 Ohm. De duaal mono architectuur is gerealiseerd met twee 2.200 VA transformatoren, epoxy gevuld om trillingen tegen te gaan. Een bank van vier Britse condensatoren heeft een totale capaciteit van 188,000uF om voldoende vermogen te kunnen leveren in de lage tonen met behoudt van precisie en detaillering. Maar liefst 32 High Current transistoren staan borg voor accurate timing en ritme, zelfs onder de zwaarste belastingen. Het elegante industriële ontwerp van de behuizing met de kleuren display aan de voorzijde en de met rhodium beklede luidsprekerklemmen aan de achterkant is een lust voor het oog. De integratie van RS232 en Ethernet garandeert een probleemloze inpassing in een domotica systeem. De meegeleverde afstandsbediening helpt bij het instellen. Voor de S5 wordt een minimale luidsprekerimpedantie aanbevolen van 4 Ohm. Ook voor de S5 staan er prachtige specificaties op papier zoals een intermodulatie vervorming van nog geen 0,003%, een kanaalscheiding van meer dan 65 dB en een totale harmonische vervorming van minder dan 0,008%. Het frequentie bereik loopt van 20Hz tot 20kHz binnen 0,15dB en van 10Hz tot 100kHz binnen 0,4dB. De signaalruis verhouding is 120dB. Zijn afmetingen zijn 485 × 238 × 465mm en hij weegt maar liefst 59,9 Kg!

Opzetten en samenvoegen

Rondom de Rotel Michi P5 en S5 is een systeem opgebouwd met als digitale muziekspeler het topmodel van Naim Audio, de ND 555, waarvan zowel de analoge als de digitale uitgang zijn gebruikt. Bowers & Wilkins 803 D3 Diamond luidsprekers reden wij in positie voor de luistertest in de winkel. Een mix van Furutech stroomkabels, Chord interlinks en Audiovector luidsprekerkabels sloot alles op elkaar aan. De Michi set heeft uren en uren in staan spelen voordat werd begonnen, de overige apparatuur was al ingespeeld en warm gedraaid voor aanvang van het luisteren.

Vanille smaak

Leuk om mee te beginnen zijn de vrolijke Franse wijsjes van Vanille, een meisje dat haar debuut maakte met deze CD “Amazona”. Muziek die niet zo heel veel om het lijf heeft maar wel gelijk een paar opvallende kwaliteiten aan het licht brengt zoals de plaatsing van de stem op hoogte, het stereobeeld dat meters breed in de winkel staat zonder gaten tussen de speakers en het lekkere ritme dat gedurende de tracks wordt vastgehouden. Een track als “Plus rien” is voorzien van castagnetten en trommels op een manier die doet denken aan Franse straatmuzikanten op een pleintje in een stadje. Vrolijk, meerstemmige zang, veel ritme en toch blijven de instrumenten individueel goed te volgen. Een track later is het beeld drukker en zet Vanille een wall-of-sound neer tussen de speakers. Gelukkig zonder teveel druk in de lage tonen te veroorzaken. Ze blijft lief op de voorgrond, stemmen achter haar staan wat verder weg, precies zoals je dat verwacht met een bandje.

Het kleine muziekinstrumentje in de handen van Youn Sun Nah had ik helderder verwacht met wat meer harmonischen op “My favorite things”, mogelijk omdat ik de track vaak hoor op de meer heldere Bowers & Wilkins 804 D3 luidsprekers. De stem van de dame is uitermate zuiver en menselijk, met een prachtige intonatie en absolute verstaanbaarheid. Er zit erg veel rust in de weergave, misschien iets te veel, wat extra spanning en sensatie zijn welkom. Er ontbreekt niets, maar het zou enthousiaster gebracht kunnen worden. Het heftiger “My name is Carnival” moet bewijzen dat er wel degelijk power uit de grote versterker te trekken is. Ik hink nu op twee gedachten want de harmonie en de rust zijn uitmuntend zelfs als Youn een flinke hoeveelheid lucht vanuit de longen naar buiten perst is de beheersing groot. Daarbij heeft het volume niveau geen invloed op de presentatie. Maar sensatie of wilde opwinding krijg ik niet naar buiten. Is dit meer een set voor pure harmonie dan voor opzwepende tonen?

“Stay” van Yello met Heidi Happy als zangeres staat weer breed en indrukwekkend in de winkelruimte, vult een totaalbeeld zoals weinig sets dat kunnen, zeker als de speakers veel kleiner van inhoud zouden zijn, niet over dubbele woofers beschikken en bovendien niet aangestuurd worden met een weelde aan vermogen. Hetzelfde gaat op voor “The expert” waar de heren van Yello op los gaan. Wat meer diepte in het stereobeeld zou één en ander nog spannender maken, gelukkig liegen de klappen en de elektronische ritmes er niet om. Van een zelfde gehalte is Infected Mushroom met “Avrantz”. De heel lang uitstervende tonen vormen een contrast met het slagwerk uiterst links en rechts, alles elektronisch opgewekt door de heren. De bastonen zijn zwaar en gaan diep, in een perfecte balans waar ik zeker mee kan leven omdat ze nooit dreunen en toch vol kracht zitten. Aan de andere kant zal ik niet gaan ‘headbangen’ op dit systeem, iets dat ik in het verleden wel kon in een totaal andere opstelling. Het is glad en gepolijst wat de Rotel Michi naar buiten brengt.

De klassieke weg

Van Electro naar Bach is in een paar vegen op de iPad geregeld. Julia Fischer speelt met The Academy of St. Martin-in-the-fields een concert voor viool, strijkers en orgel. Waar eerder al gesproken is over het grote beeld dat wordt neergezet, is dat bij klassieke muziek een geweldige opsteker. Het orkest staat breed voor mij en hoewel ik bang was dat de speakers wellicht te ver uit elkaar stonden ten opzichte van de luisterpositie op de bank is die angst onterecht. Geen enkel gat valt er te bespeuren, terwijl de muziek breder gaat dan de opstelling en volkomen los weet te geraken van de weergevers zelf. De zuiverheid, de rust en de harmonie spreken volledig in het voordeel van deze versterkercombinatie met klassieke muziek. Al is Bach niet eens mijn meest favoriete componist, het is overduidelijk dat hier niets ontbreekt aan de strijkers, de bassen, de cello of het orgel met zijn lage registers. Daarboven de tonen welke Julia weet te ontlokken aan de snaren van haar viool. Wat experimenteren met het indraaien van de weergevers, meer naar binnen zodat de tweeters mij haast aankijken helpt om het stereobeeld dieper te maken en de muziek intiemer weer te geven. Dat indraaien haalt wel zoals te verwachten was dat hele brede beeld weg en zet de weergave meer tussen de twee 803 D3 weergevers. Een kwestie van voorkeur en akoestiek thuis wat de beste opstelling is. Met klassiek is de klank van een viool helder, goed getroffen en nooit te scherp.

De dames Berthollet laat ik de “Danse Hongroise No.6” van Brahms spelen en waar sommige systemen de mist in gaan door het werk er doorheen te jagen, neemt de Rotel combinatie juist de rust om het werk te laten weerklinken zoals het hoort. Met veel details die op mindere systemen nauwelijks opvallen zoals in slagwerk. De bassen en de houtblazers in het orkest vullen de onderkant aan, de viool krijgt wederom de hoofdrol. Het maakt van het hele werk een klein feestje waar op gedanst moet worden. “Liebesleid” van Kreisler laat de viool zingen in samenwerking met piano. De viool heeft de juiste afmeting en staat wat naar voren. De piano is juist groot en breed naar achteren gezet. Het geheel raakt mij zeker in het hart en neemt mij met gesloten ogen mee de concertzaal in. Geen grote zaal want ruimte informatie blijft deels verscholen in het systeem, een kleine zaal waar in intieme sfeer wordt gemusiceerd.

Oud maar niet vergeten

Oud werk van Diana Krall, “This can’t be love” van de CD “Stepping out” uit 1993 waar zij nog rauwe jazz maakte en het niet liet ondersneeuwen in gladde orkestrale composities. Hier komt de drive naar voren. Het snelle pianowerk, de stuwende bas en de het pittige slagwerk vormen samen met de stem van Krall een klein feestje waarin het genieten is voor elke liefhebber. De vleugel waar Krall op hamert is groot, een realistisch instrument haast op ware grootte. De dame wordt verguisd omdat ze teveel op hifi shows werd ge- en misbruikt, dit oudere werk bewijst haar kwaliteiten als pianiste en zangeres. Het swingt en heeft vaart, is subtiel en zuiver, blijft detailrijk en krachtig. Jaren later kwam “Love scenes” uit met daarop “How deep is the ocean”, gecomponeerd door Irving Berlin. Hier is de bas nogal druk aanwezig en toch blijft de stem van Krall volledig overeind. Sexy en hees tot haar pianospel virtuoos weerklinkt door de ruimte. Ondanks dat ik in de winkel zit is de sfeer intiem en zit ik dichtbij de uitvoerenden. Wat er achter mij gebeurt is nauwelijks storend, de muziek neemt mij mee op de reis. De krachtige piano is daar zeker debet aan, heerlijk als je zoveel vermogen tot je beschikking hebt in de versterker zodat die zich geen keer gaat verslikken.

DAC wisselen

Toch wil ik ‘ruimte’ horen en Keith Jarrett met “The Köln Concert” zou daar een juiste vertegenwoordiger voor zijn. Wat ik krijg is een zeer krachtige vleugel, met dynamiek en een rijke klank, maar de galm van de zaal blijft ergens halverwege steken en laat zich niet zo losmaken als op andere systemen. Dat verwijt ik de Bowers & Wilkins niet, evenmin de Naim ND 555 digitale muziekspeler, het is de Rotel Michi die hier de beperkende factor is. Zou dat beter worden als ik hem eens digitaal aansluit? Kleine moeite toch. Inderdaad is via de interne Michi DAC meer ruimte aanwezig, maar de klank verandert mee en maakt de vleugel minder indrukwekkend dan daarnet. De in mijn ogen oneindig fraaie DAC in de ND 555 is buitenspel gezet en dat doet een beetje pijn. Het is als zo vaak een kwestie van hier een beetje geven en daar een beetje nemen. Nu ik toch de interne DAC van de Michi gebruik wil ik nog iets meer horen, zoals Patricia Barber van de CD ‘Mythologies” en daarvan het indrukwekkende “The hours”. Eerst met de interne DAC, waar een onaangename slis op de stem zit. Bas heeft energie, slagwerk een zinvolle kracht, ruimte is er zeker met de stemmen van het koor naar achteren gezet. Druk in de muziek en breedte van het stereobeeld zijn prima in orde. Gitaar komt naar voren en neemt het heft tijdelijk in handen. Op analoog springt de weergave over naar een audiofiele kant, de harde slis is een duidelijke “S”. De piano is echt indrukwekkender, slagwerk heeft extra punch, de stem van Barber heeft women power. De gitaar is verschoven en heeft nu en vast punt, de contrabas rammelt met zijn snaren, het koor staat in een boog naar achter en klinkt zuiverder met meer individuele stemmen. De ware schoonheid van de Michi komt weer in volle glorie tevoorschijn. Barber vormt een prachtige afsluiting terwijl de weergave eigenlijk naar veel en veel meer smaakt. Kent u deze track niet, kom langs bij Lexicom MultiMedia, hij staat in onze bibliotheek en wij laten hem graag horen.

Michi betekent “weg”

Of de Rotel Michi P5 en S5 samen of individueel voor u de weg zijn naar muziekbeleving kunnen wij niet bepalen, dat doen alleen uw oren in uw systeem. Dat Rotel met het opnieuw leven inblazen van de Michi lijn weet te scoren is duidelijk.

Ook is duidelijk dat de Michi set een eigen karakter heeft. Het is in mijn oren geen versterker combinatie die u van de stoel blaast met veel bombarie. Het is eerder een rustige versterker die op sommige momenten bedachtzaam de muziek naar buiten brengt. Het oor strelend, het hart verwarmend, maar veel sneller gaat het hart niet kloppen uit pure opwinding. Voor klassiek is dat prachtig, voor sommige jazz soorten ook, pop en snelle jazz rekenen mijns inziens op wat meer pit. Zeg maar de Pace Rhythm & Timing factor waar Naim zo beroemd mee is geworden. Wie van grote versterkers houdt, visueel groot en in weergave groot, kan zijn hart ophalen met de Michi S5. De loodzware versterker stop je niet weg in een kastje want hij is op zijn zachtst gezegd “nogal aanwezig”. Mannen vinden dat vaak mooi om te zien, huisgenoten misschien wat minder. Een plekje op een laag plateau tussen de luidsprekers is voor de S5 ideaal, een stevig rek als dat van QuadraSpire kan hem ook dragen. Gaat u hem zelf vervoeren dan zijn twee man nodig, de interne voeding en de prachtige bouw zorgen voor imposante gewicht. Historie herleeft met Michi, de productrange is opgetild, verbeterd en nieuw ontworpen voor 2020 en later. Voel u welkom bij Lexicom MultiMedia in Leidschendam voor een demonstratie, volg “de weg”.

Meer informatie en prijs van de Michi S5 vindt u hier.

Meer informatie en prijs van de Michi P5 vindt u hier.