Na een heel plezierige kennismaking met de Naim Uniti Atom is het tijd om te gaan luisteren naar de recent in de winkel afgeleverde Uniti Nova, de krachtige all-in-one speler die de opvolger is van de SuperUniti. De Nova heeft heel wat familietrekjes gezamenlijk met de Atom, zoals de bediening en het display, al wijkt hij af qua uiterlijk, innerlijk en beschikbaar vermogen.
Uiterlijk
De Uniti Nova is veel breder dan de Atom waarvan de hele voorkant display is, de voorkant van de Uniti Nova is voor de helft metaal en aan de rechterkant zit het grote display. Dat display is uitermate helder en goed leesbaar omdat de techniek is gestoeld op de displays van mobiele telefoons. De symbolen en andere aanduidingen die Naim op het scherm laat zien zijn wit tegen een zwarte achtergrond, hoesjes van muziek die speelt zijn full colour. Het display is geen touchscreen, wel bemerkt het als de gebruiker in de buurt is en dan lichten symbolen op. De symbolen en het Naim logo links zijn te dimmen, het display zelf (nog) niet. De verder stijlvolle zwarte behuizing heeft aan de voorkant een USB ingang voor het afspelen van muziek vanaf een stick, alle overige ingangen zitten aan de achterzijde. Dat zijn nogal wat in- en uitgangen: tweemaal Optical TOSLink (24bit/192kHz), tweemaal Coax en éénmaal BNC (24bit/192kHz en DoP 64Fs), HDMI ARC, tweemaal RCA en 5-pin DIN voor analoge bronnen, de tweede USB poort en een slot voor het afspelen van muziek vanaf een SD Card. De uitgangen zijn beperkter: een enkel paar luidsprekerbussen voor banaanstekkers, RCA sub/pre out en een 3.5mm hoofdtelefoon bus. Een afstandsbediening hoort bij de Nova, die communiceert via RF van en naar de Nova en werkt betrouwbaarder dan een Infrarood systeem. Voor het bedienen zult u merendeels met de Naim App werken die op iOS en Android werkt. De App is uitermate compleet en biedt toegang tot informatie over de artiest, het album, recensies, soortgelijke albums, biografie, foto’s, etc.
Innerlijk
Onder de kap van de Uniti Nova schuilt het ware hart van Naim in de vorm van een klasse A/B versterker met een vermogen van 2x80Watt, gevoed vanuit een zware voeding. De elektronica in het versterker deel is “ouderwetser” dan in de Uniti Atom, de miniaturisatie heeft minder toegeslagen, die nodig was om de Atom gunstiger te kunnen prijzen. Dat betekent grotere printplaten met onderdelen die op de traditionele manier gesoldeerd worden. De volumeregeling is direct afgeleid van de Statement versterkers van Naim en werkt volkomen verliesvrij in het analoge domein. Het streamer gedeelte van de Nova en de Atom is meer van hetzelfde. Er is voorzien in Chromecast zodat u met uw tablet alle muziekdiensten kunt aanspreken, AirPlay en Bluetooth aptX HD zijn standaard, TIDAL en Spotify® Connect zijn net als internet radio (VTuner) direct aan te spreken, de TV kan geluid laten lopen via een HDMI ARC aansluiting, en multiroom voorzieningen met andere Naim spelers zijn beschikbaar. Voor opslag van eigen muziek kunt u gebruikmaken van een NAS die met UPnP aan te spreken is, of van de Naim Uniti Core die de muziek niet alleen opslaat maar ook ript vanaf CD. Naim heeft bewust geen opslag in de Nova zelf gezet maar leunt op de Core vanwege de hoge kwaliteit die in de Nova niet haalbaar is gezien de opzet van streamer, DAC en versterker in één. File formaten die ondersteund worden zijn de gebruikelijke waaronder: FLAC, WAV, DSD, Apple Lossless, MP3, AIFF en AAC. Een hele verbeterring ten opzichte van de oudere Uniti’s is dat software updates direct vanaf internet worden gehaald en niet langer via een PC plaats te vinden. Vanaf 2018 zal er een module leverbaar worden die in de Nova past voor FM en DAB+ ontvangst. Bovendien zal Roon beschikbaar komen en Airplay 2. De prijs van de Naim Uniti Nova is Prijs € 4999,-.
Samenspel
Omdat de Nova beschikt over een krachtige 80Watt versterker kunnen we prima uit de voeten met een paar Focal Sopra No.1 monitor luidsprekers op hun eigen stands (€ 8.000,- per paar incl. stands), al val ik later tijdens het luisteren nog even terug op Dynaudio Contour 20 (€ 4.900,- per paar incl. stands). De luidsprekerkabels zijn de gebruikelijke Chord Signature Reference en de netspanning komt uit een Naim Powerigel. Meer dan deze componenten en een netwerkkabel zijn eigenlijk niet nodig om te kunnen genieten van de op de NAS bij Lexicom Multimedia opgeslagen muziek, van TIDAL, van een SD card of van een USB stick.
Bass
Mijn luistersessie op de Focal’s start met “Lovesong” van Adele, geript van de veel betere Blu-ray (beter ten opzichte van de CD) en zij zingt live in the Royal Albert Hall. Het intro laat direct heel veel van de akoestiek van de zaal horen, waar het publiek klapt en fluit, soms heel ver op de achtergrond, ver weg in de zaal. De sfeer komt zeker over, mede vanwege de stem van Adele die vol warmte zit. Het stereobeeld komt los van de speakers en vult behoorlijk de ruimte voor mij zonder opdringerig te raken. De Sopra No.1 is geen weergever die het diepste laag weet te halen, hij kan laag wel strak in de hand houden mits de versterker daaraan mee werkt. Het eindresultaat is een gedetailleerde weergave die op een hoog kwaliteitsniveau staat. Laag dat net nog ontbrak komt vol naar voren met “Gate ved gate” gezongen door Kari Bremnes. Het is de titeltrack van de CD en zoals altijd klinken de CD’s van haar met een berg lage tonen die eigenlijk veel te veel is in de opname. Haar stem kan genadeloos en fel uithalen, tot aan het schelle toe, de Naim met de Focal’s laat dat horen en verbloemen niets van dat alles. Volgende tracks blijven bol staan van de bas, zeker daar waar een grote trom wordt geroerd.
Van een andere orde is “101 Eastbound” van Fourplay. Daar leeft de Sopra mee op, die korte bas, het ritmische slagwerk, het doet de luisteraar swingen op de luisterplek. Hoog, laag en midden mooi in balans met elkaar. Een elektrische piano spettert er bij tijd en wijlen bovenuit, gitaar klinkt bevredigend snel, kortom het is heerlijk luisteren zo. Een andere heel mooie opname is “Café Blue” van Patricia Barber. Haar “A taste of honey” kent een prachtig intro die de opname kwaliteit onderschrijft. Als er meer instrumenten invallen blijven die netjes van elkaar gescheiden en hebben een eigen plaats in de luisterruime. Het laag bouwt nu wel heel erg op en ik trek de bank een eind van de muur, zo staat er minder druk op de oren. Altijd lastig een basreflex systeem waarbij de poort op een voor de akoestiek lastige frequentie is afgestemd. De Sopra No.1 moet daarom passen in uw huiskamer. Niettemin is het genieten met deze audiofiele klassieker van Patricia. Het is nog veel te vroeg in het jaar (augustus) dus ik ben vast de eerste die een kerstliedje afspeelt. Ik kom het tegen op de server en een combinatie van Diana Krall en Sarah McLachlan laat ik mij niet ontnemen. Het nummer toont de kracht die in de Uniti Nova zit middels de pianoklank en de stemweergave. Zelfs een 100% Naim adept zal zich kunnen vinden in de klank van dit all-in-one systeem en niet direct willen uitwijken naar allemaal losse componenten.
Jaargetijden
Met de herfst in zicht past een track als “Autumn in Seatle” van het Tsuyoshi Yamamoto Trio in het komende jaargetijde. Het is een rip van een K2 HD Sound CD en bevat heel subtiel spel, met zoals gebruikelijk bij Yamamoto de microfoon heel dicht op de piano, zacht slagwerk met brushes en een melodieuze baslijn. Muziek geschikt voor een restaurant al klinkt dat heel erg oneerbiedig. Beter nog voor een late night op de bank, met een glas whisky onder handbereik. Daarna tevreden naar bed met in de oren de Naim-Focal combinatie. De muziek verandert halverwege de track naar meer intens en zit vol spanning als Yamamoto de hoge registers van de piano hard aanspreekt. Dat schudt je wakker uit overpeinzingen (helaas?). Met de ogen zo geopend draai ik van The Corrs “What can I do” van de “MTV Unpluggend” CD. Het staat heel breed in de ruimte, is vooral sterk in slagwerk, terwijl bij meerstemmige zang de stemmen te onderscheiden blijven. Je hoort helaas dat de opname erg gericht is op publiek dat niet beschikt over een systeem als dit. Dat gaat ook op voor “Radio” wat wel heel erg lekker speelt door het ritme, hierdoor speelt de opnamekwaliteit iets minder een rol. Gitaren weerklinken links en rechts, slagwerk in het midden duwt lekker door in een strakke weergave die permanent levendig is.
Teder klassiek werk is “Siciliano” gecomponeerd door Bach, met een viool die klagend naast de piano staat, vol gevoel en zuiver van klank. Omdat er verder niet veel over te zeggen is door naar de “Brandenburg Concerto No.3”. De Adolf Busch Chamber Players brengen mij niet de uitvoering waar ik op hoopte, zoals die van The Academy of St. Martin-in-the-fields dat wel kan. Toch neemt de Nova mij mee in de wereld van Bach. Het spel is nogal kaal van de musici met weinig warmte en blijft afstandelijk. Dat ligt niet aan de Naim, want daarvoor heb ik inmiddels teveel andere dingen gehoord op de Nova waar van kaalheid en passieloosheid totaal geen sprake was. Daarom toch maar even Vivaldi van Janine Jansen, om zeker te weten dat Naim/Focal de muziek zeker aankan. Hetgeen direct te horen is, snelheid en transparantie zijn de toverwoorden. Prachtig helder en klankzuiver is de weergave. Cello is indrukwekkend naast de solo viool, de viool zelf straalt en zweeft door de ruimte. Als het orkest invalt dan spreekt de kracht van de versterker weer die nergens ademnood toont. Een orgel blijft meedoen en verdwijnt niet in de achtergrond zoals dat soms gebeurt op minder transparante systemen. Ondanks de transparantie wordt de weergave niet technisch of vervelend, het is en blijft muziek van het zuiverste water.
Dynaudio
Met het spel van Marta Argerich, haar “Piano concert no.3 in D minor” van Rachmaninov, dat probleemloos speelt vanaf TIDAL, bedenk dat zo een wereld naar muziek opengaat in FLAC 16/44.1 kwaliteit. Ik vind het tijd om dit stuk nog eens te spelen, maar dan op de Dynaudio Contour 20 welke aanzienlijk goedkoper is dan de Sopra No.1. De Contour 20 heeft een warmer karakter, met een heel andere klank. Hij speelt rustiger, meer vloeiend dan Focal en je luistert meer ingetogen. Deze speakers spelen zomaar probleemloos op de Naim al moet ik even de oren resetten om de Contour op waarde te schatten. Dat doe ik met Diana Krall die van “Love Scenes” de track “Peel me a grape” speelt. Wat een dynamiek springt naar voren. Een duidelijke echo op de stem van tijd tot tijd. Stem en instrumenten worden heel direct en volkomen losjes neergezet. De track stamt nog uit de gouden tijd van Krall, toen haar muziek nog niet commercieel werd gepolijst. De bank kan inmiddels weer naar achteren want de Contour 20 heeft een andere afstemming in de lage tonen. Het maakt in de luisterruimte de Dynaudio met Naim tot een geweldige combi. Helaas niet zo transparant als de Focal, wel heel muzikaal en het doet de Naim eveneens stralen. Ter afsluiting nog een keer Adele. Op de Dynaudio is de zaal minder groot, met Adele nog steeds vol in de hoofdrol. De weergave is “eenvoudiger”, tegelijk komen daardoor minder opname problemen naar voren en luistert het gemakkelijk en prettig. Zo is de Uniti Nova minder kritisch op de bronkwaliteit en blijkt dat de Dynaudio Contour ook een heel erg fijne luidspreker is die goed zou passen op een Uniti Nova.
Groter publiek
Liet de Naim Uniti Atom al een overtuigend beeld achter, de Uniti Nova doet er een schepje bovenop met zijn krachtiger versterker. Op de Atom zou ik geen Focal Sopra zetten, de Nova weet die goed aan te sturen. Naim is terecht beroemd om de versterkers en de DAC’s, die weten ze perfect te combineren met een allround streamer waarmee hij toegang heeft tot een wereld aan muziek. De nieuwe vormgeving is modern en aantrekkelijk, al zal een liefhebber van olijfgroene Naim’s zich een hoedje schrikken. Wat in de kast verscholen blijft voor de gebruiker, is en blijft echt Naim, een echt UK product dat grotendeels met de hand wordt gemaakt. De tijd dat Naim alleen de echte liefhebbers aansprak is over, een groter publiek zal vast en zeker met liefde deze Uniti kwaliteit omarmen.