Lyngdorf en IsoTek: een opvallend sterke combinatie

Lyngdorf (met RoomPerfect!) stijgt tot grote hoogte met een IsoTek netfilter en IsoTek netsnoeren

Lyngdorf is inmiddels een soort “oude bekende”, waarbij “oud” natuurlijk niet letterlijk genomen moet worden. Ik heb op deze website al eerder over dit merk geschreven. Klik bijvoorbeeld hier (Lyngdorf TDAI-2170 en CD-2 met betere netsnoeren) en hier (Lyngdorf TDAI-2170 met SDA-2400). Verrassende apparatuur met vele mogelijkheden!
Ook aan IsoTek, het Britse merk dat zich specialiseert in het optimaliseren van de stroomvoorziening, heb ik een recensie gewijd (klik hier) toen Lexicom MultiMedia besloot om dit merk aan het assortiment toe te voegen.

En wat ga ik nu doen? Inderdaad, een recensie schrijven over Lyngdorf met IsoTek. De logica hierachter is simpel. Ik had al eerder geconstateerd, dat de Lyngdorf-set erg enthousiast reageert op het vervangen van de standaard flutsnoertjes door betere netsnoeren (ook al zou dat volgens de importeur geen barst moeten uitmaken). Op basis van die ervaring wil ik uitzoeken, wat er met de weergavekwaliteit van deze set gebeurt als ik nog een (flinke) stap verder ga in het verbeteren van de stroomvoorziening.

Voor een beschrijving van de apparatuur verwijs ik naar de bovengenoemde recensies, zodat ik mijzelf niet hoef te herhalen. Dus ga ik meteen door naar het lijstje met…

isotek-aquarius-sv-lexicom-multimediaGebruikte apparatuur
De Lyngdorf TDAI-2170 stereo versterker/DAC is met een Chord Sarum Super Aray Digital interlink gekoppeld aan de Lyngdorf SDA-2400 stereo eindversterker. De Lyngdorf CD-2 CD-speler is middels een Chord Clearway Digital interlink met de Lyngdorf TDAI-2170 verbonden.
Om niet alleen afhankelijk te zijn van CD’s, maar ook te kunnen streamen, heb ik de digitale uitgang van een Naim NAC-N272 met de Lyngdorf TDAI-2170 verbonden (eveneens met een Chord Clearway Digital en een BNC→RCA verloopstekker). Als netsnoer is hier een Chord Signature Aray gebruikt, dat in een IsoTek EVO3 Sirius verdeeldoos-met-netfilter is geprikt. Deze Sirius is met een IsoTek EVO3 Sequel netsnoer op het lichtnet aangesloten.
contour-30-white-piano-lexicom-multimediaDe luidsprekers van dienst zijn de nieuwe Dynaudio Contour 30 vloerstaande luidsprekers. Deze zijn op de Lyngdorf SDA-2400 aangesloten met Chord Signature Reference luidsprekerkabels. Het Lyngdorf RoomPerfect-systeem is met deze configuratie ingemeten.
De stroomvoorziening is in eerste instantie in handen van een MusicLine PowerIgel, waarna in tweede instantie de producten van IsoTek dit werk overnemen: een IsoTek EVO3 Aquarius netfilter, dat met een IsoTek EVO3 Optimum netsnoer is aangesloten op het lichtnet, een IsoTek EVO3 Elite netsnoer tussen de Aquarius en de Lyngdorf SDA-2400, een IsoTek EVO3 Premier tussen de Aquarius en de Lyngdorf TDAI-2170 en tenslotte een IsoTek EVO3 Initium tussen de Aquarius en de Lyngdorf CD-2.

Luisteren
Als eerste stop ik de CD Hell Freezes Over van The Eagles in de CD-speler. Op deze overbekende live-CD begint het nummer Hotel California met een gitaarintro, daarna volgt een stukje met percussie en drums, waarna de gitaren weer meespelen en het eigenlijke nummer begint. De Lyngdorf-set geeft dit intro goed en mooi weer, met een prima basextensie (mede dankzij de SDA-2400!), een goede focussering en een breed, compleet stereobeeld. De akoestische gitaren zouden iets meer diepgang mogen hebben, maar dat is dan ook alles.
Natuurlijk schakel ik RoomPerfect even uit om het verschil te horen, maar ik zet het snel weer aan. Zonder dit systeem is de muziekweergave nog steeds goed, maar er ontbreekt het één en ander. RoomPerfect zorgt voor een uitermate fraaie optimalisatie. De set klinkt goed en maakt me nieuwsgierig naar de volgende stap.

isotek-elite-lexicom-multimediaNadat ik de apparaten aan de IsoTek EVO3 Aquarius en de IsoTek netsnoeren heb gekoppeld, speel ik het nummer opnieuw. Het verschil is groot. Echt groot. De schone stroomvoorziening heeft een opvallend grote invloed op de weergavekwaliteit. De presentatie van de muziek is ruimtelijker en grootschaliger, waardoor bijvoorbeeld de geluiden van het publiek nu vanaf verschillende plaatsen in een grote zaal komen en niet meer alleen van de mensen vlak bij het podium. De weergave van de muziek is meer open, heeft meer diepte en vooral in de bas meer definitie. De gitaren klinken zoals ik van akoestische gitaren verwacht: niet alleen de snaren, maar ook de klankkast en de geluiden van het bespelen van de snaren. Dit maakt het lange intro bijzonder boeiend, omdat ik meer te horen krijg. Zelfs het applaus na het intro is beter gedefinieerd! De separatie tussen de instrumenten is beter, waardoor het makkelijker te volgen is, welk instrument welke melodielijn speelt. Heel belangrijk voor de impact die een song maakt is de stemweergave. En de schone stroomvoorziening van de IsoTek zorgt voor een stillere (“zwartere”) achtergrond en veel meer rust in de weergave, waardoor juist de stem beter tot zijn recht komt en meer nuances laat horen. Door de afwezigheid van allerlei “rommel” in de stroomvoorziening is ook het decay langer, dieper en mooier. De muziek klinkt vrijer en meer dynamisch. Zowel macro-als microdynamiek zijn duidelijker geprofileerd. Gek hè?

De mensen die bevooroordeeld over netfilters praten, zeggen altijd dat de dynamiek wordt verpest door een netfilter. Maar dat is een argument uit de tachtiger jaren van de vorige eeuw, dat niet meer geldig is voor een modern netfilter als de IsoTek EVO3 Aquarius. Door het ontbreken van vervuiling in de stroomvoorziening is er juist méér dynamiek! Een klant van Lexicom MultiMedia vertelde mij: “Ik kan nu op een lager volume spelen en toch hoor ik alles en heb ik een compleet en gedetailleerd stereobeeld!” Dat is prima verklaarbaar: de versterker hoeft niet eerst over een denkbeeldige drempel heen, die wordt veroorzaakt door de vervuiling van de netstroom.
En dat is precies wat ik hier ook hoor. Sterker nog: ik hoor nu pas echt goed, wat de Lyngdorf-set kan! Ook voor de luidsprekers is dit een heilzame ontwikkeling, want als ik naar de door mij gebruikte Dynaudio’s luister, merk ik dat het verfijnde hoog van de Esotar2-tweeter beter tot zijn recht komt. De Contour 30 klinkt mooier dan ik hem tot nu toe heb gehoord en dat is te danken aan het schonere muzieksignaal, dat hij krijgt toegevoerd door de Lyngdorf SDA-2400. Zó belangrijk is een schone stroomvoorziening dus!

Lyngdorf-SDA-2400-front-1-lexicom-multimediaHet volgende nummer is I Love Being Here With You van de CD Live in Paris van Diana Krall. Een nummer dat ik graag gebruik, omdat er van alles in gebeurt. Daardoor valt het onmiddellijk op als er iets ontbreekt in de weergave.
Denk nu niet dat de weergave een rampzalige teleurstelling is zonder de toevoeging van een scheutje IsoTek, want het klinkt allemaal best lekker. Geen probleem, de muziek is lekker ritmisch en boeiend. De stemweergave en de piano, allebei maatgevend voor de kwaliteiten van een audioset, komen verzorgd en mooi uit de Dynaudio’s. Alleen de solo op contrabas zou iets meer pit, iets meer leven mogen hebben. Maar het drumwerk van Jeff Hamilton wordt zonder meer goed weergegeven, dus in totaal krijgt de set zeker een fraai cijfer.

Nogmaals hetzelfde stuk, maar nu mèt IsoTek als bewaker van de zuivere stroom. Hoewel, is dit hetzelfde stuk? Dit swingt de pan uit! Waar moet ik beginnen? De articulatie is beter verstaanbaar, het weergaloze en soepele gitaarspel van Anthony Wilson krijgt meer zeggingskracht, de vleugel is meer vleugel, met meer diepte en levensechtheid en die lekkere twinkeling in de hoogste tonen. Het gaat lekker zo! Nu komt John Clayton met zijn contrabas-solo en ja hoor, dit is wat ik bedoelde in de vorige alinea. Nu komt deze solo beter uit de verf. Ook het drumwerk krijgt een extra dimensie, waarbij met name de brushes erg fraai zijn. De stillere achtergrond laat juist zulke subtiliteiten beter naar voren komen. Natuurlijk wordt ook de weergave van de bekkens er steeds mooier op: geen ongedefinieerd geruis of zelfs gesis, maar houten sticks op metalen bekkens. Hè, da’s nou jammer, het nummer is alweer voorbij.

arabesque-cover-lexicom-multimediaNu ga ik over op het streamen vanaf de Naim. De Lyngdorf-set krijgt een uitermate fraai digitaal signaal aangeboden, dat uiteindelijk analoog uit de Dynaudio’s moet komen. Ik kies voor het verzamelalbum Arabesque van Crystal Cable, dat is samengesteld uit stukken klassieke muziek met zowel een uiterst fraaie opnamekwaliteit als bijzonder goede musici.

De eerste track is Vivaldi: La Stravaganza, Concerto op. 4 no. 3 – Allegro, uitgevoerd door Rachel Podger op haar authentieke barokviool, met het ensemble Arte Dei Suonatori. Ik ben vooral benieuwd naar de klank van haar fraaie viool, een Pesarinius uit 1739. Doordat deze viool niet is aangepast aan de moderne tijd en omdat Rachel met een barok-strijkstok speelt, is de klank van deze viool wat zachter en subtieler dan die van een moderne (of gemoderniseerde) viool.
Ook hier heeft de toevoeging van al het IsoTek-materiaal een duidelijke invloed: de muziek klinkt levendiger, meer transparant en dynamischer. De detailweergave is prachtig, maar niet overheersend. Het gevoel van een beter klankbalans is overduidelijk. Individuele melodielijnen zijn makkelijker te volgen en het intieme karakter van dit barok-gezelschap komt volledig tot zijn recht. De viool van Rachel komt in al zijn genuanceerde subtiliteit uit de luidsprekers en laat duidelijk horen, waarom Rachel Podger de bijnaam “koningin van de barokviool” heeft. Ga ik te ver als ik zeg, dat ik me meer bij de muziek betrokken voel wanneer de firma IsoTek de rommel in de stroomvoorziening opruimt?

De tweede track is een stuk jonger: de Danse Macabre van Camille Saint Saëns. Een prachtig stuk muziek met veel verschillende instrumenten en een flinke dynamiek. Een ideaal stuk om tijdens recensies te gebruiken, al heeft Saint Saëns het stuk niet voor dat doel gecomponeerd. In zijn tijd bestond er nog geen audio-apparatuur. Erg, hè?
Het begin met o.a. de harp en de geplukte bas is al meteen een graadmeter: welke geluiden verdwijnen in de “lichtnetrommel” en wat blijft overeind? Op zich kwijt de Lyngdorf-set zich uitstekend van zijn taak: de Danse Macabre klinkt zoals ik het van deze set gewend ben en dat is ronduit prima. Alweer: een dikke voldoende.

Maar ja, dan komt de bijdrage van IsoTek en wordt het een totaal ander verhaal. Nu de Lyngdorf-set is bevrijd van de zee aan o.a. EMI en RFI die de stroomvoorziening tegenwoordig vervuilt, hoor ik pas goed hoe schitterend het Lyngdorf-versterkerduo dit imposante stuk kan weergeven. Het is werkelijk ongelooflijk, wat een weelde aan klank, details en muzikaliteit er uit deze set komt. De Danse Macabre komt in al zijn vele facetten tot leven en laat mij dingen horen, die ik zonder het voorbereidende werk van de IsoTek-medewerkers nooit op die manier zou horen. De diepte van de bassen en de grote trom, de vloeiende klank van de strijkers, maar ook het twinkelende van de triangel en de typerende klank van de xylofoon zijn allemaal in ruime mate aanwezig. De dynamiekverschillen die in het stuk zitten, komen duidelijker tot uiting door het weghalen van storende invloeden. Het dreigende karakter van dit symfonische gedicht wordt beter overgebracht en ik blijf geboeid tot het einde luisteren.

Als derde track een stuk van J.S. Bach: de Suite für Violoncello solo BWV 1007 – Prelude, gespeeld door Pieter Wispelwey. Dit stuk is een uitstekende test voor de stilte van de achtergrond, want in het ideale geval is er niets anders hoorbaar dan de muziek, de cello en de ademhaling van Wispelwey. Tja, wat moet ik nu nog zeggen? Met de hulp van de IsoTek-producten kan de Lyngdorf-set zich helemaal uitleven op dit muziekstuk. En het resultaat is mooier dan ik ooit van Lyngdorf heb gehoord: het is bijna alsof Wispelwey met zijn cello in de luisterruimte aanwezig is. Niet alleen de geluiden van de strijkstok op de snaren, maar ook de diepe klank van de cello met zijn grote klankkast en de ademhaling van Pieter Wispelwey zijn tot in de kleinste nuances hoorbaar. Hoeveel meer is er nodig om een muziekstuk tot leven te laten komen? Dit levert de totale set echt een heel hoog cijfer op.

isotek-evo3-aquarius-awards-lexicom-multimediaConclusie
De Lyngdorf TDAI-2170 vormt met de SDA-2400 een ijzersterke combinatie. De TDAI-2170 is een uitstekende digitale processor, die bovendien is uitgerust met het unieke RoomPerfect correctiesysteem, waardoor niet alleen akoestische problemen, maar ook tekortkomingen van de luidsprekers perfect worden gecompenseerd. Het enige probleem: veel vermogen heeft-ie in de praktijk niet (op papier wel, maar dat zegt niets). De SDA-2400 is de perfecte aanvulling, die zorgt voor het broodnodige vermogen. En hij klinkt nog erg goed ook. Een prima setje.

Maar wie de optimale werkomstandigheden voor de gebroeders Lyngdorf wil creëren, ontkomt niet aan een IsoTek netfilter. De enorme invloed van de steeds groter wordende hoeveelheid vervuiling, die tegenwoordig op ons lichtnet aanwezig is, wordt nog steeds onderschat. Schone stroom is voor elk audio-apparaat van levensbelang, want anders kan het betreffende apparaat u nooit laten horen wat hij allemaal kan.

Het bewijs is deze Lyngdorf-set. Een set met een enorme potentie, die er pas uit komt wanneer IsoTek zo vriendelijk is om de stroomvoorziening te reinigen. Ik had niet gedacht dat deze Lyngdorf-set mij zo veel muziekplezier zou kunnen bezorgen. En dat geldt niet alleen voor de TDAI-2170 en de SDA-2400, maar ook voor de CD-2. Ik vond altijd dat deze CD-speler met bepaalde CD’s nogal scherp kon klinken. In een enkel geval zelfs agressief. Maar: zorg voor schone stroom en de CD-2 laat horen, dat hij in feite een uitstekende CD-speler is, die een sterk onderdeel van deze set vormt.

Ik raad alle bezitters van een Lyngdorf TDAI-2170 / SDA-2400 / CD-2 met nadruk aan om een IsoTek netfilter te proberen, bij voorkeur in combinatie met IsoTek netsnoeren. Maar ook andere goede netsnoeren zijn welkom, zolang het maar geen standaard flutsnoertjes zijn. En kies als het kan voor de Aquarius. Dan zult u pas horen, tot welke prestaties uw set in staat is!