Luxman L-590AX MkII geïntegreerde Klasse A stereoversterker en D-06u SACD-speler met DAC-functie
“Das Bessere ist des Guten Feind”
Nadat ik in opdracht van Lexicom MultiMedia een recensie had geschreven over de Luxman L-550AX MkII geïntegreerde Klasse A stereoversterker en de Luxman D-05u SACD-speler met DAC-functie, kreeg ik van Luxman-importeur Audioscript het verzoek, om ook de “grotere broers” aan een luistertest te onderwerpen. Een interessante opdracht, die mij de kans geeft om te onderzoeken, wat de meerwaarde van de duurdere modellen is. Want een duurder apparaat is niet automatisch een beter apparaat.
De ondertitel bij deze recensie is een Duits gezegde, dat (letterlijk vertaald) betekent: het betere is de vijand van het goede. Maar welk apparaat is hier nu werkelijk “het betere”? Dat zal deze luistertest (hopelijk) uitwijzen.
Beschrijving
In de reeds genoemde recensie van de L-550AX MkII en de D-05u heb ik een beschrijving van beide apparaten gegeven; deze beschrijving gaat in grote lijnen ook op voor de L-590AX MkII en de D-06u. Ook heb ik een eenvoudige uitleg gegeven van de voordelen van een pure Klasse A versterker. (Klik hier voor de recensie van de L-550AX MkII en D-05u.) Om te voorkomen dat ik mijzelf ga herhalen, zal ik hieronder uitsluitend de verschillen benoemen.
Voor het beluisteren van het Luxman-duo mag ik de luisterruimte van Lexicom MultiMedia gebruiken, waar de eerder beluisterde combinatie van L-550AX MkII / D-05u / 804 D3 eveneens staat opgesteld. Dat maakt een vergelijking makkelijker en bovendien heb ik (helaas) geen B&W 803 D3 luidsprekers thuis staan. Tenslotte is het makkelijker voor de importeur, die nu niet hoeft uit te zoeken waar ik woon.
De Luxman L-590AX MkII versterker en de D-06u SACD-speler zijn onderling verbonden door gebalanceerde Chord Epic XLR interlinks. De luidsprekers van dienst zijn de fenomenale B&W 803 D3, die met Chord Signature Reference luidsprekerkabels aan de versterker zijn gekoppeld. Geen 804’s? Nee. Een zwaarder kaliber versterker verdient een zwaarder kaliber luidsprekers. Vandaar de 803’s.
Net als bij mijn recensie van de 550/D-05u laat ik de stroomvoorziening schoonmaken door een IsoTek EVO3 Aquarius netfilter, dat op het lichtnet is aangesloten met een IsoTek EVO3 Optimum netsnoer. De 590 wordt op de Aquarius aangesloten met een IsoTek EVO3 Elite netsnoer en de D-06u wordt op de Aquarius aangesloten met een IsoTek EVO3 Premier netsnoer. Het effect van deze IsoTek-behandeling is weldadig voor de iets te vaak geteisterde oren van deze verwende recensent.
Naar aanleiding van mijn recensie van de L-550AX MkII/D-05u kreeg ik de opmerking, dat ik de prestaties van deze set zou hebben “opgevoerd” door het inzetten van de IsoTek-producten. Dat is niet waar. Het is juist omgekeerd: door de effectieve werking van de IsoTek-producten hoor ik de audioset zoals hij hoort te klinken, dus zonder de negatieve invloed van het lichtnet-met-vervuiling.
Tijdens het luisteren naar de D-05u had ik al geconstateerd, dat “gewone” CD’s mooier werden weergegeven dan door de gemiddelde schijfjesdraaier. Dit geldt nog sterker voor de D-06u: de achtergrond is net een tikkie zwarter en er is nòg iets meer rust in de weergave. Ook het gevoel van ruimtelijkheid is beter dan ik meestal voorgeschoteld krijg (uiteraard is dit mede afhankelijk van de opname). Wanneer ik bijvoorbeeld I Love Being Here With You van Diana Krall (Live in Paris) speel, zijn de transparantie en de separatie opvallend. Naast een uitstekende stemweergave is opvallend, dat elk instrument volledig tot zijn recht komt en niet overschaduwd wordt. De vleugel is ritmisch, helder, twinkelend en vol van klank, het drumstel komt in al zijn facetten uit de luidsprekers, de elektrische gitaar heeft een mooie, diepe klank en de weergave van de contrabas is uitstekend. Vaak verdwijnt deze laatste een beetje in de mix, maar hier is de melodieuze en ritmische baslijn prima te volgen. Kortom: een puike prestatie van de D-06u en de 590.
Maar eerlijk gezegd geloof ik de weergave van Red Book CD’s inmiddels wel. De Luxman schijfjesdraaiers doen dit enorm goed, maar ze kunnen méér. Het LxDTM loopwerk is ontworpen als SACD-loopwerk en dus wil ik SACD’s beluisteren. Ik heb thuis een greep in mijn riante collectie SACD’s gedaan en die is nu aan de beurt.
Als eerste is Channel Classics CCS SA 34113 aan de beurt: barokvioliste Rachel Podger speelt met haar ensemble Brecon Baroque Doppel- & Tripelkonzerte van J.S. Bach. Dit kleine (10 musici) barok-ensemble wordt door de combinatie 590/D-06u/803 uitermate gedefinieerd weergegeven, met een subtiele detailweergave die nooit overheerst maar uitsluitend een aanvulling op het muzikale geheel is. Opvallend is de textuur van de instrumenten, die ik zelden zó goed uit een set luidsprekers heb horen komen. Het karakter van elk instrument is overduidelijk aanwezig, de klank is levensecht en de uitstekende opname komt hier volledig tot zijn recht. Geen enkel instrument overheerst, alle muzikale lijnen zijn met gemak te volgen en al snel ontstaat een “bijna-live”-ervaring die mij kippenvel geeft. Hé, dat gebeurde bij de 550/D-05u/804-combinatie ook al… maar hier is het sterker. De zwaardere 590 gaat onmiskenbaar een stap verder en laat de muziek zó realistisch en zó onweerstaanbaar mooi uit de luidsprekers komen, dat het bijna onmogelijk is om op de stop-toets te drukken en een andere SACD in de lade te stoppen. Ik móet gewoon verder luisteren. Soms is dit een zware baan…
Iets heel anders: Arne Domnérus op saxofoon en Gustaf Sjökvist op de orgels van de Spanga-kerk en de Stockholm Cathedral in Zweden. Antiphone Blues (FIM SACD 050), een uitstekend geproduceerde SACD. De opnamen zijn gelukkig niet extreem close-miked uitgevoerd, zoals tegenwoordig in de mode is. Daardoor is de ruimtelijkheid van deze SACD bijzonder fraai. Het sublieme saxofoonspel klinkt mooi vrij en perfect gedetailleerd: niet overdreven, maar ruimschoots genoeg om levensecht te zijn. De L-590AX MkII heeft de woofers van de 803 D3 uitstekend onder controle, want het orgel klinkt net zo levensecht als de saxofoon, waarbij de lage pedaaltonen strak, muzikaal en diep worden weergegeven. De opvallend “echte” weergave is zó vloeiend, zó organisch, dat ik de vergelijking met mijn eigen EAR Yoshino voorversterker en monoblock eindversterkers (buizenversterkers) niet kan onderdrukken. Dit is muziekweergave van een uitzonderlijk hoog niveau! Deze Klasse A versterker en deze B&W luidsprekers vormen een uitstekende combinatie en de SACD-speler is een sublieme bron die moeilijk te overtreffen zal zijn. Wie ervan overtuigd is, dat streaming audio per definitie de vloer aanveegt met elke CD/SACD-speler, moet beslist eens naar de D-06u luisteren.
Omdat ik ook van bluegrass houd, kan Drive van Bela Fleck niet ontbreken. Een “Original Master Recording” met het Gain2-systeem van Mobile Fidelity Sound Lab (UDSACD 7003). Bela Fleck is één van de beste banjospelers en wordt op deze SACD begeleid door allerlei grote namen uit de Bluegrass-scene. De attack van de banjo is uitstekend: lekker fel, maar niet agressief. De Luxman/B&W-set laat zich van zijn beste kant horen qua timing en klankkwaliteit, waardoor het uitgesproken ritmische karakter van deze SACD uitstekend wordt weergegeven. Het eigen karakter van de diverse snaar-instrumenten (banjo, dobro, mandoline, gitaar, viool, contrabas) wordt subliem geportretteerd en door de uitstekende separatie is elk instrument hoorbaar. Niets “verdwijnt in de mix” en zo hoort het. Ik geniet van deze SACD, die op sommige sets wel eens tot luistermoeheid kan leiden, maar die me op deze set juist vrolijk maakt. Niet stoppen, gewoon verder luisteren. Heerlijk! De weergave is ritmisch, echt, organisch, meeslepend en energiek. Dit is, waarom ik van SACD houd. Echte muziek, realistisch weergegeven met een fraai kleurenpalet en een ongelooflijk rijke textuur. Die textuur lijkt wel een Luxman-specialiteit te zijn…
Conclusie
In mijn recensie van de L-550AX MkII en de D-05u heb ik geschreven, dat het luisteren naar die Klasse A versterker mij uitstekend was bevallen. Ook was ik erg blij om eindelijk weer eens een echte High End SACD-speler te mogen beluisteren. Dat is toch onvergelijkbaar beter dan zo’n “universele-speler-die-SACD-er-ook-even-bij-doet”.
En nu heb ik de grote broers mogen beluisteren: de L-590AX MkII en de D-06u. En wederom heb ik genoten! Dergelijke opdrachten zijn voor mij de krenten in de pap.
De L-590AX Mk II en de D-06u zijn in mijn beleving de apparaten, waar de “kleinere” L-550AX MkII en de D-05u van zijn afgeleid. De L-590AX Mk II en de D-06u zetten de standaard, waaraan andere apparaten zich moeten meten. Een weergaloze set, die een warme aanbeveling van mij meekrijgt.