Kan de Piega Premium 3.2 zich staande houden in vergelijking met de B&W CM8 S2?

De Piega Premium 3.2: alleen een “design-luidspreker”, of ook een serieuze muziekweergever?

Het woord “design” heeft in de denkwereld van de hardcore audiofiel meestal geen positieve klank. De gangbare karikatuur luidt: “Luidsprekers die worden aangeprezen vanwege het “design”, zijn hoofdzakelijk gericht op uiterlijke schijn. Je betaalt heel veel voor een mooi uiterlijk. Een soort laf compromis, dat een audio-hatende wederhelft koest moet houden en binnenhuisarchitecten en/of zelfbenoemde “stylisten” moet behagen. En dan moet dat spul ook nog muziek maken? Laten we zeggen: er komt geluid uit. Met serieuze, kwalitatief hoogwaardige muziekweergave heeft dat in de meeste gevallen niets te maken. Getver…“. Een hard oordeel, dat helaas in veel gevallen een grote kern van waarheid bezit. Daarom zal de Piega stevig aan de tand worden gevoeld!

Ik zeg u eerlijk: ook ik ben geen liefhebber van luidsprekers, waarbij “design” een grotere plaats inneemt dan weergavekwaliteit. Muziek is voor mij te belangrijk om dat soort compromissen te kunnen accepteren. Alleen een optimale muziekreproductie krijgt van mij punten. Aan uiterlijkheden heb ik geen boodschap. Punt, uit.

Dus begin ik met een afwachtende houding aan deze luistertest. De Piega Premium 3.2 zal moeten bewijzen wat hij waard is en zal moeten strijden tegen een zeer populaire concurrent: de Bowers & Wilkins CM8 S2. Qua prijs zijn de verschillen overzichtelijk, dus het komt nu aan op de weergavekwaliteit.

Premium-3.2metCM8S2Beschrijving
Beide luidsprekers zijn compacte vloerstaande luidsprekers, maar daarmee houden de gelijkenissen op. De B&W is een drieweg-systeem, dat is opgebouwd uit een 25 mm ontkoppelde dometweeter met een verstevigd aluminium membraan, een 130 mm FST middentoner van geweven Kevlar en twee 130 mm woofers van Kevlar-versterkt papier. De basreflexpoort zit in de achterwand van de verstevigde MDF behuizing. Hij is net geen meter hoog, 165 mm breed en ongeveer 280 mm diep (incl. aansluitklemmen). Het front wordt op z’n plek gehouden door verborgen magneten.
Omdat deze B&W CM8 S2 inmiddels als een “goede bekende” mag worden beschouwd, ga ik wat dieper in op de Piega Premium 3.2.

Piega is een Zwitsers merk en dat is te zien aan de spreekwoordelijke Zwitserse precisie, waarmee de Premium 3.2 is gebouwd. Zonder overdrijving mag worden gesteld, dat de bouwkwaliteit werkelijk fabelachtig is. Zelfs IK was onder de indruk! De aluminium behuizing wordt (exclusief bovenplaat en voetplaat) onder zeer hoge druk uit één stuk aluminium geperst (!), waardoor de wanddikte en de materiaaldichtheid zeer gelijkmatig zijn. Dit is een belangrijk gegeven om tot een homogeen klinkende luidspreker te komen. Om de invloed van de behuizing op de weergave te elimineren, wordt een speciale demping toegepast (het gebruikte materiaal wordt niet opgegeven). De behuizing is niet alleen uitermate stijf, maar ook zeer elegant. De 3.2 oogt, mede door de naar achteren versmallende vorm, duidelijk smaller dan de CM8 S2, hoewel de meetlat uitwijst dat hij niet echt veel smaller is. Deze fraaie, maar prijzige aluminium behuizing is deels verantwoordelijk voor het prijsverschil tussen de beide kandidaten.

De 3.2 is een twee-en-een-half-weg luidspreker. Dat wil in dit geval zeggen, dat een LDR-tweeter (type 2642 MkII) voor het hoog zorgt, gevolgd door een 100 mm MDS midden/laag-weergever en tenslotte een extra 100 mm MDS laagweergever voor het laagste register. De basweergave wordt ondersteund door een basreflexpoort, die vlak onder de laagste woofer is gemonteerd.
De tweeter is sinds 1986 een specialiteit van Piega. Deze LDR (Linear Drive Ribbon) is Piega’s variant op de ribbontweeter. Een zeer efficiënt functionerende tweeter, die zijn eigen behuizingkje heeft in de luidspreker. Een superdun, deels geperst membraan bevindt zich vóór een aantal magneten die een sterk magneetveld opwekken. Omdat het membraan zorgvuldig is gefixeerd, maakt het een lineaire beweging en creëert het op deze manier een zeer accurate hoogweergave, die bovendien uitermate snel is omdat het superlichte membraan vrijwel zonder vertraging reageert op inkomende elektrische impulsen.
Omdat die LDR-tweeter zo snel is, konden de midden- en laagdrivers van de oudere generaties Piega luidsprekers dat tempo vaak niet bijhouden, waardoor soms een ongelijkmatig en rommelig weergavebeeld ontstond. Daarom konden die oudere Piega’s mij nooit echt bekoren. Met de nieuw ontwikkelde MDS® (Maximum Displacement Suspension) basdrivers zou dit probleem tot het verleden moeten behoren. We zullen zien (ehhh… horen).

Gebruikte apparatuur
Uiteraard is het zinvol om luidsprekers te testen aan apparatuur die er qua prijsklasse enigszins bij past, zodat een realistische opstelling ontstaat. Maar om het uiterste uit de luidsprekers te halen, is het ook wel eens leuk om ze te koppelen aan een “zware jongen” die normaal gesproken niet snel met deze luidsprekers gecombineerd zal worden.
In dit geval was de keuze snel gemaakt, omdat de aanvankelijk uitgezochte combinatie niet aan het werk wilde. De betreffende netwerkspeler reageerde (om een voor mij onbegrijpelijke reden) niet op het netwerk en dus ook niet op zijn app. Ik ben niet van de computer-generatie en dus heb ik een haat-liefde-verhouding met al die digitale apparaten. Muziek afspelen via een netwerk is vaak bijzonder mooi en qua weergavekwaliteit wordt een gemiddelde CD-speler kansloos verslagen door een goede netwerkspeler. En in een thuis-situatie, waar slechts één of twee (nou vooruit, doe eens gek: hooguit drie) netwerkspelers aan het netwerk hangen, zal één en ander probleemloos functioneren. Maar in een winkel, waar het overbelaste netwerk tientallen apparaten moet bedienen, kunnen problemen ontstaan waarvan de oorzaak voor een niet-ICTer al snel op zwarte magie gaan lijken. Dus ga ik mij er niet in verdiepen (wat bij mij onherroepelijk tot een gevaarlijk hoog ergernis-niveau leidt), maar pak ik een ander apparaat, dat wèl bereid is om zijn kunsten te vertonen. Lekker puh!

Dus heb ik de luistertest (in overleg met de gewaardeerde opdrachtgever) uitgevoerd met de volgende configuratie: Naim SuperUniti netwerkspeler/versterker/DAC, Chord Epic Twin luidsprekerkabel en MusicLine PowerIgel stroomvoorziening. Interlinks waren uiteraard overbodig. Plaats delict was de luisterruimte van Lexicom MultiMedia.

Luisteren
Zowel de Piega Premium 3.2 als de B&W CM8 S2 zijn niet 100% neutraal in hun weergave, maar dat kan in deze prijsklasse niet worden verwacht. Strikte neutraliteit kost beduidend meer. Belangrijker is, of deze luidsprekers de essentie van de muziek weergeven, of ze mij kunnen boeien met de manier waarop ze het “muzikale verhaal” vertellen. En in die opdracht slagen de concullega’s prima, al heeft ieder duidelijk zijn eigen karakter.

Niets geeft zoveel verschillende soorten akoestische informatie als een goed opgenomen live-optreden. Dus begin ik met het album Live van Tommy Emmanuel en kies ik het nummer Train to Düsseldorf. Mij zeer wel bekend (het nummer, niet de trein zelf) van eerdere luistersessies. De Piega geeft een mooi, gedefinieerd en helder beeld en loopt bovendien verrassend ver door in het laag. Dat verwachtte ik niet van die twee kleine woofertjes! Ook het stereobeeld is prima in orde en geeft een leuk diepte-effect. De timing is prima en het flitsende gitaarspel komt uitstekend over. Ik zal eerlijk zijn: ik heb een zwak voor ribbontweeters. Ook deze LDR is zo’n lekker klinkend exemplaar. Het hoog wordt zeer gedetailleerd, maar tegelijk zijdezacht en een klein tikkeltje laid-back in de ruimte geprojecteerd. Ik houd daar wel van. Het zorgt voor een ontspannen luister-ervaring, die niet snel vermoeit. Als de weergave teveel laid-back is, kan het saai en zelfs slaapverwekkend zijn voor deze verwende audiofiel, maar de Piega trapt niet in die val en vindt een mooie balans.
De B&W heeft een ander karakter, dat vooral tot uiting komt in het hoog. De B&W-haters (ja, die bestaan echt!) die altijd hamerden op de “romantische” of zelfs “wollig-warme” weergave van B&W, moeten de CM S2-serie echt eens beluisteren, want de nieuwe tweeter rekent daar voorgoed mee af! In vergelijking met de Piega biedt de B&W een meer transparante weergave met een iets feller aangezet hoog, zonder dat dit agressief wordt. Maar ook in de bas hoor je het verschil, want de grotere woofers van de CM8 S2 geven een vollere bas. Een groter membraanoppervlak verplaatst nu eenmaal meer lucht en dat hoor je. Ook het feit, dat de B&W een aparte FST-driver voor het midden heeft, draagt bij aan het completere weergavebeeld. De luisterruimte wordt meer gevuld door de B&W, waar de Piega een iets slanker beeld neerzet.

Om het verschil in basweergave in kaart te brengen, draai ik My Bass van Brian Bromberg. Geen muziek die ik dagelijks voor mijn plezier zou draaien, maar zeer geschikt als testmateriaal. De Piega moet echt z’n best doen bij deze track, maar het resultaat is alleszins de moeite waard. Het weergavebeeld is goed afgebakend, het maffe “ping-pong-stereo” komt uitstekend over. Details als het bespelen van de snaren en vingers die over de snaren glijden op de hals van de gitaar komen goed uit de luidsprekers, waardoor de Piega een geloofwaardige weergave biedt. Ik ben helemaal niet ontevreden over die kleine MDS-woofertjes!
De B&W gaat met dit nummer een duidelijke stap verder. Door de grotere woofers en het grotere kastvolume komt er een klap meer bas uit. Het gevolg is dat de weergave dieper en voller klinkt. De B&W heeft hoorbaar minder moeite met deze muziek. Ook de dynamiek is realistischer en de snaargeluiden zijn, ondanks dat de Piega het echt niet slecht doet, meer “echt” met de B&W. Alles bij elkaar geteld levert dat een weergave op, die meer te bieden heeft en die mij meer boeit. Deze track “leeft” meer als de B&W hem weergeeft.

Dan nu een stiekeme liefde van mij: Alison Krauss. Ik ben gek op haar oorstrelend stemgeluid en speel met genoegen het nummer Stay van de verzamelaar Best Audiophile Voices II. De Piega krijgt nu de kans om de sterke punten van zijn LDR-tweeter in de strijd te gooien. De Premium 3.2 straalt rust uit en zet een verrassend breed stereobeeld neer, dat prima gedefinieerd is. En die stem van Alison… wat een stem! Goed gedaan, Piega. De subtiele hoogweergave en de genuanceerde weergave van de instrumenten (vooral de zangerige dobro!) maakt dit een heerlijk luister-nummer, zodat ik vergeet om aantekeningen te maken. Heel slim. Nu “moet” ik het nog een keer draaien… Het is opvallend dat een betere opnamekwaliteit onmiddellijk leidt tot een hoorbaar genuanceerdere weergave van de Piega’s. Daarmee maakt deze Premium 3.2 duidelijk, dat hij niet alleen een fraai uiterlijk heeft, maar wel degelijk een zeer muzikale luidspreker is.
De B&W kan dit niet ongestraft laten gebeuren en maakt er een feestje van om dit nummer nog een keer (en nog een keer…) te beluisteren. Waar de Piega een rustige, laid back presentatie bood, doet de B&W er een schepje bovenop, waardoor het lijkt alsof Alison iets meer “gas geeft”. De presentatie is meer aanwezig in de luisterruimte en vult deze van wand tot wand. De optimale opnamekwaliteit laat ook de B&W niet onberoerd en de CM8 S2 staat te zingen of z’n leven er van af hangt. De begeleidende instrumenten (gitaar, banjo, dobro, contrabas en drums) klinken realistisch, mooi, compleet en worden tot in detail afgebeeld en op de juiste plek neergezet. Alison’s stem klinkt transparanter, beter wakker en ongelooflijk verleidelijk. En waar de instrumentalisten de tweede stem zingen, wordt die ook netjes op de juiste plaats neergezet. Het weergavebeeld krijgt bij tijd en wijle iets holografisch, zó goed klinkt het. Diepte, breedte, nuances, detailweergave, alles is volop aanwezig!

Een kleine opmerking terzijde: laten we niet vergeten dat de luidsprekers worden aangestuurd door de Naim SuperUniti. Deze alleskunner heeft een duidelijke invloed op de weergave en toont aan, dat het met zo’n prachtige muziekmachine mogelijk is om alles uit een luidspreker te halen.

Tenslotte een stukje klassieke muziek. De Academy of Ancient Music onder leiding van (de helaas op 24 september 2014 overleden) Christopher Hogwood speelt de Ouvertüre uit de Orkestsuite no. 2 in b klein van J.S. Bach (BWV 1067). De Piega zet een goed gedefinieerd, ruimtelijk en gedetailleerd stereobeeld neer. Instrumenten (en instrumentgroepen) zijn duidelijk te identificeren, de presentatie is behoorlijk levendig en heeft de nodige “drive” die nodig is om dit stuk op de juiste manier tot leven te laten komen. Timing: geen probleem. De solopartij staat mooi los van het orkest en klinkt mooi doortekend. Dankzij deze prettige, voldoende dynamische presentatie luister ik met plezier naar de Piega. De Premium 3.2 is echt een goede luidspreker en geen “design-dingetje”. Deze heerlijke muziek van de grote meester Bach bevalt de Piega kennelijk goed, want hij maakt er iets moois van.
De B&W laat echter duidelijk horen, dat er met hem niet te spotten valt. De grotere kastruimte, het grotere membraanoppervlak en de andere afstemming zorgen voor een grootsere presentatie. Voller, rijker, ritmisch puntiger en met een nóg strakkere timing. Ook de dynamiek is sterker, maar dat was te verwachten gezien de eerdere ervaringen. Verder valt op, dat de B&W onder alle omstandigheden transparant blijft klinken, waar de Piega soms een klein tikkie kan dichtlopen als het “druk” wordt. En de FST middentoner maakt zijn reputatie waar: een prachtig breed middengebied dat neutraler is dan dat van de Piega. Het klankbeeld van de B&W is kamerbreed en levendig.

Conclusie
De Piega Premium 3.2 en de B&W CM8 S2 hebben een verschillend karakter. De Piega is meer de rustige luister-luidspreker, terwijl de B&W meer de aandacht vraagt. Maar wie hem die aandacht geeft, hoort dat hij een boeiend verhaal te vertellen heeft.
De B&W is een echte audiofiele luidspreker, zoals we die van B&W gewend zijn en die in zijn nieuwste versie beter klinkt dan ooit (mede met dank aan de nieuwe tweeter). Dat betekent, dat de meeste aandacht is uitgegaan naar de klankmatige prestaties en dat de kast een traditionele vormgeving heeft en is opgebouwd uit traditionele materialen. Het eindresultaat is een uitstekende luidspreker met een scherpe prijs/kwaliteitsverhouding.
De Piega laat zien dat een fraai design en het gebruik van mooie (duurdere) materialen hand in hand kunnen gaan met een prima muziekweergave. Uitermate hoogwaardige technologie, ontwikkeld door een bedrijf dat al decennia op deze manier zeer serieuze luidsprekers bouwt, maakt van deze Premium 3.2 een echt alternatief voor mensen die wèl graag naar muziek luisteren, maar die geen traditionele luidsprekers in hun huiskamer willen. Voor wie design net zo belangrijk is als klank, is het beluisteren van de Piega Premium 3.2 verplichte kost alvorens een beslissing te nemen!