iFi micro iDSD Black Label – Meer dan een DAC

iFi is een Engelse fabrikant van audio apparaten die de technologie dragen van het high end audiomerk AMR, zonder de aan high end verbonden prijzen en gericht is op personal en portable audiotoepassingen. Dat is wat te kort door de bocht omdat iFi producten ook in huis op een stationaire plaats de basis kunnen vormen in een traditionele audio opstelling waarbij vaak USB een rol speelt. Om dat laatste te bewijzen heb ik de iFi micro iDSD Black Label DAC aan de tand gevoeld en later uitgebreid met een ander iFi product, de Micro iUSB 3.0 die als voeding mocht werken.

De helft

Ik ben mij ervan bewust dat nog niet de helft van de mogelijkheden van de iDSD BL en de iUSB (om de lange namen wat korter te maken) gebruikt zijn. Het ging mij echter om de basis kwaliteit van de ingebouwde DAC chips van de iDSD BL en wat er zou gaan gebeuren als je die plaatst in een installatie waar hij eigenlijk een paar maten te klein voor is. Want een Bluesound Node 2 als bron is wel logisch, een Naim Nait XS2 met een paar B&W 804 D3 luidsprekers, Chord Signature Reference luidsprekerkabels, Epic en Clearway interlinks en Naim stroomvoorziening zijn voor de iDSD van € 599,- behoorlijk over de top. De set blijkt gelukkig in staat elke nuance uit de iDSD BL te laten horen en ook de verschillen tussen de interne DAC van de Node 2 en/of het gebruik met de iUSB van € 455,-meer dan overduidelijk te maken.

De opstelling is als volgt: Het digitale signaal van de Node 2 gaat met een Chord Clearway de iDSD BL in en gebruikt de RCA S/PDIF aansluitingen aan beide zijden. Vanuit de iDSD BL loopt een Epic interlink naar de Naim, de Signature Reference LS kabels door en naar de B&W speakers. Later is de vrije USB poort van de iDSD BL aangesloten op de voedingspoort van de iUSB. De mogelijkheden van de iDSD BL als USB DAC, hoofdtelefoonversterker, iPhone voeding en opties als Xbass+ en 3D+ HolographicSound zijn dus in dit kader niet bekeken of beluisterd. Daar is uiteraard een reden voor, het USB en portable gebruik is zo sterk afhankelijk van de bron, de software van de bron en de keuze van een hoofdtelefoon, dat zelf luisteren sterk wordt aanbevolen. Waar het mij om gaat is de kern van de iDSD eventueel in combinatie met een externe voeding van iFi.

Ifi micro iDSD Black Label

De iDSD BL heeft de verzamelde kennis en mogelijkheden aan boord van zijn voorganger en de professionele versie die op de markt is geweest. Daaronder vallen een betere interne klok om de altijd aanwezige jitter sterk te verminderen, betere componenten in de audio circuits en de Burr-Brown chipset van de DAC komt uit de Pro versie. Daaraan toegevoegd zijn handige opties als 3D+ HolographicSound om op een hoofdtelefoon meer de illusie van ruimte te creëren en XBass+ om de lage tonen op hoofdtelefoons een boost te geven. De iDSD BL is geschikt voor thuisgebruik aan een desktop of voor mobiel gebruik, dan gevoed vanuit een ingebouwde accu die zelfs kan dienen als lader voor telefoons. Hoe universeel de iDSD BL is blijkt wel uit IEMatch, een schakelbare instelling speciaal voor de gevoeligheid van in-ear hoofdtelefoons en met een zéér hoge maximale output voor de moeilijkste hoofdtelefoons: 8.0V/4000 mW aan 16 Ohm. De analoge RCA uitgang is schakelbaar tussen vast en variabel uitgangsniveau. Verder is er een drievoudig digitaal filter voor zowel DSD als PCM, net als een enkelvoudig ‘bit-perfect’ filter voor DXD. De intelligente digitale in/uitgang combineert coaxiaal en optisch in één aansluiting, te gebruiken naast de High-Speed asynchrone USB 2.0 (32bit/768kHz) ingang. De iDSD BL slikt alle formaten DSD van 512 tot 2.8, DXD 2x/1x 768/705.6/384/352.8kHz en PCM van 768 tot 44.1kHz. Allemaal met native decoding zonder aanpassing van het file formaat.

micro iUSB 3.0

De iUSB is eigenlijk een apparaat om de digitale signaalstroom die binnenkomt via de USB poort terug te brengen naar een schoon signaal met verminderde jitter, volledige (data) integriteit en zonder de ruis- en stoorsignalen die USB bronnen als computers nu eenmaal genereren. Daartoe zijn door iFi ontwikkelde circuits actief die de fraaie namen dragen REclock®, REgenerate en REbalance®. In de voeding gebruikt iFi Active Noise Cancellation +®, hetgeen ooit is ontwikkeld voor radar technologie bij defensie. Waar een standaard schakelende netvoeding een storing afgeeft die gemakkelijk waardes haalt van 1000µV brengt iFi Active Noise Cancelling die ruis terug tot 1µV. Daarmee krijgt u wat audiofielen “rust” noemen in de installatie en de weergave. De iUSB heeft een 9Volt aansluiting voor de meegeleverde iPower, een USB ingang en twee USB uitgangen, waarvan één uitsluitend 5Volt levert om USB apparaten te voeden. Het audiosignaal+5Volt komt uit de tweede poort. In ons geval is alleen de voedingspoort gebruikt, immers van een USB bron was geen sprake. Wie nog een stap verder wil gaan kan nog een Gemini Dual Headed USB kabel van iFi toepassen, waarmee de achterliggende USB DAC de maximale stroom kan trekken uit de beide USB uitgangen op de iUSB en daarmee naar verwachting nog een stap beter gaat weergeven.

Luisteren

In eerste instantie is alleen de iDSD BL gebruikt, die een sterke verbetering gaf ten opzichte van de al goede interne DAC van de Bluesound Node 2. Die verbetering omvat aspecten als detailweergave stereobeeld, helderheid, verstaanbaarheid van stemmen en een meer neutraal klankbeeld. De iFi iDSD BL zou een uitstekende upgrade kunnen zijn als u de Node 2 gebruikt in een hoogwaardig systeem. De iDSD BL zorgt dat Jane Monheit tijdens het spelen van de track “Over the rainbow” van de CD “Come dream with me” mooi voor de piano staat, waar andere DAC’s haar in, achter of naast de piano weten te plaatsen. Haar stem is iets aan de heldere kant met her en der een heel klein randje, wat mede te wijten is aan de opname zelf. De piano blijft bescheiden op de achtergrond, terwijl blaasinstrument heel sterk naar voren komen en de bekkens duidelijk er helder weerklinken. Het geluid komt goed los van luidsprekers gezien het prijsniveau van de iDSD BL en het geheel is prettig om naar te luisteren. Waar de beperking ligt van de iDSD BL wordt duidelijk met “The Beat hotel” van De CD “Hotels & Dreamers” van Allan Taylor. De weergave is detailrijk, de stem is prima te verstaan en duidelijk, het is het diepste laag dat niet de kracht heeft van een grote DAC met een zware voeding en meerdere DAC chips parallel. Gezien het formaat en de prijs moet je ergens inleveren en dat is hier. Mogelijk stijgt de kwaliteit straks met een externe voeding, vooralsnog speelt de iDSD BL op de interne batterij. Positief is hoe een tamboerijn door de ruimte zweeft en hoe goed de hoogte afbeelding is. Dit klinkt echt een stuk beter dan via de interne DAC van een Node 2.

Honger naar muziek

Een paar live opnames passeren de revue waaronder van Janis Ian “Welcome to Acoustic Ville” speelt van de CD “Hunger”. De mooie, goed verstaanbare stem heeft de juiste klank en intonatie, waarbij het enige instrument een gitaar is die helemaal los van de stem staat. De dynamiek die waar te nemen is blijkt groot, ik bemerk geen vorm van extra compressie die de iDSD BL zou kunnen toevoegen. De sfeertekening is uitstekend en hier valt best naar te luisteren. Van Sade pak ik twee tracks van “Lovers live” te weten “The sweetest taboo” en “Somebody already broke my heart”. De eerste begint met onweer dat realistisch is maar een beetje klein. Het ritme is snel en ik krijg de indruk dat de muziek “haast” heeft. De weergave ansich mag best voller zijn. De tweede track toont meer body met een lekker strakke bas. Ritme en punch vasthouden blijft een sterk punt, daar helpt de Naim Nait XS2 natuurlijk aan mee. Nu is de aanwezigheid van publiek is duidelijker. Muziek staat in een groot beeld in de luisterruimte, wel nog steeds tussen de speakers gehouden. De akoestiek van de zaal is daardoor beperkt waar te nemen.

De grote trom

Onbekend zal de Chinese zangeres Luo HaiYing zijn, waarvan ik een CD track gebruik vanwege de ruimtelijke weergave, de mooie hoogte afbeelding en de Chinese trommels die erbij opgenomen zijn. Die hoogte en ruimte hoor ik terug, net als een ruime hoeveelheid details van kleiner slagwerk dat puntig en snel is. De grote trommels zijn lang niet zo imposant als mogelijk is. Daar laat de iDSD BL zijn budget kant zien. Ik krijg de tip van een bezoeker om eens van Boudewijn de Groot de CD “Eiland in de verte” te draaien. Het intro genaamd “Unter den Linden” heeft heel veel ruimte en is/wordt schitterend neergezet. Daarna volgt de track “Berlijn” en die laat een nagenoeg perfecte stem horen. Hier zit de kracht van de iDSD BL, in het zo belangrijke middengebied. De opname is geslaagd en als Boudewijn flink uithaalt blijft het toch goed, nergens gaat de iDSD BL over de schreef. Het orkest staat breed opgesteld in laagjes op “Berlijn”. Klassiek tenslotte met Giovanni Angeleri, de CD “Legende” bevat onder meer werk van Pablo de Sarasate, waarin een tamboerijn overduidelijk aan de rechterkant staat, door de iDSD BL iets minder diep weggestopt dan mogelijk is. De viool mooi helder, net niet scherp, maar kan best meer kast en minder snaar bezitten. Een triangel is heel metalig en licht van toon, precies goed. Al is de ruimte goed benut en de detailweergave rijk, de solo viool blijft naar voren komen.

Met de iUSB erbij

De micro iUSB 3.0 doet twee heel belangrijke dingen nadat hij is aangesloten. Hij haalt alle eventuele scherpte weg en nog belangrijker, hij brengt de rijkdom die er eerst niet was, de tot nu toe enige echte beperking van de iDSD BL. De iUSB maakt de weergave groter en doet het stereobeeld groeien in alle dimensies. Het laag is veel meer aangezet en toont nu de kracht die ik zocht met de muziek van bijvoorbeeld Allan Taylor en Luo HaiYing. Dit is een heel interessante toevoeging waarbij ik niet eens de iUSB benut als tussenstap, alleen maar als voeding met voor de iDSD BL met een meegeleverde USB kabel. Als ik een MAC van Apple in gedachte neem als bron, kan de iUSB nog een heel stuk meer betekenen want dan is USB signaal ook de stream. Een vioolconcert van Beethoven, uitgevoerd door Janine Jansen, vergelijk ik met en zonder toepassing van de iUSB. Wat blijkt wederom, met de iUSB is de weergave veel groter, rijker en zwaarder, rustiger, de scherpte is eraf en geeft een tot ruim buiten de speakers reikend stereobeeld. Wederom een fraaie opname al staat de viool onnatuurlijk ver naar voren, er is vast voor Janine een extra microfoon gebruikt. Tot slot speel ik stukken uit de Brandenburgse concerten van Bach en blijf geboeid luisteren naar de opstelling met de micro iDSD Black Label en de micro iUSB 3.0

Ja toch wel

Kun je een DAC als de iDSD BL benutten in een huiskamer opstelling die de potentie heeft om uw muziek hoogwaardig weer te geven? Het antwoord is een volmondig “ja”, mits u rekening houdt met de andere componenten. Met een Naim en B&W luidsprekers die samen een eind over de € 10.000,- schieten zonder rekening te houden met kabels en netvoeding, is de iDSD een maat te klein. Maar in een set waar een eenvoudig streamer als een Logitech, Sonos of Bluesound staat kan de kleine iFi een betekenisvolle stap vooruit zijn. Waarna weer een stap gezet kan worden door het toevoegen van de iUSB. iFi toont op waardige wijze dat klein van formaat en onderweg te gebruiken niet hoeft te betekenen dat aan geluidskwaliteit wordt ingeboet. Rekening houdende met alle extra mogelijkheden die in dit geval niet eens besproken zijn, denk aan USB signaal verbeteren en een hoofdtelefoon gebruiken, heeft iFi al een prima prijs/kwaliteit verhouding, voor wie het totaalpakket kan en gaat gebruiken is iFi mogelijk dé oplossing. Zeker eens naar vragen en zelf gaan beluisteren bij Lexicom Multimedia.