Hegel H390 geïntegreerde versterker

Hegel H390 geïntegreerde versterker: Robin Hood slaat toe

Kun je een versterker “Robin Hood” noemen als de fabrikant daarmee wil aangeven dat de versterker zoveel zaken meeneemt van de grotere Hegel H590, om dat (voordeliger) door te geven aan muziekliefhebbers? Volgens Hegel wel en daarmee wordt de H390 een meer dan waardige opvolger van de H360. Althans dat stellen de fabrikant en de importeur. Dat is niet genoeg voor Lexicom MultiMedia, alles wat binnenkomt wordt geprobeerd, er wordt naar geluisterd en er wordt nomaliter aandacht besteed aan ervaringen van klanten. De Hegel H390 is echter zo nieuw dat zowel de voorraad modellen als de klanten nog moeten komen. De komst van onze eerste Hegel H390 betekent dus inspelen en er voorlopig zelf naar luisteren. In de luisterruimte staat hij opgesteld met een paar bekende luidsprekers daar zal de Hegel H390 zijn kunstjes ‘zeker en vast’ vertonen.

Inside

De Hegel H390 is met een uitgangsvermogen van 2×250 Watt een krachtige versterker die vrijwel elke luidspreker aan zal kunnen sturen. Daarvoor maakt de H390 gebruik van een zware voeding zoals we gewend zijn in de H360. Hegel is beroemd geworden met zijn (inmiddels tweede generatie) SoundEngine technologie waardoor zelfs de kleinste details in de muziek behouden blijven. SoundEngine2 vermindert vervorming, houdt de basweergave strak en zorgt voor meer grip op de luidsprekers met een verhoogde dempingsfactor. Daarmee is de 2×250 Watt aan 8 Ohm voldoende, zelfs voor meest forse vloerstaande luidspreker modellen. SoundEngine2 combineert de efficiëntie van klasse AB versterker met de geluidkwaliteit van een klasse A versterker. Cross-over vervorming behoort tot een verleden, feedback is slechts lokaal toegepast en er is geen overall feedback in de versterker nodig. Het streaming platform is rechtstreeks afgeleid van het topmodel de H590 en werkt standaard met UPnP/DNLA, Spotify Connect, AirPlay 2 en na certificering met Control4 SDDP en als Roon Endpoint. Op dit moment werkt Roon via AirPlay. De Hegel H390 heeft een interne DAC voor een hoogwaardige omzetting van digitaal naar analoog en ook daarvoor is gekeken naar de H590 topologie. Het digitale signaal vindt altijd zijn weg door de eerder alleen voor USB gereserveerde signaalweg, daarmee werken de S/PDIF ingangen nu ook met MQA en DSD files. De digitale klok draait afhankelijk van de toepassing op een lagere frequentie dan in eerdere Hegel geïntegreerde versterkers, dat lijkt een beperking maar is juist een groot voordeel voor verlaagde digitale ruis en stabieler temperatuur gedrag, bij een lagere processorsnelheid wordt er minder warmte ontwikkeld. Elke printplaat in de H390 is door Hegel naar een hoger niveau getild ten opzichte van de H360, waarin met de H590 opgedane ervaringen zijn verwerkt. Het resultaat is een vloeiend geluid met een stevig fundament, haast zoals de H590 kan bieden maar dan een stapje lager in uiteindelijke geluidskwaliteit wordt gezegd.

Tot slot zijn voor u alle beschikbare technische gegevens op een rij gezet:

  • Uitgangsvermogen: 2 x 250 Watt aan 8 Ohm
  • Ingangen digital: 1 x BNC input, 1 x Coax, 3 x Toslink, 1 x USB
  • Ethernet: RJ/45
  • Analoge ingangen: 1 x XLR, 2 x RCA
  • Digitale uitgang: 1 x BNC
  • Ondersteuning voor MQA, tot DSD256 via USB, tot DSD64 via andere digitale inputs
  • UPnP/DNLA, Spotify Connect, Apple Legacy AirPlay
  • Binnenkort Roon end-point
  • Afmetingen: 430 x 410 x 145 mm
  • Gewicht: ca. 20kg
  • Display: OLED, wit
  • Frequentiebereik: 5Hz-180kHz
  • Signaal/ruisverhouding: >100dB
  • Overspraak: <-100dB
  • Vervorming: <0.005% @ 50W 8 Ohms 1kHz
  • Intermodulatievervorming: <0.01% (19kHz + 20kHz)
  • Dempingsfactor: >4000
  • Overig: IP control, HT en software is op te waarderen

Aan de tand voelen

Om de Hegel H390 te vergelijken met zijn voorganger en eens flink aan de tand te voelen komen in eerste instantie een paar Bowers & Wilkins 805 D3 Diamond monitoren in het voetlicht, om later te worden vervangen door de grotere 804 D3 Diamond van het zelfde merk. De versterker krijgt zijn netspanning uit een Furutech e-TP80E verdeelblok via een AudioQuest Monsoon netsnoer. Een Lumin U1 Mini laat ik werken als Roon Endpoint om de simpele reden dat ik op die manier heel gemakkelijk kan overgaan van de H360 naar de H390 en andersom. De U1 Mini streamer heeft geen DAC aan boord, het omzetten van het digitale signaal naar analoog mag de Hegel voor zijn rekening nemen. Luidsprekerkabels worden Chord Signature Reference, een oude getrouwe in de luisterruimte.

Indrukken opbouwen

Eerst wil ik een verse indruk krijgen van de Hegel H360, een in mijn ogen prachtig en krachtig beest van een versterker. Het is met de komst van de H390 een uitlopend model, met een aantrekkelijke korting aangeboden. Ik kies voor Anette Askvik met “Liberty”, dat mooi rijk aan details op de 805 D3 breed en los wordt geplaatst in de ruimte. Het diepste laag mist met een monitor, daar staat tegenover een open middengebied en een transparant hoog waarin snelheid en puntigheid aanwezig zijn. Haar stem heeft een klein beetje onverwachte heesheid. Een tweede stem kan nog wat duidelijker, maar is wel degelijk separaat aanwezig. De H360 plaatst mooi op de juiste hoogte, heeft kracht en de invallende saxofoon laat de lucht in het instrument horen al heeft het instrument een wat kleine mond. Alle tonen sterven langzaam uit op een natuurlijke manier, zonder het laatste beetje resolutie tevoorschijn te halen. Janine Jansen is met “Vier jaargetijden” en daarvan “De zomer” mooi speels en vrolijk aan het begin van het “Allegro”. Viool raakt een randje scherpte op deze set, dat brengt wel extra kleur aan het geheel. Hoge tonen gaan gelukkig niet over de top, het is een kwestie van smaak of Jansen op deze manier gewaardeerd zal worden. Het orgel is echt heel nadrukkelijk aanwezig in positieve zin, daar ben ik blij mee. Het “Presto” haalt niet de grote weergave van een 804 D3 of 803 D3, is wel heerlijk fel en open. Muziek komt binnen op volle snelheid zonder zich te haasten. Viool laat zich erg goed beluisteren, de bassen en cello’s missen wat impact hetgeen logisch is op een monitor luidspreker.

Kom er maar in Robin

Snel over op de H390 nu een referentie vers in de oren zit. De H390 is vanaf het eerste moment rustiger en in klank meer in balans. De versterker zet een dieper stereobeeld neer met Jansen. Waar eerder sprake was van enige scherpte heeft dat plaats gemaakt voor een ronder karakter waarnaar het prettiger luisteren is. Er zit meer emotie in de weergave en ik word niet continue met de neus op de details gedrukt. Ze zijn er zeker, luister maar eens naar het orgel, de details zijn met de H390 gewoon op een natuurlijke manier verweven met alle andere noten. Er zit ook meer druk in de muziek in de lagere regionen en dat is goed hoorbaar in het “Presto”. Geconcentreerd luisteren brengt niet alleen alle details naar voren welke de H360 wist te bieden, het zijn er zelfs meer. Omdat de weergave minder helder is en beter in balans vallen ze alleen niet zo op als detail na detail, ze zijn onderdeel van de muziek geworden.

Anette Askvik verkrijgt een prettiger en diepere stem. Kleine percussie geluidjes springen naar voren, met de H360 waren ze deels verstopt, overheerst door andere aandachttrekkende details. Het stereobeeld is heel breed, de saxofoon wordt sexy en lazy. Er zit beslist extra emotie in de stem van Anette waardoor haar boodschap wint aan impact. De H390 komt daarmee veel dichter in de buurt van de grotere H590 dan de H360. De tweede stem komt nu los van de eerste, probleemloos zelfs en staat echt apart. De sax heeft een grotere opening, dynamiek is wat vergroot op de van Tidal gespeelde track. Op de zelf geripte versie vanaf een Melco scoort de dynamiek extra punten, komt er meer rust in de weergave en laten de details zich duidelijker naar voren halen, terwijl de scheiding tussen de instrumenten onderling en de stem vergroot. De H390 laat het onderscheid tussen Tidal en de eigen opslag feilloos horen. Gaf de D3 Diamond tweeter eerder reden tot heroverwegen of de speaker en de versterker helemaal matchen, de H390 met zijn betere klankbalans sluit naadloos aan op de diamant tweeter en profiteert juist van het geboden grote oplossende vermogen. Ik ben zeer content tot nu toe met de interne DAC en de versterking van de H390.

Het zomergevoel

Op “Summertime” van de CD “Lush life” van Jacintha is de sfeer heel belangrijk, de luisteraar behoort een voorstelling te krijgen van een warme zomer met een hoge vochtigheid. Lui liggen aan het water in een gemakkelijke stoel. Dat komt niet helemaal uit de verf, mede door de afwezigheid van de aller diepste tonen op de Bowers & Wilkins 805 D3, de intentie is zeker goed en in een fraai stereobeeld bezingt Jachinta haar gevoelens. De volgende track is “Lush life” en ligt in het verlengde van “Summertime”, die brengt de sexy stem van Jacintha tot haar recht. Alles speelt zich af netjes tussen de speakers, in het stereobeeld naar achteren toe weglopend. Los en breed weergegeven, met een goede plaatsing en geen zwalkende instrumenten vanwege akoestiek problemen. Was de vorige track niet helemaal in staat de sfeer neer te zetten, nu is dat juist een speerpunt geworden waar de H390 mee scoort. Hegel is daarmee Jacintha proof bevonden.

Heel fraai is “Elements” van Ludovico Einaudi, begeleid door Daniel Hope op viool, muziek waar in de studio een heleboel elektronische klanken aan toegevoegd zijn. Niet alleen de vleugel brengt gewicht, de gehele track geeft de massieve indruk van een wall of sound, zonder op een vervelende manier op de luisteraar af te komen. Wel in een drukkende en haast beangstigende zetting waarin passie en liefde voor muziek met elkaar een gevecht leveren om de eer. Dat de muziek zo fraai los kan komen en een beeld neerzet dat vult van muur tot muur en van onder tot boven beschouw ik als één van de verdiensten van de H390. Het gemak waarmee de H390 weergeeft is nog niet genoemd, ten onrechte want het vloeiende karakter speelt mee in de prettige beleving van de muziek. Er heerst rust, onrust slechts daar waar de luisteraar passievol in de muziek wordt getrokken door de compositie. Om vervolgens terug te keren naar de rust van de groot en intens neergezette vleugel van Einaudi.

Zelden komt het aan bod en het is toch zo mooi: opera! Cecilia Bartoli zingt “Opera Proibita” op onnavolgbare wijze, samen met Les Musiciens du Louvre onder leiding van Marc Minkowski. Ik hou van een klassieke stem als die van Bartoli, zeker in deze opname waar haar stem minder “rolt” dan normaal. Heel rustige delen passeren waar de Hegel H390 toch de aandacht mee weet vast te houden en mijn hart kan veroveren. Als het orkest aanzwelt is er vermogen genoeg voor handen om zowel de 805 D3 als de 804 D3 los te laten gaan, zij het beheerst en toch vol kracht. Passie voegt Bartoli zelf toe, heftig en met kracht als de componist dat verlangt. Ik zit met regelmaat meer te luisteren dan aantekeningen te maken.

Cubaanse klanken

Erg fraaie filmmuziek is geschreven door Dave Grusin, zoals de soundtrack van de film “Havana”. Natuurlijk vinden we hierin veel invloeden van de Cubaanse cultuur, gevat in dynamisch slagwerk waarvoor ik mede de Bowers & Wilkins 804 D3 in stelling bracht. Nu de lage tonen niet langer beperkt worden door de midden weergever, tevens ingezet voor de bassen, maar de midden toner zich gesteund ziet door een dubbele woofer gaat het geweld los. De Hegel H390 raakt in zijn element en de Cubaanse klanken spatten door de ruimte. Nooit opdringerig, wel uitermate gedetailleerd, iets waar ik de 804 D3 sowieso om bewonder. De angst dat het allemaal teveel van het goede gaat worden en de hersenen overprikkeld zullen raken met én een detailrijke speaker én een idem versterker is gelukkig ongegrond. Juist waar Grusin muziek componeerde met zoveel percussie en blazers is het genieten. Beeld is niet eens nodig om de sfeer van de film in je hoofd te beleven. De H390 gaat daarmee daadwerkelijk een stap verder dan de voorganger H360. Die ik, ik kan het niet genoeg benadrukken, al zeer waardeerde.

Van Cuba naar China waar Lou HaiYing opduikt met Chinese zang en vooral Chinese trommels. Hoe de track of de CD heet weet ik niet, ik lees geen Chinees. Dat er spektakel staat te wachten weet ik wel. Vraag eens bij Lexicom MultiMedia om de eerste track van de CD te draaien, hij is aanwezig op de server en op een Melco. Er staat naar mijn gevoel een echte Chinese band in de luisterruimte te spelen met vreemde instrumenten, veel percussie en na vier minuten ook grote trommels in vol ornaat. Des te groter de gebruikte woofer(s) des te imposanter zal het worden. De 804 D3 kan een heel eind meekomen, met dank aan de krachtpatser aan het andere eind van de luidsprekersnoeren. Als de geripte CD verder gaat krijgt China steeds vastere voet aan de grond, voordat ik zwerf door de collectie naar iets anders, terug naar een mooi klassiek werk van Bartoli voor mijn eigen genot.

De kracht van eenvoud

Het eenvoudige zwarte uiterlijk met de twee dominante regelaars ter weerszijden van de display doet weinig vermoeden welk een finesse in de versterker te vinden is. Het raffinement om details naar voren te trekken en op een natuurlijke manier te plaatsen is verrassend en prettig, De Hegel H390 brengt de muziek naar de luisteraar en cijfert zichzelf daarbij weg. Geen fratsen, geen nadruk op enig frequentiegebied, geen scherpte of dofheid. Het is snelheid, passie en kracht waar de H390 toe in staat is. Dat de Hegel een Roon endpoint gaat worden stellen ze bij Lexicom MultiMedia zeer op prijs. De gebruikte Lumin U1 Mini was slechts nodig voor een 1-op-1 vergelijk met de oudere H360. Roon maakt de Hegel straks nog completer dan zijn voorganger en nog aantrekkelijker. De Hegel H390 mag u beschouwen als een werkpaard, krachtig genoeg voor 95% of meer van de beschikbare luidsprekers op de markt. De H390 gedraagt zich neutraal, staat zowel analoog als digitaal zijn mannetje en het is een “gewone” klasse AB versterker met alle klankmatige voordelen van een dergelijke schakeling. Hegel voegt er de eigen Sound Engine 2 technologie aan toe als kers op de taart. Voor de meeste mensen biedt de Hegel H390 genoeg ingangen, digitaal en analoog, laat zich simpel bedienen met de twee knoppen, met de remote en straks vanuit Roon. Voor iedereen die de H590 te ver vindt gaan maar wel wil genieten van veel weergave aspecten van de H590 is er de H390 gekomen. Een versterker om een mooie set omheen te bouwen voor jaren luistergenot.

Meer informatie en prijs van de Hegel H390 vindt u hier.