Ethernet perikelen, de kabels en periferie – Verschillen in de praktijk

Af en toe kom je op een onverwacht moment met iemand in contact die bezig is met dezelfde hobby en een oplossing zoekt om muziek te streamen op een hoog niveau. Laten we hem om privacy redenen Jeffrey noemen. Met de nodige ervaring in de achterzak kon ik Jeffrey een eindje op weg helpen op het gebied van Ethernet perikelen en na wat telefoontjes en mailtjes over en weer nodigde Jeffrey mij uit om een dag lang kabels en periferie te vergelijken bij hem thuis. Als dat niet al te ver weg is ga ik daar graag op in, zeker als ik daarbij de kans krijg om te genieten van een heel fraaie opstelling. Het werd een dag vol aan- en afkoppelen, leerzaam, leuk en de uitkomst onderstreepte mijn eerdere bevindingen.

Neusje van de zalm

Het gaat om een set bestaande uit een dCS Rossini speler/DAC/streamer, werkend met een Rossini Clock (voorheen werd er gebruik gemaakt van een Aurender X100L met als DAC de Ayre DX5), nu is de muziek vanwege de alsmaar groeiende collectie opgeslagen op een NAS. De versterker is een combinatie van een Ayre KX5 voor- en VX5 eindversterker, aansturend een set Magico S3 luidsprekers. Voor de speciaal voor audio aangelegde groep in de meterkast en de netbekabeling naar de apparatuur zorgde Ron Kemp. Netsnoeren zijn veelal AudioQuest Wild en een Shunyata Alpha HC ZTRON, interlinks en luidsprekerkabels zijn van Phantom Cable (type Gold). Jeffrey, eigenaar van deze kostbare audio-installatie pakte het met de NAS maar gelijk goed aan. Een Synology DS1817+ met 5x8TB aan schijven in Synology RAID opstelling, een 1TB SSD speciaal voor Roon Server en 16GB RAM als intern geheugen. Geen wonder dat Roon Server soepel wil draaien op de interne Quad Core processor.

Dat zeg ik….

Tot mijn komst maakte Jeffrey gebruik van een 18 meter lange Gamma CAT6 Ethernetkabel door een buis onder de vloer getrokken. Dit was om de NAS met de dCS en met ROON te laten functioneren, kwaliteit was hier niet de eerste insteek. Naast de NAS staat voor Ethernet distributie in huis al een Netgear managed Ethernet switch en de Gamma kabel ging vanaf daar regelrecht de dCS Player in. Door zijn wensen tot uitproberen duidelijk kenbaar te maken aan zijn dealer in Nuenen, aan AudioQuest en aan Jaap Veenstra van Alpha Audio, kreeg Jeffrey het voor elkaar een mooi pakket kabels, mediaconverters en voedingen te lenen zodat een serieus vergelijk mogelijk is. Toen ik binnenkwam lopen stond het volgende al klaar:

  • Een IFI iPower voeding gekoppeld aan de Netgear switch in de meterkast.
  • Een tweede Netgear switch, naast de apparatuur, met standaard meegeleverde voeding
  • Daarvoor behalve de standaard voeding een SBooster en een iFi iPower
  • Een paar mediaconverters, koper-glasvezel
  • Zowel in de meterkast als naast de apparatuur een SBooster voor het voeden van mediaconverters
  • Ethernet kabels van minimaal 18 meter van de gang naar de kamer: een Supra CAT8, AudioQuest Forest en Carbon, en de glasvezels
  • Een AudioQuest Vodka van 0,75 meter en een Diamond Ethernetkabel van 1,50 meter, om vanaf de switch bij de apparatuur de dCS Rossini aan te sluiten

De eerste stappen

Het vergelijk gaat niet alleen tussen streaming via ROON vanuit de NAS, Jeffrey wil ook weten of dat gelijk is aan of beter dan het gebruik van het loopwerk in dCS. Wat zal de uitslag worden? Met puur akoestische muziek van Anouar Brahim, van de CD “The astounding eyes of Rita” speelt “The lover of Beirut”, proberen een mede luisteraar en ondergetekende te wennen aan de opstelling van Jeffrey, waarbij op dat moment de Gamma kabel nog steeds rechtstreeks de Rossini in gaat. Dat wennen is helemaal geen straf, de set klinkt prachtig gebalanceerd, heeft door de gesloten systemen geen akoestiek problemen en ademt rust uit. Eenmaal op dreef zoeken we het verschil tussen de Gamma CAT6 en Supra CAT8 kabel. Helaas is dat niet te horen en komen we alle drie tot de conclusie dat omruilen geen zin heeft. De volgende stap is van de Supra CAT8 naar een AudioQuest Forest. Dat horen we allemaal wel gelijk: het stereobeeld wordt groter, de weergave losser en er komt meer ruimte tussen de instrumenten onderling. De overtreffende trap is opschakelen naar een AudioQuest Carbon die in alle opzichten een forse stap verder gaat. Met helaas een bijbehorend prijskaartje. Tot nu toe is de Carbon de duidelijke winnaar voor rust, stilte op de achtergrond, het ruime stereobeeld en detailweergave. Hoe hoorbaar is dat ten opzichte van de Gamma kabel? Ik durf het rustig te vergelijken met een upgrade naar een betere DAC, zoals van een Metrum Acoustics Onyx naar een Pavane. Zeker hoorbaar op een opstelling als deze.

Een switch erbij

Goed, we gaan even uit van de Forest kabel omdat die nog betaalbaar is en gaan er een switch tussen zetten aan de apparatuur zijde. Gevoed vanuit de meegeleverde stekkervoeding. Het laatste stuk kabel, van de switch naar de Rossini, is een AudioQuest Vodka. Geen discussie mogelijk, die switch met dat korte stuk Vodka mag niet ontbreken. Muziekweergave gaat verder open dan met alleen een lange lengte Carbon. Als we de Forest wisselen voor de Carbon op die tweede Netgear switch bemerken we verschil, maar dat is een kleinere verbetering en geen grote stap. Dus even terug naar de Forest kabel. Vervolgens het vervangen van de standaard voeding op de switch door een iFi iPower van 12Volt. Geen twijfel, weg met de standaard voeding. Een upgrade van € 59,- die niet meer weg te denken is. Met grote twijfels van mijn kant dat het iets extra zou toevoegen, wisselt Jeffrey van iFi naar SBooster op de switches en ik geloof mijn oren niet. De stap van iFi naar SBooster is net zo groot als die van de meegeleverde voeding naar een iFi. Ik weet best dat een voeding belangrijk is, maar dat er nog zoveel meer rust en achtergrond stilte in de weergave te halen is met een SBooster op een switch kon ik niet bevroeden. Het stereobeeld neemt in de diepte behoorlijk toe, details worden meer naar voren gebracht, een pianoloopje op een geripte CD van Diana Krall komt tot leven. Dat gaat dus niet alleen een switch extra kosten maar ook € 265,- voor de SBooster, overigens zoals eerder gemeld staat er daar ook eentje van naast de switch nabij de NAS.

Kwestie van smaak

Inmiddels staat vast dat een switch naast de apparatuur blijft, met een SBooster en een betere kabel dan nu onder de grond ligt, daardoor is er dus een kabel nodig tussen de apparaat switch en de dCS Rossini. De keuze zal vermoedelijk gaan vallen op een AudioQuest Vodka of een Diamond. Voor het eerst lopen de meningen uiteen, waar Jeffrey en de derde man het meer naar voren plaatsend karakter van een AudioQuest Diamond prefereren op “Live in Paris” van Krall geniet ik zelf meer van het relaxter karakter van een Vodka kabel. Zeker als die gecombineerd wordt met de Carbon als lange lengte. Het beeld zet zich breed neer en ik zou daar uren naar kunnen luisteren. De andere mening, investeer in een Diamond en neem de Forest erbij, betrekt je meer en meer bij de muziek, geeft ruimte aan details en als je geniet van toegenomen intentie dan is dat de beste keuze. Smaakverschillen aan de ene kant, ik moet mij ook realiseren dat ik slechts een bezoeker ben, alleen Jeffrey kent de set door en door en heeft het systeem naar zijn wensen opgezet. Grappig om te merken dat je bij de Forest/Diamond afgezet tegen de Carbon/Vodka niet spreekt over “beter of minder” maar naar mijn idee spreekt over “anders”. Om te controleren of we wel echt op de juiste weg zijn schuift een CD in de lade van de dCS Rossini. Al is streamen is gemakkelijk, ontsluit het een gehele muziekcollectie via een tablet, geeft het toegang tot muziekdiensten, vergeet niet dat op dit niveau een CD afspelen net zo bovengemiddeld goed is van klank, harmonie en stereobeeld. Verschillen worden wel steeds kleiner naarmate de koppeling tussen NAS en speler in kwaliteit stijgt.

Optisch

Wat rest is het vervangen van de lange koperkabels door een optisch systeem. In de meterkast zetten we de koper verbinding om naar optisch, vervolgens over glasvezel naar de huiskamer, weer terug naar koper met een stukje CAT kabel de switch in. De verwachting was hoog, helaas vinden we alle drie dat de weergave een te scherpe rand krijgt, minder prettig is om naar te luisteren. De investering in twee mediaconverters, twee S-Booster’s en een kabel die heel goedkoop is, steekt financieel best gunstig af tegen de duurste kabel oplossing, we vinden het op basis van wat we waarnemen niet de juiste keuze. Waarbij wel gezegd mag worden dat de optische oplossing voor veel sets een zeer goed en betaalbaar alternatief kan zijn. Als we na het opnieuw aansluiten van de koperverbinding nog wat luisteren naar een klassiek werk met solozang en gemengd koor, onder leiding van John Rutter het requiem “Pie Jesu”, zijn we verrast door de geweldige weergave kwaliteit van het systeem. Schitterend hoe het koor staat opgesteld ten opzichte van de soliste, met wisselende partijen voor de heren en de dames. Diana Krall speelt van “Live in Paris” de track “A case of you”, Angus & Julia Stone spelen “Draw your swords”, Stacey Kent volgt met “The summer we crossed Europe in the rain”, ik raak er stil van. Ik kan Jeffrey alleen maar complimenteren met zijn fraaie systeem dat met veel liefde is opgebouwd. Hij en zijn vrouw genieten van muziek, gaan vaak naar concerten en vinden muziek een absolute verrijking van hun leven. Zoals hij mij later mailde: “Ik heb niets meer veranderd. Carbon, Netgear switches, SBooster’s aan beide zijden en de Diamond als laatste schakel. Gewoon geluisterd naar veel verschillende soorten muziek. PRACHTIG! Geen vergelijk meer, alleen maar Genieten met een capital G….”.

Prijsinformatie

Voor de geïnteresseerden nog even wat prijzen op een rij:

IFi IPower 12Volt                                                € 59,- per stuk

SBooster 12Volt                                                  € 265,- per stuk

Netgear Managed Switch                                  € 85,- (geschat)

Standaard CAT6                                                   € 1,- per meter (geschat)

Supra CAT8                                                          € 8,- per meter

AudioQuest Forest                                             € 13,75 per meter

AudioQuest Carbon                                          € 65,- per meter

AudioQuest Vodka 0,75 meter                        € 275,-

AudioQuest Diamond 0,75 meter                  € 759,-

Met dank aan

Jeffrey wil graag iedereen die heeft meegewerkt aan dit vergelijk bedanken voor het beschikbaar stellen van alle middelen. Ik wil hem op mijn beurt danken voor de uitnodiging en de gastvrijheid. Voor mij was het een bevestiging van een eerdere zoektocht, waarbij de audioapparatuur destijds van een heel andere prijsklasse was en toch tot een zelfde resultaat opleverde. De significante verschillen tussen kabels, voedingen en switches zijn groter dan op basis van een Ethernet oplossing gedacht zal worden. Immers data is toch data? Ja, data wel, muziek legt andere eisen op en onze oren registreren dat feilloos.

Bij Lexicom Multimedia vindt u naast bijna alle genoemde kabels en voedingen ook nog kabels van Chord Company voor Ethernet. Wij zijn u graag van dienst bij het realiseren van de juiste oplossing voor uw systeem.