Wat een mooie droom moet het zijn voor een ontwerpteam als je te horen krijgt dat je de vrije hand hebt om een versterker neer te zetten die top of the bill moet zijn. Dat is precies wat er gebeurde bij Cambridge Audio in Engeland. Het 50-jarig bestaan van Cambridge Audio wordt gevierd met Edge, versterkerontwerpen waarbij een streep is gehaald door saaie behuizingen en dat klaar is voor de toekomst. Centraal op de Edge A de volumeregelaar, op vernuftige en elegante wijze concentrisch samengevoegd met de ingangskeuzeschakelaar. Links een aan/stand-by schakelaar met een minimale witte LED, rechts de hoofdtelefoonuitgang. Voor de rest is het zacht grijze front kaal, zelfs de aanduidingen zijn niet extra gekleurd. De ronde hoeken maken de Edge A sierlijk. Van bovenaf gezien is er een centrale plaat die de koelribben grotendeels aan het zicht onttrekt. De achterzijde is functioneel en overzichtelijk gehouden met dezelfde hoge afwerkingsgraad. De prachtige verschijning is inmiddels ingespeeld bij Lexicom MultiMedia en dat betekent dat ik kan gaan nadenken over een op te bouwen set en mag luisteren naar uiterlijk één van de mooiste versterker producten in de winkel.
Edge A geïntegreerde versterker
Het resultaat van “50 Years of British Sound” is begonnen met de vraag aan het ontwerpteam: “Als wij jullie de tijd geven en de vrije hand, want kun je dan bereiken? Wat kun je maken met 50 jaar ervaring als je begint met een leeg blad?”. Het resultaat is Edge. Verankert in de audio historie van Cambridge, met de beroemde Engelse klank en vanaf de grond opnieuw ontworpen. Het ontwerpteam kreeg de vrije hand in componentkeuzes, gebruik van materialen en technologie, om hun visie op natuurlijk en ongekleurd geluid te verwezenlijken in Edge. In Edge zijn alle signaalwegen zo kort als mogelijk om elke vorm van kleuring en vervorming te voorkomen. Daartoe zijn printed circuits boards ontworpen die voldoen aan de eis. Niet alleen is elke condensator in de signaalweg verwijderd om een volledig gelijkstroom gekoppelde versterker aan te kunnen bieden, noodzakelijk omdat het juist de condensatoren in de signaalweg zijn die de meeste kleuring en vervorming veroorzaken, en zit zelfs een minimum aantal componenten tussen de ingang en de luidsprekerklemmen. Gelijkstroom koppelen betekent servo’s zodat aan de uitgang nooit gelijkstroom kan ontstaan. Servo’s die een tegengestelde spanning creëren mocht uit de signaalbron ooit gelijkstroom komen. Kanaalbalans is perfect uit te voeren met halfgeleidertechniek, dus weg is de oude getrouwe manier van een potentiometer gebruiken. In Edge zijn klasse XA power versterkers toegepast, min of meer gebaseerd op de klasse XD uit de Cambridge 851 versterker series, maar nu zonder beperkingen doorgevoerd om alle voordelen van klasse A te combineren met klasse AB. Het overgangspunt tussen klasse A en AB te schuift naar een positie waar vervorming het laagste punt bereikt. Het voeden van een zware versterker is geen sinecure en maakt zware trafo’s noodzakelijk, daarom zijn symmetrische maar in magnetisch tegengestelde richting tegen elkaar geplaatste transformatoren gebruikt in dual mono opstelling. Zij leveren full power zonder door het stralen van magnetische velden de omringede elektronica te storen. Het resultaat is een heldere, schone en gedetailleerde weergave van muziek. Om de Edge A versterker zo flexibel mogelijk te maken is hij uitgerust met digitale ingangen, coaxiaal, optisch en USB, voor het omzetten van digitale signalen naar analoog tot 32bit/384kHz en DSD256. Het ontwerpteam heeft zich voor het digitale board mede laten leiden door resultaten uit dubbelblind luistersessies om het beste board te realiseren.
Techniek
Wat technische gegevens op een rij, de Edge A levert een continu uitgangsvermogen van 100 Watt in 8 Ohm tot 200 Watt in 4 Ohm. Vervorming is laag met THD waarden van <0.002% bij 1kHz en 100 Watt aan 8 Ohm, tot <0.02% van 20Hz – 20kHz bij 100 Watt aan 8 Ohm. Het frequentiebereik loopt van minder dan 3Hz tot meer dan 80 kHz binnen +/-1dB. De voorbeeldige signaal/ruisafstand is minimaal 103dB. De ingangsgevoeligheid is een goed gekozen 380mV over 47kOhm. Ingangen zijn er voor RCA, XLR, Coax S/PDIF, Toslink, USB Audio en HDMI met ARC. Uitgangen voor luidsprekers, preamp (RCA en XLR) en hoofdtelefoon (12-600 Ohm aanbevolen). De USB Audio Class 2.0 ingang werkt tot 32-bit 384kHz PCM en DSD256. Bluetooth is versie 4.1 (met Smart/BLE A2DP/AVRCP tot aptX HD). Een versterker als deze lust op maximaal vermogen wel een slokje, max zo’n 1000W, in stand-by slechts 0,5W. De afmetingen van de schoonheid zijn 150 x 460 x 405mm (HxBxD) en hij weegt 24,4kg. Toebehoren zoals een netsnoer, Edge afstandsbediening, batterijen, Bluetooth antenne, Edge link kabel en handleiding zijn standaard.
Rondom Edge A
Om de Edge A versterker te beluisteren bracht ik het nodige geweld in stelling. Streamers van Auralic (Aries G1) en Metrum Acoustics (Ambre), te koppelen met Chord Shawline digitale interlinks. Een Metrum externe Jade DAC om te vergelijken met de interne DAC van de Edge A. AudioQuest Water gebalanceerde interlinks om de analoge omzetter te koppelen. Spendor D7 luidsprekers, een fraaie combinatie met een prijs in verhouding met de Edge A en tenslotte Chord Signature Reference luidsprekerkabels. De Aries G1 en de Ambre laat ik werken onder ROON, met de Lexicom NUC waar de core software op draait.
ROON verrast
Matchen van een versterker en bronnen op dit niveau vereist enige zorgvuldigheid. Wie denkt dat op papier te kunnen doen aan de hand van testresultaten in bladen en op websites komt bedrogen uit. Vijf sterren hier en vijfsterren daar maakt niet altijd samen tien sterren. Laat ik dat eens voor u beschrijven als ik door ROON wordt verrast met Carol Kidd en haar “Never let me go”. Wat een prachtig nummer om mee te openen als ik de set heb opgesteld om warm te draaien. Haar stem heeft een fors dynamisch bereik en dat niet alleen, hij is zo mooi zuiver. Ik ben vooralsnog heel tevreden met wat ik heb neergezet in de luisterruimte. Op dit moment de Aries G1 digitaal gekoppeld over coax met de digitale ingang van de Edge A. Na Kidd door met “101 Eastbound” van Fourplay. Dat staat groot in de ruimte, helemaal los van de weergevers, naar buiten en omhoog, alleen minder in de diepte dan ik zou verwachten. Details spuiten de ruimte in, mede dankzij de Auralic Aries G1, wat een voortreffelijke streamer is dat. Lage tonen hebben punch, op de Spendor D7 in beheerste mate, want die is zeker krachtig en gaat redelijk diep, maar zal je niet om de oren slaan. Aan dynamiek is er geen gebrek, wel vind ik de weergave aan de technische kant en kan het gebodene mij vooralsnog niet heel diep meevoeren in de emotie. Daar zal ik dan andere tracks voor moeten zoeken dan Fourplay, want Carol Kidd deed dat daarnet wel. Of zit er iets scheef in de match?
Life is just a bowl of cherries
De voor mij nog niet zo bekende Hanne Boel zingt op “Outtakes” de jazz klassieker “After midnight”. Haar stem is geschikt om inbrekers af te schrikken, zo ruig en ongepolijst op deze track. Toch is het mij iets teveel van het goede, de Aries G1 is een erg heldere streamer met heel veel doorgegeven informatie. De Edge A is eveneens aan de heldere kant en dat wordt geen tien sterren samen op de Spendor D7. Daar zijn twee oplossingen voor, een DAC ertussen, maar dan verlies je een deel van de functionaliteit van de Edge A. Dus op zoek naar een andere streamer, eentje die in helderheid zijn meerdere moet erkennen in de Aries G1 en dat is de rustiger Metrum Acoustics Ambre. De streamer waar ik mee door ga, eveneens aangestuurd door ROON. Ombuigen van richting is één ding, nu mag de weergave niet te slap worden en dat controleer ik met Holly Cole en haar tedere “Be carefull, it’s my heart”. Hier is de warmte in de stem waar ik naar verlangde, het voorzichtige en lieflijke dat ik zo graag hoor in deze vertolking. Piano mooi op enige afstand gezet van de stem. Met deze opstelling neemt Cole mij mee en laat de muziek door de ruimte zweven. Ik kan het niet laten om van dezelfde CD ook de track “Life is just a bowl of cherries” langs te laten komen. Grappig met alle muzikale effecten en weer staat de stem helemaal los in een diep stereobeeld. 
Het is klein en intiem wat ik beluister, zo ken ik de muziek vanaf een LP en dat was ooit de referentie. Holly bezit een heel eigen stemgeluid en dat moet je blindelings terug kunnen horen.
Breng “Live” tot leven
Mooi live opgenomen is “Big in Japan” van Ane Brun. Heerlijk hoe gitaar samengaat met zang, met een heldere snaar die de akoestiek van de zaal zachtjes laat horen. Ane maakt uiteraard nog meer gebruik van de zaalakoestiek, haar stem verkrijgt een natuurlijke echo. Applaus uit de zaal staat op flinke afstand van de zangeres, een onderscheid tussen podium en stoelen in de zaal waar menige versterker veel minder afstand mee laat horen. Klappende handen halen niet de ultieme detaillering of het grootste onderscheid tussen personen, dat blijft voorbehouden aan kostbaarder versterkers en/of wellicht aan de Edge voor-eind combinatie waar Cambridge net mee uitgekomen is. Er moet wat te wensen over blijven. Tegengas voor de lieftallige dames met het ruigere “Hey now” van London Grammar, wachtend op de lage tonen die energie vreten. Het intro is al niets mis mee, dat gaat in een groot en diep stereobeeld met kracht door, dan de eerste dreunen, diep en strak in de hand gehouden. Al is de Spendor niet de grootste geweldenaar op dit gebied, hij weet zich kranig te weren en met de juiste intentie komt de weergave tot stand. Ik keer terug in de live sfeer met Eva Cassidy en haar versie van “Fever” op de CD “Nightbird”. Dat is bijzonder uitgevoerd en de Edge A moet alle zeilen bijzetten om Cassidy’s stem op de juiste wijze weer te geven. Wat een explosie van lucht uit de fragiele borstkas, vergezeld van gitaren, bongo’s en ander slagwerk.
De brug
Agnes Obel met “Familiar” maakt voor mij de brug van pop naar klassiek werk. Wat op blijft vallen is de grote presentatie van de Edge, je hoeft nooit in te zitten over een klein stereobeeld met deze versterker. Alles is aanwezig in de muziek, snelheid, raffinement, kracht en dynamiek, waar het in mijn ogen wel een beetje aan schort is het emotionele deel van de weergave. Waar een Naim Supernait 2 minder diep in de detaillering gaat, heeft die een eigenschap dat hij de muziek zo presenteert dat je meegenomen wordt op een reis. De Edge blijft wat hard afgestemd in mijn oren, maar daar kan iemand anders zomaar een tegengestelde mening in hebben. Mijn eerste klassieke stuk is een pianoconcert van Mozart, “Nr. 20 in D minor, K. 466” om precies te zijn. Oorspronkelijk opgenomen in 1977 in The Abbey Road Studios en uitgevoerd door Murray Perahia met The English Chamber Orchestra. Waar ik langzaam naar ga verlangen is een vleugel met meer onderbouwing van de romp, een dragender geluid. Technisch gezien klinkt de opname heel fraai, alles is er, noot voor noot is te volgen met dank aan het hoge scheidend vermogen. Het virtuoze spel van Perahia schittert door de Edge A heen met alle snelheid en dynamiekwisselingen mogelijk. Eigenwijs als ik ben ga ik aan het einde van de track een zijsprong maken en tijdelijk een externe DAC tussen de Ambre en de Edge A zetten. Daarmee lever ik per direct in op de omvang van het stereobeeld, lever ik niet in op klankkleur. Op momenten dat de piano daarnet nog een schrale klank bracht is hij nu voorzien van harmonischen. De geïntegreerde versterker zoals ik hem nu gebruik hervindt rust, laat zien dat als er al een zwakke kant aan te wijzen is met de Edge A dat de interne DAC is en niet de analoge schakeling. Ik pak overigens de gebalanceerde ingang op dit moment. Laat mij maar even genieten op deze manier.
De zon komt op
Een volgend stuk is een werk van Vivaldi voor viool, hobo, blokfluit, fagot, strijkers en orgel. Barok houd ik van, de speelsheid gecombineerd met lichtvoetige Italiaans karakter maakt de zon in mij los. Zo ook dit werk met alle fluitdelen, het springt als de lente door de luisterruimte. Het is een keuze, neem je de interne DAC met het grote en diepe stereobeeld, uitgewerkt tot in de precisie of neem je een externe DAC met meer verfijning, meer harmonischen en neem je noodgedwongen genoegen met een kleinere presentatie. Wat overeind blijft is in alle gevallen de kwaliteit van de versterker. In het “Larghetto” zijn het de strijkers die de macht naar zich toe trekken, zonder scherpte, zonder naar randje dat het plezier in luisteren zou kunnen verstoren. Het “Allegro” zet een groot orkest neer, in de breedte, de diepte en met een voorbeeldige hoogte afbeelding. De Edge A ziet er sober en grijs uit, er in klopt een warm hart gevuld met muzikale kleurschakeringen.
Ik sluit vandaag af met een recent ontdekte track op de CD “Barbara” van Alexandre Tharaud. Luister eens naar “Nantes” op Disc 2, herschreven voor klarinet en accordeon. Zelfs al houd je niet van een accordeon omdat die associaties oproept met een vals spelende oom op familiefeestjes, dan ga je nu de mening bijstellen. De klarinet is eveneens heel bijzonder qua opname, zo transparant en zo dichtbij dat je je in dezelfde ruimte als de speler waant. Een allerlaatste stap is het rechtstreeks aansluiten van de Metrum Acoustics Jade DAC op een hoogwaardige eindversterker, waarmee eens te meer duidelijk wordt dat Cambridge met de Edge A een product op de markt zet dat buiten alle eerdere ranges valt waar Cambridge Audio ooit mee op de markt kwam. Edge is een prestige project waarbij alles uit de kast wordt getrokken en een topweergave is gerealiseerd.
Overwegingen
Ik schreef het al eerder, je kunt niet blindelings het ene topproduct aan het andere koppelen in de audio en denken dat je daarmee klaar bent. De Cambridge Audio Edge A is een heldere, gedetailleerde versterker, de Auralic Aries G1 streamer geeft een zelfde klankpatroon. Twee toppers samen die het niet gaan worden, althans niet voor mij. Een streamer met een rustiger karakter is meer op zijn plaats al lijkt dat op papier de mindere combinatie. Pas dan komt de ware aard van de Edge A tot zijn recht. Het is en blijft een kwestie van smaak of u de Edge A gaat omarmen en meenemen naar huis. Sterke punten zijn de volledigheid, de kracht onder de kap, de energieke weergave tot in de finesses uitgewerkt, het uiterlijk, de robuustheid en de toegepaste techniek. 
Punt van aandacht is zelf luisteren en bepalen of het karakter past bij uw verwachting, uw overige componenten en luidsprekers, eigenlijk helemaal niets nieuws onder de zon. Met de Edge A koopt u een DAC/versterker totaaloplossing voor nu, met een upgrade potentie naar een externe DAC, net nog verder gaande dan de Edge A zelf en eentje die nog meer de hoge kwaliteit van de versterker bloot zal leggen. Met een analoge bron ter beschikking bent u natuurlijk gelijk al een spekkoper. De beschikbare digitale mogelijkheden op de Edge A zijn uiteraard mede een uitkomst voor de TV, DVD, en andere bedenkbare bronnen. Stellen dat Cambridge Audio zichzelf heeft overtroffen is onzin, sinds jaar en dag is Lexicom MultiMedia niet voor niets dealer, alleen heeft Cambridge Audio dit keer eens niet hoeven kijken naar het prijskaartje en dan kun je verder dan ooit gaan. Als je zo als bedrijf je verjaardag mag vieren en je teams de vrije hand durft te geven met de Edge A als uitkomst, dan ben je in mijn ogen geslaagd. Van harte gefeliciteerd Cambridge Audio, mede met de Edge producten.
Meer informatie en prijs van de Edge A vindt u hier.