Cambridge ALVA ST en ALVA TT onder de loep genomen

Bij het Britse hifimerk Cambridge Audio denkt men doorgaans niet meteen aan platenspelers. Het bedrijf bracht weliswaar ergens rond 2007 voor het eerst een simpele snaar aangedreven draaitafel op de markt in de vorm van de TT50, maar deze in samenwerking met Pro-Ject ontwikkelde draaitafel had slechts een bescheiden marktaandeel. In 2019 was daar opeens de ALVA TT direct drive platenspeler. Een geheel eigen ontwerp met een MC element voor gemonteerd op een arm “made in Britain” Deze arm leek sterk op de RB202 van Rega. Toch weer een product geleend bij de buren. Nou is een Rega RB202 een erg goede arm en er zijn veel eindgebruikers die vol lof zijn over hun Rega Planar 2 (waar de RB202 op gemonteerd is)

Ondertussen heeft het ontwerpteam van Cambridge niet stilgezeten en opwierp een geheel eigen platenspeler arm alsmede een meer toegankelijk geprijsde snaar aangedreven draaitafel. Zie daar de ALVA ST en ALVA TT versie 2. In deze recensie zullen we de verschillen bespreken en uiteraard beide spelers aan een uitgebreide luistertest onderwerpen.

De Alva ST en ALVA TT van dichtbij

Gezien de basismogelijkheden gelijk zijn van de ST en de TT, zullen we deze eerst benoemen. Van de buitenkant lijken beide spelers vrijwel identiek. Als we de ALVA plaatsen op een mooi meubel of hifirack is het eigenlijk een feest der herkenning. Zo zag het er 40 jaar terug ook ongeveer uit. Van dichtbij zien we wel degelijk dat de tijd niet stilgestaan heeft. Cambridge heeft premium materialen gebruikt en beide ALVA’s voelen zwaar en degelijk aan. De topplaat is van metaal en is uitgevoerd in het welbekende Lunar grey, een kleur die we tegenwoordig bij alle Cambridge componenten terugvinden. Ook het “floating design” zien we terug bij de ALVA’s. Links aan de voorkant op de topplaat vinden we een drietal tiptoetsen waarmee de ALVA in en uit stand-by gezet kan worden en het toerental bepaald wordt. Tenslotte zorgt de welbekende stofkap ervoor dat de boel beschermd word voor stof en andere neerdwarrelende artefacten als de platenspeler niet gebruikt wordt. Omwille van statische interferentie raden we af om met dichte stofkap te spelen, ook al zou dat theoretisch makkelijk kunnen.

Intern zijn beide spelers voorzien van een voorversterker. Deze voorversterker ontleent zijn ontwerp aan de Cambridge Duo voorversterker. Daarnaast kunnen de ALVA’s gekoppeld worden via Bluetooth aan een audiosysteem dat Bluetooth kan ontvangen. Dat kan erg handig zijn als het gaat om plaatsing van de draaitafel binnen elk interieur. Daarnaast worden dan kabels teruggedrongen tot een minimum. Wellicht dat menig audiofiel z’n neus ophaalt voor Bluetooth, maar we hebben het hier wel over state-of-the-art Bluetooth HD (24 bit bij 48kHz). Daarin zou compressie geen afbreuk meer moeten doe aan het signaal. Uiteraard gaan we daar ook naar luisteren. Voor de purist kunnen alle bovengenoemde mogelijkheden ook uitgezet worden om een voorversterker naar keuze te gebruiken.

De Alva ST is een snaaraangedreven draaitafel. Het plateau is van di-cast alluminium waarop een rubberen mat ligt om gewicht en de nodige demping aan het plateau te geven. De ALVA ST is uitgerust met een AudioTechnica AT95e element. De ALVA ST heeft een externe voeding in de vorm van een netstroom adapter.

Dan de ALVA TT. De TT maakt gebruik van een quarz controlled direct drive aandrijving. Het zware, resonantiearme Polyoxymethylene plateau versterkt de gelijkloop nog eens een keer. In de nieuw ontwikkelde pickup-arm vinden we bij de TT een MC-element dat speciaal door Cambridge ontwikkeld is voor de ALVA TT. Geen zogenaamde re-branding van een bestaand merk dus. Dit element ziet er identiek uit als het MC element gemonteerd dat in de ALVA TT versie 1 gebruikt werd, dus we gaan er vanuit dat het hier om hetzelfde type gaat. Verder heeft de TT een ingebouwde voeding. We sluiten de TT aan op de netspanning met een welbekende IEC kabel (C13 of C15)

De Audioset

Omdat de Cambridge ALVA’s een hoge mate van “lifestyle” design hebben, kiezen we ook een hifi opstelling die naadloos in dat straatje past. Het zenuwcentrum zal deze keer een Naim Uniti Nova zijn. De luidsprekers, luidsprekerkabels en interlinks zijn ook van Britse komaf. De Spendor D7.2 luidsprekers zijn strak vormgegeven en kunnen door het lineair flow bass port systeem wat dichter tegen de muur staan. Precies datgene wat vaak in een lifestyle interieur gewenst is. We knopen de boel aan elkaar met Chord Epic XL luidsprekerkabels en Chord shawline interconnects. Netspanning wordt geregeld met de PowerIgle en bij de ALVA ST steken we de netstroomadapter direct in de wandcontactdoos.

 

Liefde zonder woorden

We beginnen onze luistersessie met een nummer van ons favoriete album van Shelby Lynne genaamd Just a little lovin’ Boffen wij even dat we beschikken over een mooie 180-grams uitgave van dit meesterwerkje! De Alva ST is als eerste aan de beurt.

Het nummer You don’t have to say you love me begint a capella. We kunnen zo mooi de ruimtelijkheid van het nummer bepalen. De stem van Lynne klinkt mooi vol en staat midden in het stereobeeld. Na het a capella intro voegt zich de band erbij. Gitaar speelt links van het midden, bas en Fender Rhodes staan in het midden en het slagwerk is mooi verdeeld in het stereobeeld. Het geheel klinkt krachtig en enthousiast. Als referentie schakelen we even naar de audiostream via Tidal. Wat opvalt na terugschakelen is dat het contactgeluid van de naald in de groef wel voor een wat heftigere basisruis zorgt. Dat valt vooral op bij het a capella begin.

We schakelen over naar de Alva TT. De output van de TT ligt wel lager dan die van de ST. Gelukkig kunnen we in de Naim Uniti Nova de ingangsgevoeligheid per bron aanpassen. Na wat opschroeven en terugschakelen naar de Alva ST hebben we de weergave sterkte eindelijk gelijk en kunnen we de vergelijking voortzetten.

Meteen valt op dat het contactgeluid van element op plaat bij de Alva TT vele malen lager is dan bij de Alva ST. Daardoor klinkt de a capella opening van het nummer subtieler en rustiger. Medeklinkers in de zang zijn beter te volgen en de stem van Shelby staat mooier midden het stereobeeld. Het stereobeeld lijkt ook veel breder op het moment dat zich de gehele band aansluit bij de zang. De gitaar klinkt rijker en met name de bekkens in de drums staan losser en klinken interessanter. De Fender Rhodes is tevens beter te volgen. Na een korte vergelijking met een audio stream van Tidal ter referentie wordt pijnlijk duidelijk hoe goed vinyl kan zijn.

Geen Zorgen

Altijd maar weer die Dire Straits in hifiwinkels… Ja nou en? Toevallig hebben we die langspeelplaat van Brothers in Arms liggen. Dan gebruik je ‘m ook nietwaar? Het Nummer Why worry is het laatste nummer op kant 1 en die gebruiken we graag om de zgn “trackability” te controleren bij het afregelen van draaitafels. Als je dat nummer dan vervolgens op twee draaitafels voor hetzelfde gebruikt hebt, gaan details opvallen en kun je dat dan maar beter even benoemen.

De ingangskeuzeschakelaar van de Nova stond nog op Alva TT, dus die mag nu eerst. Gezien de leeftijd van deze plaat houdt de TT het niet helemaal stil. Het leuke aan het nummer Why Worry is de verdeling van de gitaren over het stereobeeld. Er vormt zich een soort vraag en antwoord-spel tussen links en rechts. De stem van Mark Knopfler staat in al zijn heesheid er precies midden in. Wat subtiele shakers, klein slagwerk en synthesizers doen vooral zaken op links. Het microdetail is waanzinnig. De tikjes en kraakjes van dit gedateerde stuk vinyl doen daar geen afbreuk aan.

De lat ligt hoog! Gaat de Alva ST daar iets tegenin kunnen brengen? Nou ja, eigenlijk wel! Om te beginnen klinkt het geheel krachtiger dan bij de TT. Dat is zeker aanstekelijk en voor veel mensen wellicht al de reden alleen om weer platen te gaan draaien. Nadeel is wel dat het stereobeeld nauwer is en het geheel compacter klinkt. Meer vanuit het midden als het ware. Ook merk je dat het AT95e element ondanks de nauwkeurige afstelling, meer moeite heeft met de binnenste groeven van deze toch wat versleten LP. Plopjes en kraakjes zijn ook iets storender bij de ST.

Sirenes

Aangezien veel vinylliefhebbers ook met enige regelmaat klassiek draaien, kan een stukje klassiek niet ontbreken in deze recensie. Na snuffelen in de vinylkoffer komen we een mooie opname tegen van de 3 Nocturnes van Debussy door het Boston Symphony Orchestra o.l.v. wijlen Claudio Abbado.

Het laatste deel genaamd Sirènes is met koor, dus geen tekorten aan diversiteit en complexiteit.

De ST mag nu weer eerst. Het mooie van een symfonie orkest is dat je vrijwel altijd dezelfde opstelling hebt. De bepaling van een stereobeeld is dus representatiever dan bij opnames waarbij mono bronnen met een panorama regelaar in het stereobeeld geschoven zijn. Het betreft hier een opname van Deutsche Grammophon en die weten gelukkig wat ze doen.

Waarom nu deze uitgebreide uitleg? Nou, het opvallende aan deze weergave via de Alva ST is dat er net als bij het studiowerk van Dire Straits sprake is van een vrij compact stereobeeld. Bij een symfonieorkest van de omvang als bij dit werk van Debussy verwacht je eigenlijk een veel bredere weergave. De klank van het orkest is verder mooi vol, het koor staat mooi achter het orkest en solopartijen in de (hout)blazers treden mooi naar voren.

Als we hetzelfde deel instarten op de Alva TT heeft het orkest gelukkig wel de juiste breedte. Sowieso bloeit het geheel open. De basisruis is wederom lager waardoor minder luide passages meer definitie lijken te krijgen. De onderlinge plaatsing binnen het koor is verder beter aan te wijzen en de glissando in de harp komt veel beter uit de verf. Een voorzichtige voorspelling is dat de Alva TT geliefder zal zijn bij klassiek liefhebbers dan de Alva ST.

Mozart!

Verder onder in de platenkoffer stuiten we op een lp met daarop pianoconcert nr. 20 van W.A. Mozart gespeeld door Daniel Barenboim samen met The English Chamber Orchestra. Het is wel ‘n ouwetje deze. Het betreft een opname uit 1967. De Alva TT mag de uitdaging als eerste aangaan om de positie van klassiek verslinder waar te maken. Je moet wel even door de wat romantische benadering van deze uitvoering heen prikken, maar ook hier is het orkest spot on en zit als het ware om de piano heen gebogen. De piano zelf staat consequent in het midden waar deze thuishoort. Geen rare uitstapjes naar links of rechts. De cadens, (hier van de hand van Beethoven) houdt de TT het weer mooi stil zodat de piano z’n volle dynamiek kwijt kan. Indrukwekkend!

Anders als bij de opname van Debussy boet het stereobeeld niet in aan breedte bij de Alva ST nadat we overgeschakeld zijn. De orkestklank is ook wat meer afgerond en dus eigenlijk prettiger om naar te luisteren dan bij de TT. Als de piano inzet, hoor je wel weer dat de ST meer contactgeluid weergeeft. De vraag is of dat storend is bij een oudere opname die van zichzelf al wat meer krakerig is. De piano zelf staat wel breder in het stereobeeld bij de ST. Snelle loopjes zijn wat meer troebel dan bij de TT. Al met al zeker niet verkeerd en wellicht het voorkeursapparaat voor personen die vooral oude opnames draaien.

Nog eentje dan!

Laten we een bekende doen? We hebben al meerdere keren het nummer Homeless van Paul Simon in onze recensies betrokken. Aangezien we een uitgave op vinyl bezitten van het bijbehorende album Graceland, kan het niet ontbreken in deze luistersessie. De Alva ST draait nog, dus leggen we de plaat er snel op.

Het is altijd weer een verrassing om een nummer dat je heel goed kent en standaard in onze Tidal playlist staat dan opeens op vinyl te horen. Sterker nog, de meeste mensen hebben dit album uit 1986 sowieso voor het eerst op vinyl gehoord! Op de één of andere manier klinkt dat gewoon lekkerder. We horen een mooi uitgewogen koor dat perfect verdeeld staat over het stereobeeld. Af en toe heeft Simon even de lead iets links van het midden. Kliktong geluiden en andere kreten klinken dan weer op links dan weer op rechts. De klankechtheid is perfect en daar de kwaliteit van deze LP kennelijk erg goed is horen we eigenlijk maar weinig contactruis van de naald. En dan is dit nog maar de Alva ST!

De TT doet wederom betere zaken, al is het verschil deze keer veel minder groot. De winst zit ‘m vooral in iets meer rust en meer micro detail. Op zaken als stereoplaatsing, gelaagdheid en algehele klankkwaliteit zijn de Alva ST en Alva TT bij dit nummer aardig aan elkaar gewaagd.

Ergo Conclusio

De ALVA TT is in staat om elk microdetail weer te kunnen geven, speelt de sterren van de hemel en ook al hebben we geen een op een vergelijking kunnen maken met de ALVA TT versie 1, lijkt het erop dat er nog weer iets meer verfijning aan het basis ALVA TT ontwerp toegevoegd is door de inzet van de nieuwe pick-up arm.

De ALVA ST moet vaak zijn meerdere erkennen in de ALVA TT, maar speelt voor de helft van de prijs verrassend goed. Bij sommige platen waren de verschillen zelf best klein.

De bovenstaande luistertest hebben we tot slot ook nog lichtjes overgedaan maar dan via Bluetooth op de Naim Uniti Nova. Onze voorkeur gaat echter toch uit naar de weergave via een interlink. Het totaalbeeld is breder en voller bij gebruik van de interlink dan streamen via Bluetooth. Nu is de Chord Shawline qua niveau al behoorlijk boven de standaard en dat hoor je dan ook. Voor de zekerheid hebben we daarom de meegeleverde Cambridge interlink nog maar even ingezet. Dan zijn de verschillen alweer een stuk kleiner. Bluetooth is zeker bruikbaar en klinkt voor de meeste gebruikers wellicht goed genoeg. De praktische kant van Bluetooth is natuurlijk doorslaggevend voor de uiteindelijke keuze.

Wij hebben in ieder geval wederom een leuke “trip down Memory Lane” beleefd met de ALVA’s en u kunt in de toekomst zeker meer recensies van andere platenspelers binnen ons assortiment verwachten!

Meer informatie en prijs van de ALVA ST vindt u hier.

Meer informatie en prijs van de ALVA TT V2 vindt u hier.