Auralic Aries G1 Streaming Transporter Intense digitale stilte als achtergrond
Er zijn van die dagen dat je echt een pareltje in handen krijgt en met heel veel plezier de taak oppakt om te beschrijven wat je hoort en vooral beleeft met een nieuw apparaat. Zo’n dag wordt gemaakt door de nieuwste oplossing van Auralic om te streamen. Ethernet er in en digitaal uit naar een mooie DAC of een geïntegreerde versterker met een DAC aan boord. Als bij Lexicom Multimedia bovendien een paar speakers staan die ik voor het eerst erbij kan gebruiken dan gaat de dag niet meer stuk. Mijn plezier hoop ik om te zetten in leesplezier voor u en daarmee de interesse op te wekken voor het moois dat ik in handen kreeg.
Auralic Aries G1 wireless streaming transporter
Vier jaar na het uitbrengen van de eerste Aries heeft de high-tech streamer een waardige opvolger gekregen in de Aries G1, sterk afgeleid van de innovaties en technieken zoals gebruikt in de G2. De G1 verbindt wireless of via een bedraad ethernet netwerk met streaming bronnen als TIDAL en Qobuz, met internetradio, USB drives, NAS systemen, kan gebruikt worden voor Spotify Connect en AirPlay, is uiteraard ook Roon ready. Alles met gebruikmaking van playlists, memory caching, gapless afspelen en bit-perfect multiroom ondersteuning. De Aries G1 met zijn veel hogere rekenkracht dan de oorspronkelijke Aries is de eerste keuze voor de audiofiel in bezit van bestanden in DSD resolutie tot DSD512 en PCM tot 32bit/384kHz (hoogste resolutie alleen via USB). Het Tesla G2 platform waarop de Aries G1 draait is in 2014 ontworpen met als enig doel een hoge kwaliteit weergave, upgradable zijn en is puur gericht op audio. Tesla G2 is 50% sneller dan voorheen met een processing speed van 37.500MIPS en de CPU is eveneens 200% sneller dan de Tesla G1 processor. Met 1GB aan geheugen cache kunnen niet alleen meer applicaties tegelijk worden geladen, maar neemt ook de netwerkruis af omdat circuits minder lang open staan. Om de Aries G1 naar een zo hoog niveau te tillen maakt hij intern gebruik van twee Femto klokken, digitale klokken met een extreme nauwkeurigheid waarvan één altijd werkt voor de digitale techniek en de andere klok is toegewezen aan de USB poorten. Twee lineaire voedingen werken samen, de eerste voor het voeden van de processorcircuits, de LCD display en hij voedt via USB aangesloten bronnen. De tweede voeding is bestemd voor alle gevoelige audio onderdelen zoals de Femto klokken en de USB data-uitgang. De voedingen zijn galvanisch van elkaar gescheiden om EMI interferentie te voorkomen. De ActiveUSB is daarom meer dan alleen een asynchrone controller, vanwege zijn lage jitter, precisie klok en gescheiden voeding voor USB. EMI vanuit USB bronnen krijgt geen kans in de Aries G1.
De App Lightning OS, werkt samen met de geheugen cache registers, laat bit-perfect afspelen zelfs in een multiroom omgeving toe en als u liever Roon gebruikt werkt ook dat naadloos op de Aries G1. Een 4 inch kleuren display toont u de belangrijkste functies zoals afspeel status, configuratie en artwork. Een smart infrarood afstandsbediening is standaard, toegang gevend tot de basisfuncties van de Aries G2. De Aries G1 heeft via de Tri-band wireless verbinding of via vast Ethernet toegang tot alle open systemen werkend met UPnP/DNLA, tot shared netwerk folders, hoge resolutie internet diensten, internet radio en meer. Lossless en lossy file formaten die de Aries G1 kan verwerken zijn: AIFF, ALAC, APE, DIFF, DSF, FLAC, OGG, WAV, WV, AAC, MP3, MQA en WMA op sample rates voor PCM van 44.1KHz tot 384KHz en in DSD van DSD64 tot DSD512. Daarnaast is er de mogelijkheid een USB drive aan te sluiten. Uitgangen zijn er in de vorm van AES/EBU, Coax, Toslink en USB Host naar een compatibele DAC. Met zijn bescheiden afmetingen van 34cm x 32cm x 8cm is er voor de Aries G1 altijd een plekje te vinden. De afwerking is mat zwart geanodiseerd aluminium. De prijs voor de Auralic Aries G1 bedraagt € 2.199,-.
Het componeren van de set
De Auralic Aries G1 kreeg als maatjes een Hegel H360 geïntegreerde versterker met aan boord een hoogwaardige digitaal-naar-analoog converter, waarmee de G1 met een Chord Company Shawline Digital te verbinden is. De Aries G1 maakt verbinding naar de NAS van Lexicom Multimedia en een aanwezige Melco A1 NH60 speler, met een Chord Company Epic Digital Ethernetkabel via een switch vlak achter de G1. Tussen de Hegel H360 luidsprekerklemmen en de klemmen van een set Spendor D9 luidsprekers lopen Chord Company Signature Reference luidsprekerkabels. Een set die in mijn oren klinkt als een klok.
Volkomen stilte
Wat een combinatie hebben ze neergezet voor deze dag. Youn Sun Nah met haar subliem opgenomen “Lento” straalt van de conus in een prachtig helder beeld dat zonder enige versmering helemaal los weet te komen. Ik kijk tegen een volkomen stille en inktzwarte achtergrond aan waarin stem en instrumenten vrij zijn van gemoduleerde ruis en waarin jitter tot een verleden behoort. De afbeelding in de ruimte is op een geweldige manier neergezet op de juiste hoogte, met de stem boven de tweeters, gitaar onder de stem en de bas als een alles omhullende entiteit daarachter. Terwijl haar stem de opname doet opbloeien, zo zuiver, zo fraai van toon, zo helder en ultiem verstaanbaar. De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik de Spendor D9 voor het eerst beluister, net als de Aries G1, dus het wordt uitzoeken welke van de twee de meeste positieve punten aandraagt, of is het de combinatie? Feit is dat ik onder de indruk ben.
In een scherm dat wordt gedomineerd door witte symbolen verschijnt de hoes van de high-res FLAC file “Modul 29 14” van Nik Bärtsch’s Mobile. De Aries G1 heeft niet de meest fraaie display lay-out naar mijn smaak, maar tenslotte gaat het om de weergave en is de display ondergeschikt. Zoekend naar eigenschappen om de klank te onderstrepen is het de helderheid welke in positieve zin opnieuw opvalt, geen helderheid met enige vorm van scherpte, het is alsof ik naar de muziek kijk door een zojuist opgepoetste bril. Rijk aan details, aan klankkleur, aan verscheidenheid van instrumenten met elk een eigen karakter en dito klank. Het uitgespreide palet biedt een rijkdom aan indrukken. Daarentegen speelt het stereobeeld zich af binnen de fysieke opstelling van de luidsprekers en komt niet buiten de opstelling anders dan in de breedte en hoogte. De lage tonen die bij Nik heel diep kunnen gaan laten mij niet direct in de steek, hebben wel minder impact dan ik gewend ben in deze ruimte. Ze gaan diep, niet afgrond diep. De laagweergave is beheerst op een Engelse wijze. De Spendor D9 staat met de achterkant 60cm van de muur en vanwege de venturi poort van de D9 mag hij dichter naar de muur, waardoor de laagweergave in druk zal toenemen indien dat gewenst is. Zoals altijd heb ik liever minder druk dan teveel. Minder is op te lossen, teveel geeft problemen.
Zuiverheid is troef
Er is geen enkele twijfel meer over de zuiverheid waarmee de Aries G1 speelt met Pat Metheny’s “And I love her”, de gitaar biedt slechts de eigen klank en niets, maar dan ook niets daaromheen. Geen ruis, geen storende artefacten om de weergave onrustig te maken. Het zijn de snaren, de kast en de vingers die geluid geven, niet de elektronica. Afgebeeld in een realistisch formaat, spelend op een meer dan aangenaam niveau. Het hoeft niet hard, het mag zacht, de gulden middenweg ervaar ik als meest prettig. Met Paul Stephenson in “These days” zit nog steeds alle muziek tussen de luidsprekers ingeklemd. Dat maakt het beeld intiem, wel tegelijk compact, terwijl in de hoogte en diepte juist veel ruimte zit. Uiterst links en rechts plakt een beetje aan het front van de speakers. Dat heb ik nog niet eerder bemerkt, daarom geef ik vooralsnog de opname daarvan de schuld. Meerstemmige zang biedt daadwerkelijk meerdere stemmen met elk een eigen intonatie. Muziek vloeit uit de luidsprekers op een volkomen natuurlijke wijze. Harmonieus en zuiver van klank. Heel raar, elke track is naar mijn idee heel snel ten einde, dat moet hem zitten in het feit dat geen enkele track een dissonant laat horen waardoor je verlangt naar een einde, juist het tegenovergestelde, het einde komt keer op keer te snel als je zo zit te genieten.
Fourplay mag met “101 Eastbound” iets meer spetteren wat mij betreft, het speelt braaf, heel braaf. Meer push moet te halen zijn met bijvoorbeeld een AudioQuest luidsprekerkabel en digitale interlink. Chord Company staat bij mij inmiddels bekend om het meer zachte beeld waarin harmonie uitstijgt boven intensiteit en dynamiek. Gaandeweg de track wen ik aan de weergave en ga de opstelling steeds meer waarderen. Ondanks een lichte aanhoudende kriebel van gas willen geven, verlangen naar klappen en push. Daarmee is dit de eerste track waarbij ik denk: “de volgende mag aan”. Laat er geen misverstand over bestaan, de Aries G1 biedt een levendigheid en een verscheidenheid aan losse klanken waar menig streaming device een puntje aan kan zuigen. Aangeboden op een manier die keer op keer een lichte verbazing bij mij weet op te wekken.
De klassiekers
In een compositie van Pietro Antonio Locatelli, het “Concerto No. 1 in D major Largo” laat Jaap van Zweden horen dat hij terecht als een meester op de viool wordt beschouwd. Het spel is subtiel en de Aries G1 geeft daartoe de ruimte door de subtiele klanken van elkaar te scheiden waarna ze het hart van de luisteraar bereiken om daarin samen te vloeien tot een beleving. Het orkest achter de solist stelt zich geheel in zijn dienst met een continue ondersteuning zonder overheersing. De balans is perfect bewaard in zowel de opname als de weergave. Het Beaux Arts Trio speelt “Piano trios” van de hand van Beethoven. Dit trio speelt in mijn oren een tikje aan de harde kant, de Aries G1 laat merken dat de schraalheid in de basregisters, zoals ik eerder bemerkte bij Nik Bärtsch Mobile, negatief kan uitpakken. Ik zou liever meer warmte zien in de instrumenten bij deze opname. Het zou de beleving ten goede komen, maar net als eerder verdwijnt dat gevoel naar de achtergrond gedurende het luisteren en is het de virtuositeit van de spelers die het verstand doet verliezen van het hart. Het is de muziek die mij meeneemt op de reis en het vervoermiddel vergeet ik daarbij. King’s Singers “Fifty ways to leave your lover” vormt een parel door de onversmeerde weergave. Stem voor stem komt aan de beurt en toont zijn verscheidenheid ten opzichte van de andere leden van de King’s Singers. Een live performance kan dit niet verbeteren ben ik bang. De plaatsing in het stereobeeld is voorbeeldig en beangstigend correct. Met elke stem afgebeeld in het juiste formaat, geen kleine monden, evenmin karikaturen met een te groot hoofd.
Roon
Ik kan het niet laten, de Aries G1 is tevens een Roon endpoint en het zou zonde zijn daar op zijn minst niet aan te gaan ruiken. Ik draai van het Bobo Stenson Trio de “Song of Ruth”. Wat blijft is de rust in de weergave door het ontbreken van digitale artefacten, veelal veroorzaakt door digitale- of voedingsruis en sporen van jitter. Het zorgt ervoor dat elk detail de juiste ruimte heeft, de kans krijgt zich te manifesteren. Juist met Roon als besturing, omdat het stereobeeld wint in alle opzichten, in breedte, diepte en hoogte. Waar met de Auralic App de muziek bleef hangen tussen de luidsprekers komt die nu tot ver buiten de fysieke opstelling, gaat een stuk verder in de diepte en komt 100% los van de weergevers. Dat brengt een extra mate van speelsheid met zich mee die eerder nog niet vrij kwam.
Diana Krall met “Peel me a grape” weet met haar oudere werk nog altijd te bekoren en in het verleden was haar jazz zuiver op de graat. De bijtende stem, waarbij ze gebruik maakt van haar piano, de bas als invulling gebruikt, staat magnifiek in de ruimte. De mate van dominantie in de stem is op de juiste wijze gedoseerd: dwingend met een dreigende ondertoon. Piano schittert in helderheid, laat kracht horen. Dit is zeker één van de lekkerste uitvoeringen van de track in lange tijd. Het maakt van Roon een toevoeging aan de Aries G1 welke later beslist overwogen mag worden. De bediening wordt net wat anders, maar ervaringen leren dat Roon zo gebruikersvriendelijk is dat de werking van de interface snel wordt opgepikt door gebruikers om vervolgens eenvoudig te worden gevonden.
MQA met Roon
Roon heeft nog een voordeel, je kunt het beste halen uit de met MQA gecodeerde opnames zoals Ola Gjello’s “Ubi Caritas” duidelijk maakt. Auralic heeft zich (terecht?) afgekeerd van de Meridian technologie en eigen wegen gekozen, maar voor sommige toepassingen zoals het compact kunnen streamen van files over internet zijn er zeker voordelen met (pseudo) MQA aan te wijzen. Omdat Roon MQA files op de correcte wijze in de NUC kan uitpakken hoeft het endpoint dat niet eens meer te doen. Op die manier speelt de Aries G1 immers ook de hogere bit en sample rate zonder problemen af. Ik waag met Gjello een uitstapje naar een Metrum Acoustics Ambre Roon Endpoint, gewoon de kabels omsteken en verder niets doen. De Ambre is ten opzichte van de Aries G1 misschien een stapje dynamischer (101 Eastbound), maar minder intens in klanken en biedt mij in deze opstelling een kleiner stereobeeld, terwijl voor de rest de twee kemphanen in grote lijnen gelijk klinken. Ook met Bobo Stenson krijg ik het idee dat de meerprijs van de Aries G1 ten opzichte van de Ambre wel gerechtvaardigd is. Niet vanwege behuizing en het display aan de voorzijde, puur op basis van een vluchtige indruk van de geboden klank en het echt grotere stereobeeld. Een langduriger vergelijk op een meer bekend systeem zou op zijn plaats zijn maar gaat voor nu voorbij aan de doelstelling van het beluisteren van de Auralic Aries G1 als digitaal transport medium in de huidige opstelling. Daarmee kom je ook op het punt van interactie met de gebruikte DAC. Ik gebruik de interne DAC van de Hegel en met een Metrum of Naim DAC kan het resultaat zomaar anders worden. Het blijft een kwestie van componeren van een set. Waarbij de Auralic/Hegel/Spendor/Chord combi een schot in de roos blijkt te zijn. Daarom snel terug naar de Aries G1, mijn bewondering voor de Auralic steek ik bij deze niet langer onder stoelen of banken.
Een week later
Inmiddels verder in de week hebben ook Lex en Benno de Aries G1 in het hart gesloten. Wie het budget van € 2.199,- ter beschikking heeft maakt met de Auralic Aries G1 een uitstekende keuze als streamer, of zoals Auralic het zelf noemt: Streaming Transporter. De bediening met de eigen App werkt probleemloos, onder Roon van hetzelfde laken een pak. Wij gebruiken een vaste ethernetverbinding, wireless kan prima als u een goed access point gebruikt of de juiste router. Over de klank niets dan lof, zeker onder Roon software komt de G1 helemaal tot leven. Kortom, het zelf beluisteren meer dan waard als u een oplossing zoekt in deze richting of een upgrade in gedachten heeft van de oorspronkelijke Aries.