Audiovector QR 1 luidsprekers gecombineerd met Naim en Chord

Bij Lexicom MultiMedia is het nooit heel erg lang zoeken naar een parel van de audio industrie. Opgesteld tussen merken als KEF en B&W staat van Audiovector een telg uit de QR Serie, een boekenplank luidspreker, die onderdeel is van een pakket dat verder bestaat uit een vloerstaander, een center, surround speakers en een subwoofer. De QR Serie is de opvolger van de K-Serie, tegelijk is met deze opvolging het hele ontwerp aangepast en kun je beter spreken van een geheel nieuwe range luidsprekers van Audiovector.

De QR 1 belicht

De QR 1 is met zijn bescheiden afmetingen van 32,5 x 19 x 23,2cm klein genoeg om in de luisterruimte nauwelijks op te vallen, wel groot genoeg om een behoorlijke basweergave te kunnen garanderen. De kast is leverbaar in wit, zwart en wat Audiovector noemt ‘Dark Walnut’. Helemaal nieuw is de tweeter die Audiovector heeft gekozen, een Air Motion Transformer. Kort uitgelegd bestaat de tweeter uit een gevouwen membraan dat in beweging wordt gezet en als een harmonica vouwt en beweegt, waardoor de lucht tussen de plooien een versnelling ondergaat. Een oorspronkelijke uitvinding van Dr. Oskar Heil die hij in de jaren ’70 gepatenteerde. Omdat het patent recht op de AMT is vervallen kan de tweeter nu tegen een lagere prijs worden aangeboden en past daardoor ineens in een budget luidspreker als de QR 1.

Het membraan en de magneten zijn gevat in een aluminium blok dat uit één stuk is gefreesd en geanodiseerd in een tungsten titanium grijze kleur. Voor het membraan zit een S-Stop filter dat net zo werkt als een windkap op een microfoon en zorgt voor een rustigere hoge tonen weergave. Het is herkenbaar aan de goudkleur en ziet er uit als een metalen microzeef. Ook de woofer is nieuw met zijn 3-laags sandwich membraan bestaande uit aluminium voor de stijfheid en een zacht, dempend materiaal. De technologie van de conus is afgeleid van de duurdere SR en R-serie. Vanwege het geringe eigengewicht van het AMT membraan is het frequentiebereik naar boven opgerekt tot 45kHz voor het -6dB punt is bereikt en voor de woofer loopt het tot 45Hz, daarbij ondersteund door een afstemde basreflex poort. De nominale impedantie van het systeem is 4 tot 8 Ohm, de gevoeligheid bedraagt 87dB en Audiovector claimt een maximale belastbaarheid van 150Watt. De prijs voor deze 6,2kg zware luidspreker kunt u vinden in de webshop.

De speel opstelling

 

In de luisterruimte is een combinatie gemaakt van de QR 1 op Custom Design RS 300 stands, waarvan de witte, centrale kolom mooi past bij de witte QR 1 en de glazen voet van de stand een chique uitstraling aan het geheel geeft. De kolom en de voet zijn overigens in meerdere uitvoeringen leverbaar, in deze versie kost de stand € 119,- per stuk. De gekozen versterker is een Naim Nait XS2 die met zijn 2x70Watt genoeg vermogen in huis heeft om de QR 1 luidsprekers optimaal aan te sturen. De volledig analoge versterker heeft zes ingangen en voorziet ook in een hoofdtelefoon uitgang met een eigen versterkercircuit. Het voor- en eindversterker gedeelte van de Nait XS2 is van elkaar te scheiden als u een zwaardere eindversterker zou willen toepassen in de toekomst.

De versterker wordt van audiosignaal voorzien door een Naim ND5 XS digitale muziekspeler met ingebouwde digitaal/analoog converter. De op UPnP gestoelde technologie om muziek vanaf een centrale opslag (NAS) te streamen wordt bestuurd met de eigen App van Naim die op Android of iOS draait. Naim heeft de ND5 XS verder voorzien van Spotify Connect, TIDAL en internet radio, terwijl optioneel een DAB+ en een FM module te leveren zijn. De ND5 XS heeft drie digitale ingangen, RCA en BNC tot resoluties van 24/192 en TOSlink tot 24/96. File formaten die ondersteund worden zijn: WAV, AIFF, FLAC, DSD64, ALAC, WMA, Ogg Vorbis, M4a en MP3. Op de voorzijde van de speler zit een USB aansluiting om vanaf een USB stick of iets degelijks muziek af te spelen.

De Naim’s zijn in overeenstemming met de filosofie van de fabrikant uit te breiden met losse voedingen voor een nog beter resultaat. De versterker is op de luidsprekers aangesloten met Chord Company Shawline luidspreker kabel en even met de niet in de prijsklasse van de Audiovector QR 1 passende Chord Company Signature Reference kabel die het erg goed doet en waar ik later toch even op terug zal komen. De luidsprekers staan 2,5 meter uit elkaar opgesteld, ieder ongeveer 60cm van de achterwand en ze kijken bijna rechtuit. Indraaien is voor Audiovector’s niet aanbevolen.

Stemmen

Op de server van Lexicom MultiMedia kom ik een verzamel CD tegen met de titel “Best Audiophile Voices” en daarop staat als eerste “What a wonderful world”, in de studio ingezongen door Eva Cassidy. Het is mijn eerste kennismaking met de QR 1 en die slaat gelijk in als een bom. Wat is dit een eerlijke luidspreker die zonder enige pretentie een performance geeft waar menige fabrikant jaloers op zal zijn. De heerlijke stem van Cassidy heeft een warme gloed die niet wordt veroorzaakt door een aangezette laagweergave, maar aan de dame zelf toebehoort. Dit speelt zo prettig en gemakkelijk dat ik acuut de neiging krijg een setje QR 1 voorgoed mee naar huis te nemen. De weergave is open, mild van toon, toch rijk aan details en vooral dynamisch. Het fijne is vooral hoe gemakkelijk de muziek speelt, er ontstaat geen gevoel van stress, van moeten presteren, alsof presteren op zo een hoog niveau in deze prijsklasse maar heel gewoon is. De QR 1 steelt bij deze al mijn hart, waarmee ik mij aansluit bij Eva die zingt over leven in “A wonderful world”. “It wouldn’t have made a difference” van Alison Kraus zit in een zelfde genre met een koor op de achtergrond, met meer aanzet van de stem die heser en minstens zo sexy is. Weer komt dat vloeiende gemak naar voren dat de QR 1 kenmerkt. Tegelijk behoudt de luidspreker zijn puntigheid in het slagwerk en geeft een stereobeeld dat mooi los komt van de behuizingen. Het stereobeeld is niet zo heel groot, eerder breed dan hoog en diep, zodat op die laatste punten iets te verbeteren valt. Mogelijk met een andere kabel, met hetzelfde gemak is het de ruimte of zit het in de opname.

Het stereobeeld wordt inderdaad erg bepaald door de opname, dat maken Stacey Kent en haar man Jim Tomlinson klip en klaar. Bij de track “So nice” is er wel diepte en ook gelijk meer hoogte. Stond Alison nog laag afgebeeld, Stacey staat op de hoogte waar je bij een mens de mond verwacht. Op de achtergrond spelen diverse percussie instrumenten welke levendig naar voren komen. De sax van Tomlinson vloeit de ruimte in, niet dat de luidspreker te soft in afstemming is, nee de compositie maakt het instrument slepend. Dit is muziek voor een zwoele zomeravond, met een glas koele witte wijn onder handbereik, om samen met de partner weg te dromen op de tonen en u onder te dompelen in geluk. Dat is hetgeen de QR 1 oproept in mijn gedachten. Puur genieten. De zangeres van de band Dave’s True Story staat tijdens het zingen van “Marisa” te dicht op de microfoon en daarvan is het membraan zo groot dat op de stem in de hoge tonen resonantie komt. Het zet de stem dichtbij, dichtbij genoeg om te genieten, gelukkig wel ver genoeg weg om niet in je gezicht te blazen. In dit geval valt er wederom niets aan te merken op het stereobeeld. Wilt u dat groter, dan komt u in een aanzienlijk hogere prijsklasse uit ben ik bang. Ondertussen ga ik zoeken naar een ander genre terwijl Best Audiophile Voices nog doorloopt en een volgende dame mij bekoort.

Meer power

Even weg van de zoete dames met het bekende “Planet of the New Orleans” van Dire Straits. Het volume gaat omhoog en de intro zwelt aan door de luisterruimte. Langzaam zakt de achtergrond weg en neemt Knopfler het voortouw. Imposant staat het beeld in de ruimte, krachtig voorzien van lage tonen die geen moment gaan overheersen en strak in de hand worden gehouden door de behuizing van de QR 1 en de Naim versterking. De combinatie is ‘made in heaven’ en bewijst wederom dat een hoogwaardige versterker aan een kleine luidspreker kan zorgen voor een volwassen weergave. Vaak een veel betere opzet dan een grote en dure speaker aan een (te) goedkope versterker. Het hart van een set moet kloppen (de versterker) om het lichaam (de luidspreker) van zuurstof te voorzien. Luister zelf eens naar de drums en ontdek dat de QR 1 in staat is om klappen uit te delen. Luister naar de gitaar en besef dat rock geen enkel probleem is voor deze kleine geweldenaar. De weergave heeft kracht, er is passie, er speelt niets anders dan muziek, zo wil je het hebben. Helaas is dat lang niet altijd het geval. Dat Dire Straits ondertussen knap hard staat te spelen maakt de luidspreker niets uit en het prettige rendement zorgt ervoor dat het hard kan zonder honderden Watts in reserve toe houden.

Het is de zware stem van Taylor die als eerste niet helemaal uit de verf komt, ik weet hoe diep zijn stem kan gaan en dat haalt de QR 1 er niet uit met “The Beat Hotel”. Waar de niet aangezette lage tonen steeds een zegening waren zouden ze nu meer aanwezig mogen zijn. Ook percussie laat een puntje liggen met deze opname die ik erg goed ken. Nu komt even het karakter van een luidspreker onder de 1000 euro naar voren. Is dat erg? Nee, het is een gegeven. Daarmee is de weergave van deze track niet slecht, verre van dat, hij is alleen anders dan op een vloerstaander of een veel kostbaarder systeem. Het heeft wel tot gevolg dat de opname heel levendig is en vol zit met spannende geluiden. Bovendien is de verstaanbaarheid erg groot. Geen woord hoef je te missen van Taylor als je een beetje aandacht aan de zanger geeft. Dat de percussie zo klinkt heeft alles te maken met snelheid en timing, de eigenschappen die Naim beroemd hebben gemaakt en waar Audiovector zich direct in positieve zin bij aansluit. In dat geval moet jazz een belevenis worden. Voor die beleving pak ik “Song of Ruth” van het Bobo Stenson Trio erbij. Piano begint al gelijk mooi, heel zuiver en tonaal kloppend. De grote van het instrument is wat beperkt door de fysieke afmetingen van de luidspreker, voor een diepe bas is meer inhoud noodzakelijk. Maar mensen lief wat doet de piano het mooi samen met de percussie, die AMT tweeter van Audiovector is een wondertje dat helemaal niet thuishoort in deze prijsklasse. Ik hoor bekkens doorzingen op een manier die geen dome na kan doen. Geen dome tweeter die ik ken in ieder geval. Een prachtige opname die echt alles laat horen waartoe de QR 1 in staat is. Wat een snelheid wederom, wat een dynamiek. Zoveel details stromen door de luisterruimte. Ondertussen brengt de bas mij ook zijn kracht, de snaren ronkend door de rest van de instrumenten heen telkens goed hoorbaar. Ik teken voor een paartje QR 1, of voor de gehele set waarin ook Naim een zo belangrijke rol speelt. Prachtig!

Zijstap

Tegen het einde van de luistersessie is cello met piano fijn om aan te horen. De compositie “Spiegel im Spiegel” van Arvo Pärt neemt afscheid van een ronkende bas met pittige drums, want kan er ook sfeer uit de QR 1 komen? Daartoe dient dit werk dat een enorme eenzaamheid oproept bij de luisteraar. De ijle hoge pianotonen, soms ondersteund door de lage noten, zweven op de snaren van een cello die de eenzaamheid haast nog beter weten te onderstrepen dan de piano zelf. Iets meer warmte in de set mag, schuif daarvoor de luidsprekers dichter naar de muur en je krijgt de warmte vanzelf. Voor de rest ontbreekt er niets in de sfeertekening. Hoe subtiel wilt u het hebben? Gezien de prijsklasse waar deze Audiovector zit mag je best van een topprestatie spreken. Natuurlijk blijft de keuze van een luidspreker heel persoonlijk en speelt de akoestiek thuis een grote rol, maar ik zie geen reden om de Audiovector QR 1 niet hoog op de boodschappenlijst te zetten. Zeker niet als uw ruimte niet al te groot is en de huisgenoten een vloerstaander te massief vinden.

Ik heb beloofd terug te komen op de rare keuze om een Chord Signature Reference kabel aan de Audiovector QR 1 te hangen en de gedraaide muziek nog eens langs te laten komen. Deze kabel is meteen de oplossing om die lichte warmte die ik miste in de set te brengen. Pärt’s cello krijgt meer body, de piano wordt rijker aan klank, legt meer gewicht in de lage tonen. Dat extra zetje doet ook Allan Taylor goed, daar is de grommende diepte in zijn stem terug in een gegroeid stereobeeld. Natuurlijk is dit een vrij onzinnige keuze als u de prijskaartjes naast elkaar zet, het geeft wel aan hoe ver de QR 1 wil gaan als hij de ruimte en de periferie ter beschikking heeft. Ik sluit puur voor mijn eigen genoegen af met “Same time tomorrow” van Laurie Anderson. Vreemde muziek waarbij de stem als een pulserende bol in de ruimte hangt, mystiek en onaards, al heel lang een favoriet als het gaat om ruimte afbeelding en heel diep rollend laag. Dat heel diepe laag kan de QR 1 nog steeds niet weergeven, de ruimte afbeelding is ruimschoots in orde. Misschien is de Chord Signature Reference kabel een optie als u wel het budget heeft voor grotere luidsprekers maar zoiets om welke reden ook niet kunt plaatsen. Het bespaarde geld kan dan ‘de kabel in’.

Samenvatten

Samenvattend hebt u natuurlijk allang begrepen dat de Audiovector QR 1 mijn hart deed smelten. Wat een heerlijke luidspreker die met zoveel gemak kan spelen. Met een vette pluim voor de dynamische eigenschap van de gehele set en de wijze waarop de QR 1 die weet te vertalen voor de luisteraar van een elektrische puls naar beleving. De combinatie van Naim met Chord en Audiovector is een gouden greep, zelfs al passen de luidsprekers niet helemaal in de prijscategorie van de elektronica. Wat geeft dat, soms moet je afwijken van gebaande paden en eigenwijs aan datgene bouwen wat uiteindelijk het meeste luisterplezier geeft.