Audioquest DragonFly USB DAC en Beyerdynamic T50p hoofdtelefoon – luistertest

Review Audioquest DragonFly USB DAC en Beyerdynamic T50p hoofdtelefoon

In het leven van de moderne mens neemt de computer een steeds grotere plaats in. Of we het leuk vinden of niet, een leven zonder computer is eigenlijk niet meer voor te stellen. Dat geldt ook voor het luisteren naar muziek. Waar vroeger (toen opa nog jong was) de hifi-set het hart van de muziekbeleving was, speelt tegenwoordig de computer een steeds grotere rol. De muziek wordt met de computer van het internet geplukt, opgeslagen op een harddisk of NAS en via het thuisnetwerk en streaming-apparaten door het hele huis verspreid.
In eerste instantie werden hoofdzakelijk MP3-bestanden gedownload, maar omdat opslagmiddelen (harddisks, NAS-drives, USB-sticks, geheugenkaarten) steeds meer capaciteit kregen en ook goedkoper zijn geworden, is het doodcomprimeren van muziek nu eigenlijk overbodig. De muziekliefhebber kan tegenwoordig bestanden downloaden in hoge resolutie (zelfs beter dan CD) en er via zijn streaming-netwerk van genieten.
Maar omdat we de computer (laptop) tegenwoordig overal mee naar toe nemen, willen we ook onderweg van muziek kunnen genieten. De hooftelefoonaansluiting van een laptop is echter vaak aangesloten op een geluidskaart van een teleurstellend niveau, zodat de kwaliteitsbewuste mobiele muziekliefhebber eigenlijk niet goed naar z’n mooie hoge-resolutie-downloads kan luisteren. Jammer! Nou ja, jammer? Zeg maar gerust doodzonde!

AQ-Dragonfly-Red-4-lexicom-multimediaAudioquest DragonFly – beschrijving
Daarom heeft Audioquest een vernuftig klein hebbedingetje ontwikkeld, dat een perfecte oplossing biedt voor dit probleem. De Audioquest DragonFly USB DAC heeft een vervaarlijke naam, maar is een zeer muziekvriendelijk diertje. Dit compacte insect wordt rechtstreeks in een USB-poort gestoken. De driver installeert zichzelf en via Windows of Mac OS X zijn de instellingen makkelijk te perfectioneren. Een kind kan de was doen. Overigens: een dragonfly heet in het Nederlands libel of waterjuffer. Hmmm… zullen we het maar bij DragonFly houden? Klinkt imposanter.

De Audioquest DragonFly is een zeer compacte digitaal/analoog-converter in een behuizing, die veel weg heeft van een soort luxe USB-stick met een prettig aanvoelende afwerking. Het vliegje licht mooi op wanneer de DragonFly in gebruik is, waarbij de kleur aangeeft, welke resolutie op dat moment wordt ontvangen. Het geheel maakt een solide indruk. In de mooie verpakking zit ook een stoffen hoesje met dichttrek-koordje. De hele presentatie geeft een soort luxe-gevoel, het gevoel dat je iets bijzonders hebt gekocht. En dat is ook het geval!
Het hart van de DAC is een 24-bit ESS Sabre chip die muziekbestanden in allerlei formaten en resoluties kan verwerken, van MP3 tot en met 24bit/96kHz. Ook 24bit/192kHz mag binnenkomen, maar wordt meteen omgezet naar 24bit/96kHz. Het is heel eenvoudig: wanneer uw computer een formaat of resolutie kan herkennen, kan de DragonFly hem afspelen. Bovendien gebruikt de DragonFly het uitstekende StreamlengthTM Class 1 asynchronous USB data transfer protocol, dat is ontwikkeld door Gordon Rankin van Wavelength Audio in Cincinnati, Ohio (USA). Die hele mond vol Amerikaanse terminologie wil zeggen, dat de DragonFly geen gebruik maakt van de kloksignalen van de computer, maar dat hij twee eigen klok-kristallen aan boord heeft. De klok in een computer is geschikt om data door te geven in kleine pakketjes, maar niet om muziekbestanden op een hifi-waardige manier te presenteren. Dus nemen de klokken in de DragonFly het commando over en herklokken de inkomende data, hetgeen onder meer resulteert in veel lagere jitter-waarden. En dat is hoorbaar!

Beyerdynamic T50p – beschrijving en eerste luister-ervaringen
Om de DragonFly op een juiste manier te kunnen beoordelen, is een goede hoofdtelefoon onontbeerlijk. En omdat mijn eigen Sennheiser nog steeds “onwel” is, heb ik uit het assortiment van Lexicom Multimedia gekozen voor een Beyerdynamic T50p. Een hoofdtelefoon, die zowel qua geluidskwaliteit als qua prijs uitstekend bij de DragonFly past. Compact, licht, comfortabel, een ideale hooftelefoon voor onderweg of om mee te nemen op vakantie. Dankzij de Tesla-technologie met neodymium ringmagneet is deze hoofdtelefoon ondanks zijn compacte afmetingen groot in klank. Het is duidelijk hoorbaar, dat de T50p familie is van de “grote broer” T70, die ik eveneens op verzoek van Lexicom Multimedia heb beluisterd. Uiteraard gaat de grote broer nog een paar stappen verder, maar dat mag ook wel. Niet alleen is de T70 voorzien van grotere oorschelpen (en grotere drivers), maar ook het prijskaartje is iets ehhh… anders.

De weergave van de T50p wordt gekenmerkt door een heldere, uitstekend gedefinieerde klank met een verrassend diepe en volle bas en een prachtig breed stereobeeld. De klankbalans is prima gekozen. De helderheid ontaardt niet in een onnatuurlijk opgepept en venijnig sissend hoog en de bas is mooi vol, maar niet overheersend, dreunend of bonkend. De weergave is niet opdringerig, maar aangenaam en muzikaal, ongeacht de soort muziek die u wilt beluisteren. Opvallend is verder, dat de relatief kleine oorschelpen voor een uitstekende afdichting zorgen. Dat maak je niet vaak mee bij hoofdtelefoons die op het oor zitten in plaats van over het oor. De zachte kussentjes zorgen voor een prima draagcomfort. Ook de kleine zachte reepjes op de beugel, waarvan je op het eerste gezicht niet veel zou verwachten, zorgen voor een aangenaam draagcomfort. De aluminium beugel is makkelijk verstelbaar en dat verstellen gaat in kleine stapjes, zodat voor ieder hoofd een prettige afstelling mogelijk is. Het snoer is niet al te lang, maar dat is gebruikelijk bij een hoofdtelefoon, die is bedoeld voor mobiel gebruik. Dus is het eigenlijk ook wel prettig. De T50p heeft oorschelpen, die 90° kunnen draaien, waardoor de hoofdtelefoon in de bijbehorende stevige stoffen hoes als een zeer compact en plat pakketje kan worden meegenomen. Ter completering van deze beschrijving kan ik nog vermelden, dat u er ook nog een zogeheten vliegtuigstekker en een verloopje naar 6,35 mm bij krijgt.
O ja, niet vergeten: de DragonFly past ook in de meeneemhoes van de T50p!

Audioquest DragonFly en Beyerdynamic T50p – luisteren
Om deze twee reislustige producten te beluisteren, heb ik uiteraard gebruik gemaakt van een computer. Al beschik ik niet over een laptop, een desktop-computer is ook een computer, toch? In mijn computer bevindt zich een “Realtek High Definition Audio” geluidskaart. Dat lijkt heel wat, maar wat mij betreft kunt u het “High Definition”-gedeelte direct vergeten. Toegegeven, de geluidskaart is iets beter dan de gemiddelde standaard-geluidskaart, maar “High Definition” is schromelijk overdreven. Met de BeyerdynamicT50p luisterde ik via de standaard hoofdtelefoon-aansluiting naar diverse 24bit/96kHz FLAC-bestanden en eerlijk gezegd was de extra dimensie van de hoge resolutie niet hoorbaar. De weergave kwam vaak niet eens tot CD-niveau.
Vervolgens prikte ik de DragonFly in een USB-poort en sloot de T50p vol verwachting op dit audio-insect aan. Toen ik de product-informatie van de DragonFly las, vond ik de beweringen over de prestaties van dit muziekbeestje nogal opgeklopt. Echte Amerikaanse reclamepraat. Volgens die tekst verandert de DragonFly een computer “in een echte hifi muziekbron”. Ach ja, waarom niet? Eerst maar eens luisteren om te kunnen beoordelen of het verschil echt zo groot is. Ik heb mijn computer al eens eerder op een externe DAC aangesloten en dat viel eerlijk gezegd een klein beetje tegen (achteraf vermoed ik, dat de reden voor die tegenvaller was, dat de bewuste DAC geen gebruik maakte van het bovengenoemde asynchrone data-protocol).
Dus heb ik weer dezelfde 24bit/96kHz FLAC-bestanden beluisterd. En of ik het wil of niet, ik moet toegeven dat die snorkende reclametekst veel waarheid bevat. Als eerste viel de duidelijk verbeterde timing op. De weergave was veel minder rommelig. Daardoor verbeterde het hele klankbeeld en werd de muziek echt Muziek (ja, met een hoofletter). Met de DragonFly werd muziek méér dan alleen maar akoestisch behang, achtergrondmuziek, liftmuziek of hoe u het wilt noemen. De betere timing, die een direct gevolg is van de veel lagere jitter-waarden (dankzij die hele mond vol Amerikaanse terminologie die ik eerder noemde), is een vaak onderschat onderdeel van kwalitatief hoogwaardige weergave. Het hele klankbeeld wordt beïnvloed door de aanwezigheid (of afwezigheid) van timingfouten in het digitale domein. Met de DragonFly was de ruimtelijkheid duidelijk beter, de definitie nam toe, de detaillering was subtieler en rijker, de achtergrond was zwarter, stiltes waren echt stil, de muziek was melodieuzer en completer en de toegevoegde waarde van een hoge resolutie kwam vele malen beter tot uiting. Ik zat genietend aan mijn bureau en luisterde naar muziek uit… een computer! En dat allemaal door een mooi uitziend hebbedingetje, dat op een luxe USB-stick lijkt. Tja, en wanneer je zo geconcentreerd zit te luisteren, geniet van de muziek en verbaasd bent over de prestaties van zo’n klein audio-insect, kan het zomaar gebeuren dat je de telefoon niet hoort. Zelfs niet als Lex belt. Sorry Lex!

Conclusie
Slimme jongens, daar bij Audioquest! Ik vind het een knappe prestatie om een DAC, twee klok-kristallen, een chip met de genoemde asynchrone USB-technologie en een analoge uitgangstrap met hoofdtelefoonaansluiting bij elkaar in zo’n kleine behuizing te proppen. En het werkt ook nog eens fantastisch! Voor de muziekliefhebber die overal op een hoog kwaliteitsniveau naar muziek wil luisteren, is dit eigenlijk een absolute must-have.
Uiteraard kunt u alle soorten hoofdtelefoons aansluiten op de DragonFly, van oordopjes tot echte hoofdtelefoons, zolang de impedantie niet te hoog is (want dan verliest u volume). Maar de combinatie met de Beyerdynamic T50p is echt een aanrader, kan ik uit ervaring vertellen.
In de gebruiksaanwijzing wordt aangeraden om de resolutie op uw computer in te stellen op 24bit/44.1kHz, maar als u naar muziek met een hoge resolutie luistert, adviseer ik u om 24bit/96kHz te kiezen. Dat scheelt behoorlijk!
Al met al is de conclusie gerechtvaardigd, dat Audioquest een innovatief product heeft uitgebracht, dat weliswaar niet echt goedkoop is, maar wel erg goed!
Tenslotte nog een woord van waardering voor Beyerdynamic, want de T50p is een hoogwaardige hoofdtelefoon met een uitstekende klank en een uitgekiend ontwerp. Makkelijk mee te nemen en toch de klankkwaliteit van een echte topklasse hoofdtelefoon.

Meer info en/of bestellen van de Audioquest DragonFly (Red inmiddels), klik hier