Hegel D50 DAC

Hegel D50, bijgenaamd ” The Raven”: DA-conversie en niets dan DA-conversie in zijn puurste vorm

De D50 van de Noorse fabrikant Hegel heeft de bijnaam “The Raven” gekregen. Met een poëtische knipoog naar de Noorse mythologie en de veronderstelde legendarische intelligentie van de vogel, heeft Hegel de D50 ontworpen om digitale audioverwerking terug te brengen tot zijn puurste vorm. In tegenstelling tot veel moderne DA-converters die voorzien zijn van streaming-functies en volumeregeling, heeft Hegel een minimalistische aanpak gekozen, waarbij de D50 zich uitsluitend richt op DA-conversie, maar dan wel op het hoogste niveau

Hegel, Noorse fabrikant van versterkers en bronnen

Hegel bouwt versterkers en bronnen. De geschiedenis van het bedrijf begon in 1988 toen Hegel’s oprichter Bent Holter, op dat moment nog student aan de technische universiteit in de Noorse stad Trondheim, zijn afstudeerproject wijdde aan het onderzoeken van het ontwerp van transistors. Holter stoorde zich aan het idee dat het uitgangssignaal van een transistor nooit dezelfde vorm heeft als het ingangssignaal. Er wordt onderweg van ingang tot uitgang altijd iets toegevoegd en dat noemen we vervorming.

Het aanpakken van vervorming lijkt simpeler dan het is. Een ontwerper die de vervorming weet terug te dringen ziet zich namelijk veelal geconfronteerd met de verslechtering van andere eigenschappen, bijvoorbeeld een lagere dempingfactor. Het onderzoek van Holter en opvolgende verdere ontwikkeling hebben uiteindelijk geleid tot wat bekend is geworden onder de naam SoundEngine, een techniek die alleen aanwezig is in de versterkers van Hegel. Het komt erop neer dat deze techniek de voordelen van klasse A en klasse AB werking van versterkers combineert zonder de nadelen van beide versterkingstypen.

De puristische en fundamentele aanpak van Hegel bij het ontwerp van elektronische circuits komt niet alleen tot uitdrukking in de versterkers van het bedrijf. Ook de digitale producten van het bedrijf zitten vol met originele technische keuzes en zelfontwikkelde techniek. De D50, bijgenaamd “The Raven”, is enerzijds een puristisch apparaat met slechts één taak en functie en dat is DA-conversie. Anderzijds is de D50 een veelzijdige DA-converter want hij heeft een ruime verscheidenheid en hoeveelheid ingangen en kan alle gangbare resoluties digitaal muzieksignaal vertalen, zowel PCM als DSD.

Hegel D50: puristische DA-converter met geavanceerde voeding

De basis van een audioapparaat is de voeding. De D50 / The Raven heeft een uitgekiende voeding waardoor de ruisvloer in belangrijke mate naar beneden wordt gedrukt. De D50 beschikt daartoe o.a. over twee ringkerntransformatoren met een laag ruisniveau. De ene levert de stroom voor digitale verwerking en standby-vermogen, terwijl de andere is gereserveerd voor gevoelige analoge en digitale componenten. Beide transformatoren zijn ondergebracht onder een stalen afscherming en de stroom wordt verder gefilterd met een omringende topologie die is gericht op het voorkomen van ongewenste interferentie. Het geavanceerde filtersysteem op de stroomingang kan zelfs de prestaties van andere apparatuur op hetzelfde circuit verbeteren wanneer de DA-converter is aangesloten op een geaard stopcontact.

Het chassis van de D50 is gemaakt van aluminium, met een dikke, gefreesde frontplaat voor een strakke, minimalistische esthetiek. Het centrale informatiescherm is helder maar discreet, met een dimoptie voor luisteren zonder afleiding. Hegel heeft ook automatische signaaldetectie geïntegreerd, hetgeen betekent dat de D50 automatisch kan ontwaken en van ingang kan wisselen naar aanleiding van het gedetecteerde digitale muzieksignaal.

Hegel D50: uitsluitend digitale ingangen en twee analoge uitgangen

Vrijwel alle digitale bronnen kunnen worden aangesloten want de D50 is voorzien van S/PDIF optisch (2 x), coaxiaal cinch, coaxiaal BNC, AES/EBU en ten slotte USB-B. Deze laatste ondersteunt conversie van PCM-signaal tot een maximale resolutie van 32-bit/384 kHz en DSD tot DSD256(DoP). Analoog muzieksignaal gaat naar buiten via cinch en XLR. Nee, de D50 heeft geen voorversterkerfuncties, dus volumeregeling ontbreekt, evenals analoge ingangen. De D50 is strikt een digitaal bronapparaat dat is ontworpen om een externe voorversterker of geïntegreerde versterker van analoog muzieksignaal te voorzien.

Hegel D50: drie aparte kloksystemen voor de nauwkeurigste DA-conversie

Hegel heeft gekozen voor plaatsing van een speciale niet nader genoemde DAC-chip. Feit is dat moderne DAC-chips heel veel op elkaar lijken en tegenwoordig beschikken over ruimschoots meer dan voldoende rekenkracht. De circuits rondom de DAC-chip zijn daarom vaak meer van doorslaggevend belang voor de geluidskwaliteit dan de DAC-chip zelf. De DAC-chip in de D50 bevindt zich op een aparte printplaat boven de hoofdschakeling, een ontwerpkeuze die volgens Hegel ruis en interferentie vermindert en tegelijkertijd korte en directe signaalpaden garandeert.

Voorts heeft Hegel de D50 uitgerust met meerdere kloksystemen om jitter en timingfouten te verminderen. De AES/EBU-ingang is voorzien van een RS422-ontvanger die is ontworpen om zowel zwakke als sterke signalen met minimale tijdvertraging te verwerken. Voor SPDIF-ingangen pakt de D50 I2S-datastroom op vanaf een speciaal ontworpen kaart en klokt deze vervolgens opnieuw met behulp van drie speciale masterklokken: één voor S/PDIF en afzonderlijke klokken voor de 48 kHz en 44,1 kHz samplefrequenties van USB. Deze nauwkeurige klokregeling is bedoeld om nauwkeurige DA-conversie te garanderen, waardoor inconsistenties in de timing die de geluidskwaliteit kunnen beïnvloeden, worden geminimaliseerd.

De D50 ondersteunt conversie van verschillende digitale formaten, afhankelijk van de gekozen ingang, waaronder PCM tot 32-bit/384 kHz, DSD256 (DoP) en MQA-decodering.

Hegel D50 The Raven bij Lexicom MultMedia

Elk detail van het ontwerp en de topologie van het circuit van Hegel’s D50 “The Raven” is minutieus ontworpen om het volledige potentieel van de DAC-chip te benutten en deze te transformeren van een simpel onderdeel tot een meesterlijk instrument. Het resultaat is een ontwerp dat dit instrument ten volle benut en een buitengewone geluidsweergave mogelijk maakt. De Hegel D50 heeft daarom een plaats verdiend in de luisterruimte van Lexicom MultiMedia. Kom zelfs maar eens vrijblijvend luisteren naar deze bijzondere DA-converter uit Noorwegen en neem vooral wat eigen muziek mee.

Hegel D50 The Raven: technische gegevens

• Digitale ingangen: 1 x AES/EBU S/PDIF, 24-bit/192 kHz, DSD64(DoP), MQA 8x, 1 x coaxiaal (BNC) S/PDIF, 24-bit/192 kHz, DSD64(DoP), MQA 8x, 1 x coaxiaal (cinch) S/PDIF, 24-bit/192 kHz, DSD64(DoP), MQA 8x, 2 x optisch S/PDIF, 24-bit/96 kHz, MQA 8x, 1 x USB 32-bit/384 kHz, DSD256(DoP), MQA 8x
• Analoge uitgangen: 1 x stereo cinch (ongebalanceerd) 2,5 Volt, 1 x stereo XLR (gebalanceerd), 2,5 Volt
• Analoge bandbreedte (frequentiebereik): 0 Hz tot 100 kHz
• S/R-verhouding: beter dan 100 dB
• Ruisvloer: lager dan -150 dB
• Vervorming: minder dan 0,0002%
• Stroomverbruik stand-by: minder dan 0,5 Watt
• Stroomverbruik ingeschakeld: minder dan 20 Watt
• Afmetingen (B x D x H): 43 x 30,5 x 9,9 centimeter
• Gewicht: 6,6 kilogram